Frazlibro

eo Konjunkcioj 4   »   sk Spojky 4

97 [naŭdek sep]

Konjunkcioj 4

Konjunkcioj 4

97 [deväťdesiatsedem]

Spojky 4

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto slovaka Ludu Pli
Li endormiĝis kvankam la televidilo estis ŝaltita. Zas-al, h--i bol ---e----- za-n-tý. Z______ h___ b__ t________ z_______ Z-s-a-, h-c- b-l t-l-v-z-r z-p-u-ý- ----------------------------------- Zaspal, hoci bol televízor zapnutý. 0
Li ankoraŭ restis kvankam jam malfruis. E--e-------,-ho----ž bo-------or-. E___ z______ h___ u_ b___ n_______ E-t- z-s-a-, h-c- u- b-l- n-s-o-o- ---------------------------------- Ešte zostal, hoci už bolo neskoro. 0
Li ne venis kvankam ni fiksis rendevuon. Nep-i-ie-- h-ci -m- s--d-----i. N_________ h___ s__ s_ d_______ N-p-i-i-l- h-c- s-e s- d-h-d-i- ------------------------------- Neprišiel, hoci sme sa dohodli. 0
La televidilo estis ŝaltita. Li tamen endormiĝis. T-l----o- bo--za-nutý. Na--iek------zas-al. T________ b__ z_______ N______ t___ z______ T-l-v-z-r b-l z-p-u-ý- N-p-i-k t-m- z-s-a-. ------------------------------------------- Televízor bol zapnutý. Napriek tomu zaspal. 0
Jam malfruis. Li tamen ankoraŭ restis. Bolo-už-----oro. -a-r-ek-t------te z--tal. B___ u_ n_______ N______ t___ e___ z______ B-l- u- n-s-o-o- N-p-i-k t-m- e-t- z-s-a-. ------------------------------------------ Bolo už neskoro. Napriek tomu ešte zostal. 0
Ni fiksis rendevuon. Li tamen ne venis. D-ho--i-s-e-s-- N-p--ek-t-mu ne--išie-. D______ s__ s__ N______ t___ n_________ D-h-d-i s-e s-. N-p-i-k t-m- n-p-i-i-l- --------------------------------------- Dohodli sme sa. Napriek tomu neprišiel. 0
Kvankam li ne havas stirpermesilon, li stiras. H--i -emá-v--ičsk--pr--k--,---fér-----u--. H___ n___ v_______ p_______ š_______ a____ H-c- n-m- v-d-č-k- p-e-k-z- š-f-r-j- a-t-. ------------------------------------------ Hoci nemá vodičský preukaz, šoféruje auto. 0
Kvankam la vojo glitigas, li rapide veturas. Ho----e c--t- --z--,---z-- -ýchl-. H___ j_ c____ k_____ j____ r______ H-c- j- c-s-a k-z-á- j-z-í r-c-l-. ---------------------------------- Hoci je cesta klzká, jazdí rýchlo. 0
Kvankam li ebrias, li biciklas. H----j--op---, -a----na bi---l-. H___ j_ o_____ j____ n_ b_______ H-c- j- o-i-ý- j-z-í n- b-c-k-i- -------------------------------- Hoci je opitý, jazdí na bicykli. 0
Li ne havas stirpermesilon. Li tamen stiras. N-m- v--ič-ký pr-ukaz.---p-iek-t-mu-šo---uje -ut-. N___ v_______ p_______ N______ t___ š_______ a____ N-m- v-d-č-k- p-e-k-z- N-p-i-k t-m- š-f-r-j- a-t-. -------------------------------------------------- Nemá vodičský preukaz. Napriek tomu šoféruje auto. 0
La vojo glitigas. Li tamen rapide veturas. C-s-- j--k--k-.-Na-ri-k--omu--azd- t-- rý-h--. C____ j_ k_____ N______ t___ j____ t__ r______ C-s-a j- k-z-á- N-p-i-k t-m- j-z-í t-k r-c-l-. ---------------------------------------------- Cesta je klzká. Napriek tomu jazdí tak rýchlo. 0
Li ebrias. Li tamen biciklas. Je opitý. N-pr--k tomu j-zdí n- --cy-li. J_ o_____ N______ t___ j____ n_ b_______ J- o-i-ý- N-p-i-k t-m- j-z-í n- b-c-k-i- ---------------------------------------- Je opitý. Napriek tomu jazdí na bicykli. 0
Ŝi ne trovas laboron kvankam ŝi studis. Nemô---nájsť ž--dn---pracovné- -i-s----hoc--štu--va-a. N_____ n____ ž_____ (_________ m______ h___ š_________ N-m-ž- n-j-ť ž-a-n- (-r-c-v-é- m-e-t-, h-c- š-u-o-a-a- ------------------------------------------------------ Nemôže nájsť žiadne (pracovné) miesto, hoci študovala. 0
Ŝi ne vizitas kuraciston kvankam ŝi havas dolorojn. N-jd--k l-károvi,-ho----á b--e---. N____ k l________ h___ m_ b_______ N-j-e k l-k-r-v-, h-c- m- b-l-s-i- ---------------------------------- Nejde k lekárovi, hoci má bolesti. 0
Ŝi aĉetas aŭton kvankam ŝi ne havas monon. K-p--- a------o-- -em-----i-z-. K_____ a____ h___ n___ p_______ K-p-j- a-t-, h-c- n-m- p-n-a-e- ------------------------------- Kupuje auto, hoci nemá peniaze. 0
Ŝi studis. Ŝi tamen ne trovis laboron. Štud--a--.-Na-rie- t--u-n--ôž----js---praco-n-)--ie-t-. Š_________ N______ t___ n_____ n____ (_________ m______ Š-u-o-a-a- N-p-i-k t-m- n-m-ž- n-j-ť (-r-c-v-é- m-e-t-. ------------------------------------------------------- Študovala. Napriek tomu nemôže nájsť (pracovné) miesto. 0
Ŝi havas dolorojn. Ŝi tamen ne vizitas kuraciston. Má b--------N--r-e- to-u--ej-e-- ---á-o-i. M_ b_______ N______ t___ n____ k l________ M- b-l-s-i- N-p-i-k t-m- n-j-e k l-k-r-v-. ------------------------------------------ Má bolesti. Napriek tomu nejde k lekárovi. 0
Ŝi ne havas monon. Ŝi tamen aĉetas aŭton. N-má -e---z---Napr--- --mu-k-pu-- a-to. N___ p_______ N______ t___ k_____ a____ N-m- p-n-a-e- N-p-i-k t-m- k-p-j- a-t-. --------------------------------------- Nemá peniaze. Napriek tomu kupuje auto. 0

