Frazlibro

eo rajti fari ion   »   ti ገለ ምፍቃድ

73 [sepdek tri]

rajti fari ion

rajti fari ion

73 [ሰብዓንሰለስተን]

73 [sebi‘aniselesiteni]

ገለ ምፍቃድ

[gele mifik’adi]

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto tigrinjo Ludu Pli
Ĉu vi jam rajtas stiri aŭton? መ---ንኽትዝውር -------ድ-? መ__ ን_____ ይ_____ ድ__ መ-ና ን-ት-ው- ይ-ቐ-ል- ድ-? --------------------- መኪና ንኽትዝውር ይፍቐደልካ ድዩ? 0
m-kīna n----tiz----i -if-ḵ-e--l------yu? m_____ n___________ y____________ d____ m-k-n- n-h-i-i-i-i-i y-f-k-’-d-l-k- d-y-? ----------------------------------------- mekīna niẖitiziwiri yifiḵ’edelika diyu?
Ĉu vi jam rajtas trinki alkoholon? ኣል-ል ክ-ሰቲ---ቐደ--ድ-? ኣ___ ክ___ ይ____ ድ__ ኣ-ኮ- ክ-ሰ- ይ-ቐ-ካ ድ-? ------------------- ኣልኮል ክትሰቲ ይፍቐደካ ድዩ? 0
a-i-----------tī -i-iḵ’-deka ----? a______ k_______ y__________ d____ a-i-o-i k-t-s-t- y-f-k-’-d-k- d-y-? ----------------------------------- alikoli kitisetī yifiḵ’edeka diyu?
Ĉu vi jam rajtas sole veturi eksterlanden? በይ----ብ---- ሃ----ትዝ- ይ-ቐ-ካ---? በ___ ኣ_ ወ__ ሃ__ ክ___ ይ____ ድ__ በ-ን- ኣ- ወ-ኢ ሃ-ር ክ-ዝ- ይ-ቐ-ካ ድ-? ------------------------------ በይንኻ ኣብ ወጻኢ ሃገር ክትዝር ይፍቐደካ ድዩ? 0
b--i--ẖ- -b----ts’--ī-h-ge-- kit-zi-i -ifi-̱-----a -iy-? b_______ a__ w_______ h_____ k_______ y__________ d____ b-y-n-h-a a-i w-t-’-’- h-g-r- k-t-z-r- y-f-k-’-d-k- d-y-? --------------------------------------------------------- beyiniẖa abi wets’a’ī hageri kitiziri yifiḵ’edeka diyu?
rajti ም-ቓድ ም___ ም-ቓ- ---- ምፍቓድ 0
mi-i-̱-adi m________ m-f-k-’-d- ---------- mifiḵ’adi
Ĉu ni rajtas fumi ĉi-tie? ኣብዚ ክነ-ክ- ይፍቐድና-ዲዩ? ኣ__ ክ____ ይ____ ዲ__ ኣ-ዚ ክ-ት-ኽ ይ-ቐ-ና ዲ-? ------------------- ኣብዚ ክነትክኽ ይፍቐድና ዲዩ? 0
a-i-ī ki--ti---̱- yi---̱--dina--ī--? a____ k_________ y__________ d____ a-i-ī k-n-t-k-h-i y-f-k-’-d-n- d-y-? ------------------------------------ abizī kinetikiẖi yifiḵ’edina dīyu?
Ĉu oni rajtas fumi ĉi-tie? ኣ-ዚ ም-ኻኽ-ይፍ-ድ ኣ__ ም___ ይ___ ኣ-ዚ ም-ኻ- ይ-ቐ- ------------- ኣብዚ ምትኻኽ ይፍቐድ 0
a-i-- mit--̱ah-i--if---’edi a____ m_______ y________ a-i-ī m-t-h-a-̱- y-f-k-’-d- --------------------------- abizī mitiẖaẖi yifiḵ’edi
Ĉu oni rajtas pagi per kreditkarto? ብክ--ት ካርድ-ክትከፍ- ---ድ ዲዩ? ብ____ ካ__ ክ____ ይ___ ዲ__ ብ-ረ-ት ካ-ድ ክ-ከ-ል ይ-ቐ- ዲ-? ------------------------ ብክረዲት ካርድ ክትከፍል ይፍቐድ ዲዩ? 0
b-ki-e-īti --r-di -i-i-ef-l--y-fi-̱’e-- -īy-? b_________ k_____ k_________ y________ d____ b-k-r-d-t- k-r-d- k-t-k-f-l- y-f-k-’-d- d-y-? --------------------------------------------- bikiredīti karidi kitikefili yifiḵ’edi dīyu?
Ĉu oni rajtas pagi per ĉeko? ብ--ክ-ምኽ-ል----ድ-ዲ-? ብ___ ም___ ይ___ ዲ__ ብ-ን- ም-ፋ- ይ-ቐ- ዲ-? ------------------ ብባንክ ምኽፋል ይፍቐድ ዲዩ? 0
bi-a-iki m---ifal- -if--̱-ed- dīy-? b_______ m_______ y________ d____ b-b-n-k- m-h-i-a-i y-f-k-’-d- d-y-? ----------------------------------- bibaniki miẖifali yifiḵ’edi dīyu?
Ĉu oni rajtas pagi nur kontante? ብጥረ----- ም---ጥ---ዲ- ትፍቐድ ? ብ_______ ም______ ዲ_ ት___ ? ብ-ረ-ገ-ዘ- ም-ፋ-ጥ-ይ ዲ- ት-ቐ- ? -------------------------- ብጥረ-ገንዘብ ምኽፋልጥራይ ዲዩ ትፍቐድ ? 0
bit-ire-g-n-z-b--------al-t’i-ayi-dīyu--ifi-̱’e---? b_______________ m______________ d___ t________ ? b-t-i-e-g-n-z-b- m-h-i-a-i-’-r-y- d-y- t-f-k-’-d- ? --------------------------------------------------- bit’ire-genizebi miẖifalit’irayi dīyu tifiḵ’edi ?
