Libri i frazës

Familjet gjuhësore

Rreth 7000 milion njerëz jetojnë në tokë. Dhe ata flasin rreth 7000 gjuhë të ndryshme! Si njerëzit, gjuhët gjithashtu mund të jenë të lidhura. Kjo do të thotë se ato e kanë origjinën nga e njëjta rrënjë e përbashkët. Por ka edhe gjuhë që janë plotësisht të izoluara. Ato nuk janë të lidhura gjenetikisht me asnjë gjuhë tjetër. Në Evropë, për shembull, baskishtja konsiderohet si një gjuhë e izoluar. Por shumica e gjuhëve kanë “prindër”, “fëmijë” ose “motra dhe vëllezër”. Ato i përkasin një familje gjuhësore të caktuar. Sesa të ngjashme janë gjuhët mund ta dalloni nga krahasimet. Gjuhëtarët tani kanë rreth 300 njësi gjenetike. Kjo përfshin 180 familje që përbëhen nga më shumë se një gjuhë. Pjesa tjetër përbën 120 gjuhë të izoluara. Familja më e madhe gjuhësore është ajo indo-evropiane. Përbëhet nga rreth 280 gjuhë. Ku përfshihen gjuhët romake, gjermanike dhe sllave. Ka më shumë se 3000 milion folës në të gjithë kontinentet! Familja gjuhësore sino-tibetan është mbizotëruese në Azi. Ajo ka më shumë se 1300 milion folës. Gjuha kryesore sino-tibetane është kinezishtja. Familja e tretë më e madhe gjuhësore është në Afrikë. Është emëruar pas zonës së përhapjes Niger-Kongo Ajo ka “vetëm” rreth 350 milion folës. Suahili është gjuha më e rëndësishme në këtë familje gjuhësore. Në shumicën e rasteve: sa më e afërt marrëdhënia, aq më i mirë mirëkuptimi. Njerëzit që flasin gjuhë të lidhura e kuptojnë mirë njëri-tjetrin. Ata mund ta mësojnë gjuhën tjetër relativisht shpejt. Pra, mësoni gjuhë - bashkimet familjare janë gjithmonë të këndshme!