Frazlibro

eo Is-tempo 3   »   fi Menneisyysmuoto 3

83 [okdek tri]

Is-tempo 3

Is-tempo 3

83 [kahdeksankymmentäkolme]

Menneisyysmuoto 3

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto finna Ludu Pli
telefoni pu-ua puh-----ssa p____ p__________ p-h-a p-h-l-m-s-a ----------------- puhua puhelimessa 0
Mi telefonis. Minä---en puhun-t-p----imessa. M___ o___ p______ p___________ M-n- o-e- p-h-n-t p-h-l-m-s-a- ------------------------------ Minä olen puhunut puhelimessa. 0
Mi telefonis la tutan tempon. M-n--ol-- pu-unut--u--l-me----ko---a---. M___ o___ p______ p__________ k___ a____ M-n- o-e- p-h-n-t p-h-l-m-s-a k-k- a-a-. ---------------------------------------- Minä olen puhunut puhelimessa koko ajan. 0
demandi k-syä k____ k-s-ä ----- kysyä 0
Mi demandis. M-nä-o--- kys--y-. M___ o___ k_______ M-n- o-e- k-s-n-t- ------------------ Minä olen kysynyt. 0
Mi ĉiam demandis. Minä -l---ai-a k----y-. M___ o___ a___ k_______ M-n- o-e- a-n- k-s-n-t- ----------------------- Minä olen aina kysynyt. 0
rakonti k--t-a k_____ k-r-o- ------ kertoa 0
Mi rakontis. M--- --e- kert----. M___ o___ k________ M-n- o-e- k-r-o-u-. ------------------- Minä olen kertonut. 0
Mi rakontis la tutan historion. M--ä ole--k--to-u- koko tar-nan. M___ o___ k_______ k___ t_______ M-n- o-e- k-r-o-u- k-k- t-r-n-n- -------------------------------- Minä olen kertonut koko tarinan. 0
studi o--ia o____ o-p-a ----- oppia 0
Mi studis. M-nä -l------inu-. M___ o___ o_______ M-n- o-e- o-p-n-t- ------------------ Minä olen oppinut. 0
Mi studis la tutan vesperon. Min- ol-- ---in-t koko--ll--. M___ o___ o______ k___ i_____ M-n- o-e- o-p-n-t k-k- i-l-n- ----------------------------- Minä olen oppinut koko illan. 0
labori t--skenn-llä t___________ t-ö-k-n-e-l- ------------ työskennellä 0
Mi laboris. M-n---le- -y-s--n-e--yt. M___ o___ t_____________ M-n- o-e- t-ö-k-n-e-l-t- ------------------------ Minä olen työskennellyt. 0
Mi laboris la tutan tagon. M----olen t-öske--e-l-t---k--p--vän. M___ o___ t____________ k___ p______ M-n- o-e- t-ö-k-n-e-l-t k-k- p-i-ä-. ------------------------------------ Minä olen työskennellyt koko päivän. 0
manĝi sy-dä s____ s-ö-ä ----- syödä 0
Mi manĝis. M--ä -len sy-ny-. M___ o___ s______ M-n- o-e- s-ö-y-. ----------------- Minä olen syönyt. 0
Mi manĝis la tutan manĝon. M-n------ ---ny--k-k--r-o-n. M___ o___ s_____ k___ r_____ M-n- o-e- s-ö-y- k-k- r-o-n- ---------------------------- Minä olen syönyt koko ruoan. 0

La historio de la lingviko

La lingvoj ĉiam fascinis la homojn. La historio de la lingviko tial tre longas. La lingviko estas la sistema studo de la lingvo. Jam antaŭ jarmiloj la homoj cerbumis pri la lingvo. Malsamaj kulturoj tiuokaze evoluigis malsamajn sistemojn. Tiel estiĝis malsamaj priskriboj de lingvoj. La hodiaŭa lingviko baziĝas sur antikvaj teorioj. Multaj tradicioj fondiĝis aparte en Grekujo. Sed la plej malnova konata prilingva verko originas el Barato. Ĝin skribis la gramatikisto Śākaṭāyana antaŭ ĉirkaŭ 3000 jaroj. En la antikva epoko, filozofoj kiaj Platono okupiĝis pri lingvoj. Romiaj verkistoj poste plu evoluigis siajn teoriojn. Ankaŭ la araboj evoluigis siajn proprajn tradiciojn en la 8a jarcento. Iliaj verkoj jam montras precizajn priskribojn de la araba lingvo. En la moderna epoko, oni precipe volis esplori la originon de la lingvo. La kleruloj aparte interesiĝis pri la historio de la lingvo. En la 18a jarcento, oni komencis kompari la lingvojn inter si. Tiele, oni volis kompreni kiel la lingvoj evoluas. Oni pli malfrue koncentriĝis je lingvoj kiel sistemo. Kiel la lingvoj funkcias estis la centra demando. Hodiaŭ ekzistaj multaj direktoj ene de la lingviko. Ekde la 50aj jaroj disvolviĝis multaj novaj fakoj. Ilin foje forte influas aliaj sciencoj. Ekzemple, la psiĥolingviko aŭ la interkultura komunikado. La pli novaj lingvikaj skoloj estas tre specialigitaj. Ekzemplo de tio estas la inista lingviko. La historio de la lingviko do pluas... Tiom longe kiom estos lingvoj, la homoj cerbumos pri ili!