Frazlibro

eo rajti fari ion   »   nl iets mogen

73 [sepdek tri]

rajti fari ion

rajti fari ion

73 [drieënzeventig]

iets mogen

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto nederlanda Ludu Pli
Ĉu vi jam rajtas stiri aŭton? M-- --- -l--uto-i-de-? M__ j__ a_ a__________ M-g j-j a- a-t-r-j-e-? ---------------------- Mag jij al autorijden? 0
Ĉu vi jam rajtas trinki alkoholon? M-- --j a- -l--hol --i--e-? M__ j__ a_ a______ d_______ M-g j-j a- a-c-h-l d-i-k-n- --------------------------- Mag jij al alcohol drinken? 0
Ĉu vi jam rajtas sole veturi eksterlanden? Ma--j-j al--l-een na-----t------n-and? M__ j__ a_ a_____ n___ h__ b__________ M-g j-j a- a-l-e- n-a- h-t b-i-e-l-n-? -------------------------------------- Mag jij al alleen naar het buitenland? 0
rajti mogen m____ m-g-n ----- mogen 0
Ĉu ni rajtas fumi ĉi-tie? Mo--n-we hi---roken? M____ w_ h___ r_____ M-g-n w- h-e- r-k-n- -------------------- Mogen we hier roken? 0
Ĉu oni rajtas fumi ĉi-tie? Mag-j- h-e- r--en? M__ j_ h___ r_____ M-g j- h-e- r-k-n- ------------------ Mag je hier roken? 0
Ĉu oni rajtas pagi per kreditkarto? Kan-je ----e-n kred-------- be-a-en? K__ j_ m__ e__ k___________ b_______ K-n j- m-t e-n k-e-i-t-a-r- b-t-l-n- ------------------------------------ Kan je met een kredietkaart betalen? 0
Ĉu oni rajtas pagi per ĉeko? K---j- --t e-- -h--ue -etalen? K__ j_ m__ e__ c_____ b_______ K-n j- m-t e-n c-e-u- b-t-l-n- ------------------------------ Kan je met een cheque betalen? 0
Ĉu oni rajtas pagi nur kontante? K-- ----ll-en-ma-----nta-- -et--e-? K__ j_ a_____ m___ c______ b_______ K-n j- a-l-e- m-a- c-n-a-t b-t-l-n- ----------------------------------- Kan je alleen maar contant betalen? 0
Ĉu mi rajtas nur telefoni? Ma- ik eve---el-f---r--? M__ i_ e___ t___________ M-g i- e-e- t-l-f-n-r-n- ------------------------ Mag ik even telefoneren? 0
Ĉu mi rajtas nur demandi ion? Mag -----en i-t- ---g-n? M__ i_ e___ i___ v______ M-g i- e-e- i-t- v-a-e-? ------------------------ Mag ik even iets vragen? 0
Ĉu mi rajtas nur diri ion? M-g -k ev-n --t- -e--e-? M__ i_ e___ i___ z______ M-g i- e-e- i-t- z-g-e-? ------------------------ Mag ik even iets zeggen? 0
Li ne rajtas dormi en la parko. H-j-ma- nie- i--h-t -a-k sl-pe-. H__ m__ n___ i_ h__ p___ s______ H-j m-g n-e- i- h-t p-r- s-a-e-. -------------------------------- Hij mag niet in het park slapen. 0
Li ne rajtas dormi en la aŭto. H-- ----ni---i- de a-to--la--n. H__ m__ n___ i_ d_ a___ s______ H-j m-g n-e- i- d- a-t- s-a-e-. ------------------------------- Hij mag niet in de auto slapen. 0
Li ne rajtas dormi en la stacidomo. Hi---ag--i---i- h---s--tion sla---. H__ m__ n___ i_ h__ s______ s______ H-j m-g n-e- i- h-t s-a-i-n s-a-e-. ----------------------------------- Hij mag niet in het station slapen. 0
Ĉu ni rajtas sidiĝi? M--e- -----a---i-ten? M____ w_ g___ z______ M-g-n w- g-a- z-t-e-? --------------------- Mogen we gaan zitten? 0
Ĉu ni rajtas havi la menuon? Mog-n -e--e--enu---rt z---? M____ w_ d_ m________ z____ M-g-n w- d- m-n-k-a-t z-e-? --------------------------- Mogen we de menukaart zien? 0
Ĉu ni rajtas pagi aparte? M---n------a---b---l-n? M____ w_ a____ b_______ M-g-n w- a-a-t b-t-l-n- ----------------------- Mogen we apart betalen? 0

Kiel la cerbo lernas novajn vortojn

Kiam ni lernas vortojn, nia cerbo memorigas novajn enhavojn. Sed la lerno funkcias nur per ripetado. La bona memorigo de vortoj fare de nia cerbo dependas de pluraj faktoroj. Sed plej gravas ke ni regule ripetu la vortojn. Konserviĝas nur la vortoj, kiujn ni ofte legas aŭ skribas. Eblus diri ke tiujn vortojn oni arĥivas kiel bildon. Tiu lerna principo ankaŭ validas por la simioj. La simioj kapablas lerni ‘legi’ vortojn kiam ili sufiĉe ofte vidas ilin. Kvankam ili ne komprenas la vortojn, ili rekonas ilin per ilia formo. Por flue paroli lingvon, ni bezonas multajn vortojn. Por tio, la vortoj devas esti bone organizitaj. Ĉar nia memoro funkcias kiel arĥivo. Por rapide trovi vorton, ĝi devas scii kie ĝi serĉu. Tial pli bonas lerni vortojn en difinita konteksto. Tiele, nia memoro ĉiam povas malfermi la ĝustan dosierujon. Sed ankaŭ tion de ni bone lernitan ni povas reforgesi. La scio tiam moviĝas de la aktiva al la pasiva memoro. Forgesante, ni liberiĝas el la scio kiun ni ne bezonas. Tiele, nia cerbo estigas lokon por novaj kaj pli gravaj aferoj. Tial gravas ke ni regule aktivigu nian scion. Sed kio troviĝas en la pasiva memoro, tio ne estas perdita por ĉiam. Kiam ni vidas forgesitan vorton, ni rememoras ĝin. Kion oni unufoje lernis, tion oni pli rapide lernas la duan fojon. Kiu volas plivastigi sian vortprovizon, tiu devas ankaŭ plivastigi siajn ŝatokupojn. Ĉar ĉiu el ni havas difinitajn interesojn. Tial nin ĝenerale okupas ĉiam la samaj aferoj. Sed lingvo konsistas el multaj malsamaj vortkampoj. Kiu interesiĝas pri politiko devus ankaŭ foje legi sportgazetojn!