І--ві---р-і--з-майон--ом.
І д__ п_____ з м_________
І д-і п-р-і- з м-й-н-з-м-
-------------------------
І дві порції з майонезом. 0 I --- -orts-i----ma-̆on--om.I d__ p______ z m_________I d-i p-r-s-i- z m-y-o-e-o-.----------------------------I dvi portsiï z may̆onezom.
І -р- п---і- -м-ж--ої к-в-ас- - г-рч--ею.
І т__ п_____ с_______ к______ з г________
І т-и п-р-і- с-а-е-о- к-в-а-и з г-р-и-е-.
-----------------------------------------
І три порції смаженої ковбаси з гірчицею. 0 I try-p-rts-i- sm-z-e---- ko---sy - hi-c-y-sey-.I t__ p______ s________ k______ z h___________I t-y p-r-s-i- s-a-h-n-i- k-v-a-y z h-r-h-t-e-u-------------------------------------------------I try portsiï smazhenoï kovbasy z hirchytseyu.
Щ--- -а--є-- -во-ів?
Щ_ у в__ є з о______
Щ- у в-с є з о-о-і-?
--------------------
Що у вас є з овочів? 0 Sh--- ----s--e - ---c--v?S____ u v__ y_ z o_______S-c-o u v-s y- z o-o-h-v--------------------------Shcho u vas ye z ovochiv?
У-в-- є-кв--оля?
У в__ є к_______
У в-с є к-а-о-я-
----------------
У вас є квасоля? 0 U --- y- -v-s--ya?U v__ y_ k________U v-s y- k-a-o-y-?------------------U vas ye kvasolya?
У-ва- - -в-т---к--ус-а?
У в__ є ц_____ к_______
У в-с є ц-і-н- к-п-с-а-
-----------------------
У вас є цвітна капуста? 0 U -a- ye-tsv---a-k-pu-t-?U v__ y_ t______ k_______U v-s y- t-v-t-a k-p-s-a--------------------------U vas ye tsvitna kapusta?
Я не лю-лю--ибулі.
Я н_ л____ ц______
Я н- л-б-ю ц-б-л-.
------------------
Я не люблю цибулі. 0 Y- n----ubly- t-ybu--.Y_ n_ l______ t_______Y- n- l-u-l-u t-y-u-i-----------------------YA ne lyublyu tsybuli.
Я-не-л-бл---ри-і-.
Я н_ л____ г______
Я н- л-б-ю г-и-і-.
------------------
Я не люблю грибів. 0 YA------ub-yu--r-bi-.Y_ n_ l______ h______Y- n- l-u-l-u h-y-i-.---------------------YA ne lyublyu hrybiv.
Большасць моў свету з'яўляецца танальнымі.
У танальных мовах вышыня тону мае найважнейшае значэнне.
Яна вызначае значэнне слоў або слагоў.
Таму тон цесна звязаны са словамі.
Большасць моў, на якіх размаўляюць у Азіі, з'яўляюцца танальнымі.
Напрыклад, кітайская, тайская і в'етнамская.
Розныя танальныя мовы ёсць у Афрыцы.
Многія мовы каранных жыхароў Амерыкі таксама з'яўляюцца танальнымі.
Індаеўрапейскія мовы змяшчаюць у асноўным толькі танальныя элементы.
Гэта датычыцца, напрыклад, шведскай і сербскай моў.
Колькасць вышыняў тону ў розных мовах вар'іруецца.
У кітайскай мове адрозніваюць чатыры розных тона.
Таму, напрыклад, слог
ma
можа мець чатыры значэння.
Ён можа абазначаць словы
мама, каноплі, конь
і
лаяцца.
Цікава, што танальныя мовы ўплываюць на наш слых.
Даследаванні абсалютнага слыху сведчаць аб гэтым.
Абсалютны слых - гэта здольнасць дакладна вызначаць пачуты тон.
У Еўропе і Паўночнай Амерыке абсалютны слых сустракаецца вельмі рэдка.
Менш чым 1 чалавек з 10000 мае яго.
Сярод носьбітаў кітайскай мовы гэта не так.
Тут у 9 разоў больш людзей з гэтай здольнасцю.
Калі мы былі маленькія, у нас усіх быў абсалютны слых.
Ён быў патрэбны нам, каб навучыцца размаўляць.
Нажаль, потым ён знікае ў большасці людзей.
Вышыня тонаў таксама важная ў музыцы.
Асабліва ў культурах, у якіх размаўляюць на танальнай мове.
Яны павінны вельмі дакладна прытрымлівацца мелодыі.
А інакш прыгожая песня пра каханне стане бязглуздзіцай!