Ĉu mi rajtas nur telefoni? ሓ-----ውል እፍቐ--ዲ-? ሓ__ ክ___ እ___ ዲ__ ሓ-ር ክ-ው- እ-ቐ- ዲ-? ----------------- ሓጻር ክድውል እፍቐድ ዲዩ? 0
h----’ar--k-d-wi---i-iḵ---i-----? ḥ_______ k_______ i_______ d____ h-a-s-a-i k-d-w-l- i-i-̱-e-i d-y-? ---------------------------------- ḥats’ari kidiwili ifiḵ’edi dīyu?
Ĉu mi rajtas nur demandi ion? ኣሕ-- --ለ-ክሓ-ት እፍቐ- ዲ-? ኣ___ ኣ__ ክ___ እ___ ዲ__ ኣ-ጽ- ኣ-ለ ክ-ት- እ-ቐ- ዲ-? ---------------------- ኣሕጽር ኣቢለ ክሓትት እፍቐድ ዲዩ? 0
ah--ts--r--a-īl------atiti--fik-’--i ---u? a________ a____ k_______ i_______ d____ a-̣-t-’-r- a-ī-e k-h-a-i-i i-i-̱-e-i d-y-? ------------------------------------------ aḥits’iri abīle kiḥatiti ifiḵ’edi dīyu?
Ĉu mi rajtas nur diri ion? ኣሕጽ----ለ---ረብ-እፍቐ- -ዩ? ኣ___ ኣ__ ክ___ እ___ ዲ__ ኣ-ጽ- ኣ-ለ ክ-ረ- እ-ቐ- ዲ-? ---------------------- ኣሕጽር ኣቢለ ክዛረብ እፍቐድ ዲዩ? 0
ah-it------a-īle -i----b----iḵ--di-d-yu? a________ a____ k_______ i_______ d____ a-̣-t-’-r- a-ī-e k-z-r-b- i-i-̱-e-i d-y-? ----------------------------------------- aḥits’iri abīle kizarebi ifiḵ’edi dīyu?
Li ne rajtas dormi en la parko. ኣ--ፓርክ--ድ-ስ-ኣ--ቐዶ- እ-። ኣ_ ፓ__ ም___ ኣ_____ እ__ ኣ- ፓ-ክ ም-ቃ- ኣ-ፍ-ዶ- እ-። ---------------------- ኣብ ፓርክ ምድቃስ ኣይፍቐዶን እዩ። 0
a-- p---k- ---ik-asi ay-f-ḵ’-d--- i-u። a__ p_____ m________ a___________ i___ a-i p-r-k- m-d-k-a-i a-i-i-̱-e-o-i i-u- --------------------------------------- abi pariki midik’asi ayifiḵ’edoni iyu።
Li ne rajtas dormi en la aŭto. ኣብ --ና ክ-----ይ-------። ኣ_ መ__ ክ___ ኣ_____ እ__ ኣ- መ-ና ክ-ቕ- ኣ-ፍ-ዶ- እ-። ---------------------- ኣብ መኪና ክድቕስ ኣይፍቐዶን እዩ። 0
a-- me--n- --dik-------y-fi--’e-on--iyu። a__ m_____ k________ a___________ i___ a-i m-k-n- k-d-k-’-s- a-i-i-̱-e-o-i i-u- ---------------------------------------- abi mekīna kidiḵ’isi ayifiḵ’edoni iyu።
Li ne rajtas dormi en la stacidomo. ኣ--መደ-----ቡ----ቕስ--ይ-ቐ-----። ኣ_ መ___ -___ ክ___ ኣ_____ እ__ ኣ- መ-ብ- --ቡ- ክ-ቕ- ኣ-ፍ-ዶ- እ-። ---------------------------- ኣብ መደብር -ባቡር ክድቕስ ኣይፍቐዶን እዩ። 0
a----e-eb--- ----u-- k-d-ḵ---i a--f-ḵ-e--ni i-u። a__ m_______ -______ k________ a___________ i___ a-i m-d-b-r- --a-u-i k-d-k-’-s- a-i-i-̱-e-o-i i-u- -------------------------------------------------- abi medebiri -baburi kidiḵ’isi ayifiḵ’edoni iyu።
Ĉu ni rajtas sidiĝi? ኮፍ -ነ-- ይፍ-- ዲ--? ኮ_ ከ___ ይ___ ዲ_ ? ኮ- ከ-ብ- ይ-ቐ- ዲ- ? ----------------- ኮፍ ከነብል ይፍቐድ ዲዩ ? 0
ko-i-ken--i-- ---ik-’e-i--ī-u-? k___ k_______ y________ d___ ? k-f- k-n-b-l- y-f-k-’-d- d-y- ? ------------------------------- kofi kenebili yifiḵ’edi dīyu ?
Ĉu ni rajtas havi la menuon? ናይ-ምግ----- -ን-ኢ-ይፍቐድ --? ና_ ም______ ክ___ ይ___ ዲ__ ና- ም-ቢ-ካ-ተ ክ-ር- ይ-ቐ- ዲ-? ------------------------ ናይ ምግቢ-ካርተ ክንርኢ ይፍቐድ ዲዩ? 0
n-yi m--i-ī--a-----k-nir-’ī--ifik--ed--d--u? n___ m____________ k_______ y________ d____ n-y- m-g-b---a-i-e k-n-r-’- y-f-k-’-d- d-y-? -------------------------------------------- nayi migibī-karite kiniri’ī yifiḵ’edi dīyu?
Ĉu ni rajtas pagi aparte? ፈ-ሊና -ን-ፍ---ፍቐ- ዲዩ? ፈ___ ክ____ ይ___ ዲ__ ፈ-ሊ- ክ-ከ-ል ይ-ቐ- ዲ-? ------------------- ፈላሊና ክንከፍል ይፍቐድ ዲዩ? 0
fel--īn--k--i-e--li yifi--’--- -īyu? f_______ k_________ y________ d____ f-l-l-n- k-n-k-f-l- y-f-k-’-d- d-y-? ------------------------------------ felalīna kinikefili yifiḵ’edi dīyu?