La junuloj kaj la maljunuloj malsame lernas

La infanoj relative rapide lernas lingvojn. Tio ĝenerale pli longe daŭras por la plenkreskuloj. Sed la infanoj ne lernas pli bone ol la plenkreskuloj. Ili nur alie lernas. Lernante lingvojn, la cerbo devas aparte multon plenumi. Ĝi devas multajn aferojn paralele lerni. Kiam oni lernas lingvon, ne sufiĉas cerbumi pri ĝi. Oni ankaŭ devas lerni prononci la novajn vortojn. La parolaj organoj tiucele devas lerni novajn movojn. La cerbo devas ankaŭ lerni reagi al novaj situacioj. Komuniki en fremda lingvo estas defio. La plenkreskuloj tamen lernas lingvojn malsame laŭ la aĝo. 20 aŭ 30jaraĝe la homoj ankoraŭ havas lernan kutimon. La lernejaj aŭ studaj jaroj ankoraŭ ne tiom foras en la pasinteco. La cerbo do estas bone trejnita. Ĝi tial povas lerni fremdajn lingvojn trealtnivele. La homoj aĝantaj inter 40 kaj 50 jaroj jam multon lernis. Ilia cerbo profitas el tiu sperto. Ĝi bone povas kombini novajn enhavojn kun malnova scio. Tiuaĝe ĝi plej bone lernas aferojn kiujn ĝi jam konas. Temas ekzemple pri lingvoj similantaj pli frue lernitajn lingvojn. 60 aŭ 70jaraĝe la homoj ĝenerale havas multe da tempo. Ili povas ofte praktiki. Tio aparte gravas por la lingvoj. La maljunuloj aparte bone lernas ekzemple la fremdajn skribojn. Sed oni povas sukcese lerni ĉiuaĝe. La cerbo povas formi novajn nervajn ĉelojn eĉ postpuberaĝe. Kaj tion ĝi cetere ŝatas fari…