Frazlibro

eo Is-tempo 4   »   id Masa lampau 4

84 [okdek kvar]

Is-tempo 4

Is-tempo 4

84 [delapan puluh empat]

Masa lampau 4

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto indonezia Ludu Pli
legi m-m--ca m______ m-m-a-a ------- membaca 0
Mi legis. Say--s-da- -e-ba-a. S___ s____ m_______ S-y- s-d-h m-m-a-a- ------------------- Saya sudah membaca. 0
Mi legis la tutan romanon. Sa-a -u--- -em--c--s-lu-u----- novelnya. S___ s____ m______ s______ i__ n________ S-y- s-d-h m-m-a-a s-l-r-h i-i n-v-l-y-. ---------------------------------------- Saya sudah membaca seluruh isi novelnya. 0
kompreni m--ge--i m_______ m-n-e-t- -------- mengerti 0
Mi komprenis. S-----ud-h--en-er-i. S___ s____ m________ S-y- s-d-h m-n-e-t-. -------------------- Saya sudah mengerti. 0
Mi komprenis la tutan tekston. Sa-- -u-a- me---r-----l---h--eks. S___ s____ m_______ s______ t____ S-y- s-d-h m-n-e-t- s-l-r-h t-k-. --------------------------------- Saya sudah mengerti seluruh teks. 0
respondi m-n-aw-b m_______ m-n-a-a- -------- menjawab 0
Mi respondis. Say- --da- -en-awa-. S___ s____ m________ S-y- s-d-h m-n-a-a-. -------------------- Saya sudah menjawab. 0
Mi respondis ĉiujn demandojn. Say- s-da- ---jawa----luru--p-rt-----n. S___ s____ m_______ s______ p__________ S-y- s-d-h m-n-a-a- s-l-r-h p-r-a-y-a-. --------------------------------------- Saya sudah menjawab seluruh pertanyaan. 0
Mi scias tion – Mi sciis tion. S--a-tahu -tu –-s--a ----- ---ge--hu----. S___ t___ i__ – s___ s____ m_____________ S-y- t-h- i-u – s-y- s-d-h m-n-e-a-u-n-a- ----------------------------------------- Saya tahu itu – saya sudah mengetahuinya. 0
Mi skribas tion – Mi skribis tion. Sa---menuli--i-u ---aya --d----enu--s it-. S___ m______ i__ – s___ s____ m______ i___ S-y- m-n-l-s i-u – s-y- s-d-h m-n-l-s i-u- ------------------------------------------ Saya menulis itu – saya sudah menulis itu. 0
Mi aŭdas tion – Mi aŭdis tion. S------n--ng-- i---- -----sudah --nden-a--y-. S___ m________ i__ – s___ s____ m____________ S-y- m-n-e-g-r i-u – s-y- s-d-h m-n-e-g-r-y-. --------------------------------------------- Saya mendengar itu – saya sudah mendengarnya. 0
Mi iras serĉi tion – Mi iris serĉi tion. Say------am---n-a - s--a-----h m-n-am---ny-. S___ m___________ – s___ s____ m____________ S-y- m-n-a-b-l-y- – s-y- s-d-h m-n-a-b-l-y-. -------------------------------------------- Saya mengambilnya – saya sudah mengambilnya. 0
Mi alportas tion – Mi alportis tion. S----m---aw--i-u –--a---s-d-h mem-aw- -tu. S___ m______ i__ – s___ s____ m______ i___ S-y- m-m-a-a i-u – s-y- s-d-h m-m-a-a i-u- ------------------------------------------ Saya membawa itu – saya sudah membawa itu. 0
Mi aĉetas tion – Mi aĉetis tion. Saya-m-m---i i-u ---ay- su--- -em---i-itu. S___ m______ i__ – s___ s____ m______ i___ S-y- m-m-e-i i-u – s-y- s-d-h m-m-e-i i-u- ------------------------------------------ Saya membeli itu – saya sudah membeli itu. 0
Mi atendas tion – Mi atendis tion. Saya-me--h-ra-k---i-- – s--a sudah ---gh-r--ka--itu. S___ m___________ i__ – s___ s____ m___________ i___ S-y- m-n-h-r-p-a- i-u – s-y- s-d-h m-n-h-r-p-a- i-u- ---------------------------------------------------- Saya mengharapkan itu – saya sudah mengharapkan itu. 0
Mi klarigas tion – Mi klarigis tion. S-y- -enj---sk-- itu – ---a --d-h me---la-------u. S___ m__________ i__ – s___ s____ m__________ i___ S-y- m-n-e-a-k-n i-u – s-y- s-d-h m-n-e-a-k-n i-u- -------------------------------------------------- Saya menjelaskan itu – saya sudah menjelaskan itu. 0
Mi konas tion – Mi konis tion. Say- -e-----h---i-u----ay---u--h-me--etah-i-it-. S___ m_________ i__ – s___ s____ m_________ i___ S-y- m-n-e-a-u- i-u – s-y- s-d-h m-n-e-a-u- i-u- ------------------------------------------------ Saya mengetahui itu – saya sudah mengetahui itu. 0

La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon

Legante, la plurlingvuloj senkonscie tradukas en sian gepatran lingvon. Tio aŭtomate okazas, do la legantoj tion ne rimarkas. Eblus diri ke la cerbo funkcias kiel samtempa tradukisto. Sed ĝi ne ĉion tradukas! Esploro montris ke la cerbo havas enkonstruitan filtrilon. Tiu filtrilo decidas pri tio, kio tradukendas. Kaj ŝajnas kvazaŭ la filtrilo ignorus iujn vortojn. La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon. Por sia eksperimento, la esploristoj elektis denaskajn ĉinparolantojn. Ĉiuj subjektoj parolis la anglan kiel duan lingvon. La subjektoj devis taksi plurajn anglajn vortojn. Tiuj vortoj havis malsamajn emociajn enhavojn. Temis pri pozitivaj, negativaj kaj neŭtralaj terminoj. Dum la subjektoj legis la vortojn, ilia cerbo estis analizita. Tio signifas ke la esploristoj mezuris la cerban aktivecon. Ili povis tiuokaze ekkompreni kiel la cerbo laboras. Kiam vortoj tradukatas, difinitaj signaloj estigatas. Ili indikas ke la cerbo aktivas. Sed la subjektoj montris neniun aktivecon kaze de la negativaj vortoj. Nur la pozitivaj aŭ neŭtralaj terminoj tradukatis. La esploristoj ankoraŭ ne scias la kialon de tio. Teorie, la cerbo devus egale trakti ĉiujn vortojn. Sed povas esti ke la filtrilo mallonge kontrolas ĉiun vorton. Tiu analizatas dum ĝi plu legatas en la dua lingvo. Kiam vorto estas negativa, la memoro estas blokita. Alidirite, ĝi ne povas apogiĝi sur la gepatralingva vorto. La homoj povas tre senteme reagi al la vortoj. La cerbo eble volas protekti ilin kontraŭ emociaj ŝokoj…