ფრაზა წიგნი

ენის განვითარება

გასაგებია, თუ რატომ ველაპარაკებით ერთმანეთს. ჩვენ გვინდა მოსაზრებების გაცვლა და ერთმანეთის გაგება. მეორეს მხრივ, ნაკლებად გასაგებია, თუ ზუსტად როგორ წარმოიშვა ენა. ამის შესახებ არსებობს უამრავი თეორია. ეს უტყუარია, რომ ენა ძალიან ძველი მოვლენაა. ლაპარაკის წინაპირობას გარკვეული ფიზიკური თვისებები წარმოადგენდა. ისინი საჭირო იყო იმისთვის, რომ ჩვენ ბგერების წარმოქმნა შეგვძლებოდა. უძველეს ადამიანებს, როგორებიც ნეანდერტალელები იყვნენ, ჰქონდათ საკუთარი ხმის გამოყენების უნარი ამ გზით ისინი საკუთარ თავს ცხოველებისგან ასხვავებდნენ. გარდა ამისა, მაღალი, უხეში ხმა მნიშვნელოვანი იყო თავდაცვისთვის. მისი საშუალებით ადამიანს შეეძლო მტრის დაფრთხობა ან შეშინება. იმ უძველეს დროში ადამიანი უკვე აკეთებდა იარაღებს და აღმოჩენილი ჰქონდა ცეცხლი. ეს ცოდნა როგორღაც უმცროსი თაობებისთვის უნდა გადაეცათ. ლაპარაკი ასევე მნიშვნელოვანი იყო ჯგუფური ნადირობის დროს. ჯერ კიდევ 2 მილიონი წლის წინ ადამიანებს ერთმანეთის მარტივად ესმოდათ. პირველი ლინგვისტური ელემენტები იყო ნიშნები და ჟესტები. მაგრამ ადამიანებს უნდოდათ სიბნელეშიც ჰქონოდათ კომუნიკაციის უნარი. რაც უფრო მნიშვნელოვანია, მათთვის ასევე აუცილებელი იყო ერთმანეთთან ელაპარაკათ ისე, რომ ერთმანეთისთვის არ ეყურებინათ. ამდენად, ადამიანმა დაიწყო ხმის გამოყენება, და ხმამ ჩაანაცვლა ჟესტები. დღეს ფიქრობენ, რომ ენა, სულ ცოტა, 50,000 წლისაა. როდესაც ‘ჰომო საპიენსმა’ აფრიკა დატოვა, მან ენა მთელ მსოფლიოში გაავრცელა. ენები ერთმანეთს გამოეყო სხვადასხვა რეგიონებში. ანუ გაჩნდა განსხვავებულ ენათა ჯგუფები. თუმცა ისინი მხოლოდ ენობრივი სისტემის საფუძვლებს შეიცავდნენ. პირველი ენები გაცილებით ნაკლებად რთული იყო, ვიდრე თანამედროვე ენები. მათი შემდგომი განვითარება მოხდა გრამატიკის, ფონოლოგიის და სემანტიკის საშუალებით. უნდა ითქვას, რომ განსხვავებულ ენებს განსხვავებული გადაწყვეტა აქვს. თუმცა პრობლემა ყოველთვის ერთიდაიგივე იყო : როგორ უნდა გამოვხატო ის, რასაც ვფიქრობ?