Frazlibro

eo Konjunkcioj 3   »   de Konjunktionen 3

96 [naŭdek ses]

Konjunkcioj 3

Konjunkcioj 3

96 [sechsundneunzig]

Konjunktionen 3

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto germana Ludu Pli
Mi ellitiĝas ekde kiam la vekhorloĝo sonoras. Ic- s---- a--- s----- d-- W----- k-------. Ich stehe auf, sobald der Wecker klingelt. 0
Mi laciĝas ekde kiam mi devas lerni. Ic- w---- m---- s----- i-- l----- s---. Ich werde müde, sobald ich lernen soll. 0
Mi ĉesos labori ekde mia 60jariĝo. Ic- h--- a-- z- a-------- s----- i-- 60 b--. Ich höre auf zu arbeiten, sobald ich 60 bin. 0
Kiam vi vokos? Wa-- r---- S-- a-? Wann rufen Sie an? 0
Ekde kiam mi havos momenton. So---- i-- e---- M----- Z--- h---. Sobald ich einen Moment Zeit habe. 0
Li vokas ekde kiam li havas iom da tempo. Er r--- a-- s----- e- e---- Z--- h--. Er ruft an, sobald er etwas Zeit hat. 0
Kiom longe vi laboros? Wi- l---- w----- S-- a-------? Wie lange werden Sie arbeiten? 0
Mi laboros tiom longe kiom mi povos. Ic- w---- a-------- s------ i-- k---. Ich werde arbeiten, solange ich kann. 0
Mi laboros tiom longe kiom mi sanos. Ic- w---- a-------- s------ i-- g----- b--. Ich werde arbeiten, solange ich gesund bin. 0
Li kuŝas en lito anstataŭ labori. Er l---- i- B---- a------ d--- e- a-------. Er liegt im Bett, anstatt dass er arbeitet. 0
Ŝi legas la gazeton anstataŭ kuiri. Si- l---- d-- Z------- a------ d--- s-- k----. Sie liest die Zeitung, anstatt dass sie kocht. 0
Li sidas en la drinkejo anstataŭ iri hejmen. Er s---- i- d-- K------ a------ d--- e- n--- H---- g---. Er sitzt in der Kneipe, anstatt dass er nach Hause geht. 0
Laŭ mia scio, li loĝas ĉi-tie. So---- i-- w---- w---- e- h---. Soweit ich weiß, wohnt er hier. 0
Laŭ mia scio, lia edzino malsanas. So---- i-- w---- i-- s---- F--- k----. Soweit ich weiß, ist seine Frau krank. 0
Laŭ mia scio, li estas senlabora. So---- i-- w---- i-- e- a---------. Soweit ich weiß, ist er arbeitslos. 0
Se mi ne tro longe dormintus, mi estintus akurata. Ic- h---- v----------- s---- w--- i-- p-------- g------. Ich hatte verschlafen, sonst wäre ich pünktlich gewesen. 0
Se mi ne maltrafintus la buson, mi estintus akurata. Ic- h---- d-- B-- v-------- s---- w--- i-- p-------- g------. Ich hatte den Bus verpasst, sonst wäre ich pünktlich gewesen. 0
Se mi ne vojerarintus, mi estintus akurata. Ic- h---- d-- W-- n---- g-------- s---- w--- i-- p-------- g------. Ich hatte den Weg nicht gefunden, sonst wäre ich pünktlich gewesen. 0

Lingvo kaj matematiko

La penso kaj la lingvo konsistigas tuton. Ili influas sin reciproke. La lingvaj strukturoj markas la strukturojn de nia penso. En iuj lingvoj ekzemple ne ekzistas vortoj por nombroj. La parolantoj ne komprenas la koncepton de nombroj. Ankaŭ la matematiko kaj la lingvoj iel konsistigas tuton. La gramatikaj kaj matematikaj strukturoj ofte similas. Iuj esploristoj kredas ke ili ankaŭ simile traktiĝas. Ili pensas ke la parolcerbareo ankaŭ respondecas pri la matematiko. Ĝi povus helpi la cerbon efektivigi kalkulojn. Sed freŝaj esploroj kondukas al alia rezulto. Ili montras ke nia cerbo traktas la matematikon sen la parolo. Esploristoj pristudis tri virojn. La cerbo de tiuj subjektoj estis vundita. Rezulte, la parolcerbareo estis ankaŭ damaĝita. Tiuj viroj parolante havis grandajn problemojn. Ili ne plu povis formuli simplajn frazojn. Nek vortojn ili povis kompreni. Post la lingva testo, la viroj devis solvi kalkulajn problemojn. Iuj el tiuj matematikaj enigmoj estis tre kompleksaj. La subjektoj malgraŭe kapablis ilin solvi! La rezulto de tiu esploro estas tre interesa. Ĝi montras ke la matematiko ne estas kodita per vortoj. La lingvo kaj la matematiko eble havas la saman bazon. Ambaŭ traktiĝas de la sama areo. Sed la matematiko tiucele ne bezonas unue tradukiĝi en parolon. La lingvo kaj la matematiko eble evoluas ankaŭ kune… Kiam la cerbo estas finevoluigita, ili tiam ekzistas dise unu de la alia!