Frazlibro

eo Is-tempo 4   »   fr Passé 4

84 [okdek kvar]

Is-tempo 4

Is-tempo 4

84 [quatre-vingt-quatre]

Passé 4

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto franca Ludu Pli
legi l-re l___ l-r- ---- lire 0
Mi legis. J-a- --. J___ l__ J-a- l-. -------- J’ai lu. 0
Mi legis la tutan romanon. J-a- ------- l--ro-a-. J___ l_ t___ l_ r_____ J-a- l- t-u- l- r-m-n- ---------------------- J’ai lu tout le roman. 0
kompreni c-----ndre c_________ c-m-r-n-r- ---------- comprendre 0
Mi komprenis. J-a--com-r-s. J___ c_______ J-a- c-m-r-s- ------------- J’ai compris. 0
Mi komprenis la tutan tekston. J’-i -o------t----l--tex-e. J___ c______ t___ l_ t_____ J-a- c-m-r-s t-u- l- t-x-e- --------------------------- J’ai compris tout le texte. 0
respondi r-p-n-re r_______ r-p-n-r- -------- répondre 0
Mi respondis. J-ai r--o---. J___ r_______ J-a- r-p-n-u- ------------- J’ai répondu. 0
Mi respondis ĉiujn demandojn. J-----é---du-à-t-u--s-l-s-q-e-----s. J___ r______ à t_____ l__ q_________ J-a- r-p-n-u à t-u-e- l-s q-e-t-o-s- ------------------------------------ J’ai répondu à toutes les questions. 0
Mi scias tion – Mi sciis tion. J--l--sa-s. – -- l’ai -u. J_ l_ s____ – J_ l___ s__ J- l- s-i-. – J- l-a- s-. ------------------------- Je le sais. – Je l’ai su. 0
Mi skribas tion – Mi skribis tion. Je-l’---i---–--e--’a- --ri-. J_ l_______ – J_ l___ é_____ J- l-é-r-s- – J- l-a- é-r-t- ---------------------------- Je l’écris. – Je l’ai écrit. 0
Mi aŭdas tion – Mi aŭdis tion. J- -’-n-en-s- --Je-l’---ente-du. J_ l_________ – J_ l___ e_______ J- l-e-t-n-s- – J- l-a- e-t-n-u- -------------------------------- Je l’entends. – Je l’ai entendu. 0
Mi iras serĉi tion – Mi iris serĉi tion. Je-va-s--- ch--cher.----- sui----lé -e-------e-. J_ v___ l_ c________ – J_ s___ a___ l_ c________ J- v-i- l- c-e-c-e-. – J- s-i- a-l- l- c-e-c-e-. ------------------------------------------------ Je vais le chercher. – Je suis allé le chercher. 0
Mi alportas tion – Mi alportis tion. J--l’--p-rt-- –-J- l’ai-app---é. J_ l_________ – J_ l___ a_______ J- l-a-p-r-e- – J- l-a- a-p-r-é- -------------------------------- Je l’apporte. – Je l’ai apporté. 0
Mi aĉetas tion – Mi aĉetis tion. Je l’ach-t---–-J--l’ai-a-he-é. J_ l________ – J_ l___ a______ J- l-a-h-t-. – J- l-a- a-h-t-. ------------------------------ Je l’achète. – Je l’ai acheté. 0
Mi atendas tion – Mi atendis tion. Je -’-tt-n----– Je ---i--tte-du. J_ l_________ – J_ l___ a_______ J- l-a-t-n-s- – J- l-a- a-t-n-u- -------------------------------- Je l’attends. – Je l’ai attendu. 0
Mi klarigas tion – Mi klarigis tion. J- ---xpl-qu-.-- -e-l-ai -xpl--ué. J_ l__________ – J_ l___ e________ J- l-e-p-i-u-. – J- l-a- e-p-i-u-. ---------------------------------- Je l’explique. – Je l’ai expliqué. 0
Mi konas tion – Mi konis tion. J--le -on-ai-- –--e l’-i----nu. J_ l_ c_______ – J_ l___ c_____ J- l- c-n-a-s- – J- l-a- c-n-u- ------------------------------- Je le connais. – Je l’ai connu. 0

La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon

Legante, la plurlingvuloj senkonscie tradukas en sian gepatran lingvon. Tio aŭtomate okazas, do la legantoj tion ne rimarkas. Eblus diri ke la cerbo funkcias kiel samtempa tradukisto. Sed ĝi ne ĉion tradukas! Esploro montris ke la cerbo havas enkonstruitan filtrilon. Tiu filtrilo decidas pri tio, kio tradukendas. Kaj ŝajnas kvazaŭ la filtrilo ignorus iujn vortojn. La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon. Por sia eksperimento, la esploristoj elektis denaskajn ĉinparolantojn. Ĉiuj subjektoj parolis la anglan kiel duan lingvon. La subjektoj devis taksi plurajn anglajn vortojn. Tiuj vortoj havis malsamajn emociajn enhavojn. Temis pri pozitivaj, negativaj kaj neŭtralaj terminoj. Dum la subjektoj legis la vortojn, ilia cerbo estis analizita. Tio signifas ke la esploristoj mezuris la cerban aktivecon. Ili povis tiuokaze ekkompreni kiel la cerbo laboras. Kiam vortoj tradukatas, difinitaj signaloj estigatas. Ili indikas ke la cerbo aktivas. Sed la subjektoj montris neniun aktivecon kaze de la negativaj vortoj. Nur la pozitivaj aŭ neŭtralaj terminoj tradukatis. La esploristoj ankoraŭ ne scias la kialon de tio. Teorie, la cerbo devus egale trakti ĉiujn vortojn. Sed povas esti ke la filtrilo mallonge kontrolas ĉiun vorton. Tiu analizatas dum ĝi plu legatas en la dua lingvo. Kiam vorto estas negativa, la memoro estas blokita. Alidirite, ĝi ne povas apogiĝi sur la gepatralingva vorto. La homoj povas tre senteme reagi al la vortoj. La cerbo eble volas protekti ilin kontraŭ emociaj ŝokoj…