Kiel la cerbo lernas novajn vortojn

Kiam ni lernas vortojn, nia cerbo memorigas novajn enhavojn. Sed la lerno funkcias nur per ripetado. La bona memorigo de vortoj fare de nia cerbo dependas de pluraj faktoroj. Sed plej gravas ke ni regule ripetu la vortojn. Konserviĝas nur la vortoj, kiujn ni ofte legas aŭ skribas. Eblus diri ke tiujn vortojn oni arĥivas kiel bildon. Tiu lerna principo ankaŭ validas por la simioj. La simioj kapablas lerni ‘legi’ vortojn kiam ili sufiĉe ofte vidas ilin. Kvankam ili ne komprenas la vortojn, ili rekonas ilin per ilia formo. Por flue paroli lingvon, ni bezonas multajn vortojn. Por tio, la vortoj devas esti bone organizitaj. Ĉar nia memoro funkcias kiel arĥivo. Por rapide trovi vorton, ĝi devas scii kie ĝi serĉu. Tial pli bonas lerni vortojn en difinita konteksto. Tiele, nia memoro ĉiam povas malfermi la ĝustan dosierujon. Sed ankaŭ tion de ni bone lernitan ni povas reforgesi. La scio tiam moviĝas de la aktiva al la pasiva memoro. Forgesante, ni liberiĝas el la scio kiun ni ne bezonas. Tiele, nia cerbo estigas lokon por novaj kaj pli gravaj aferoj. Tial gravas ke ni regule aktivigu nian scion. Sed kio troviĝas en la pasiva memoro, tio ne estas perdita por ĉiam. Kiam ni vidas forgesitan vorton, ni rememoras ĝin. Kion oni unufoje lernis, tion oni pli rapide lernas la duan fojon. Kiu volas plivastigi sian vortprovizon, tiu devas ankaŭ plivastigi siajn ŝatokupojn. Ĉar ĉiu el ni havas difinitajn interesojn. Tial nin ĝenerale okupas ĉiam la samaj aferoj. Sed lingvo konsistas el multaj malsamaj vortkampoj. Kiu interesiĝas pri politiko devus ankaŭ foje legi sportgazetojn!