Тілашар

Компьютерлер естіген сөздерді ойната алады

Басқа біреудің ойын оқи білу - адамның баяғыдан келе жатқан арманы. Әрбір адам, кейде, басқа адамның не ойлап жатқанын білгісі келеді. Әзірге бұл арман орындалмады. Тіпті, заманауи технологиялардың көмегімен де, адамның ойын оқи алмаймыз. Басқа біреудің ойы әзірге құпия болып қалуда. Бірақ біз басқалардың не еститінін біле аламыз. Бұған ғылыми эксперимент дәлел. Ғалымдар естіген сөздерді қайта құра алды. Ол үшін олар сыналатын адамдардың ми толқындарын талдаған. Біз бір дыбыс естіген кезде, ми белсендіріле түседі. Ол естіген дыбысты өңдеу керек. Бұл жағдайда белсенділіктің белгілі бір үлгісі пайда болады. Бұл үлгіні электродтар арқылы жазуға болады. Бұл жазбаларды да қайта өңдеуге болады. Компьютердің көмегімен оларды дыбыстық үлгіге айналдыруға болады. Осылайша, естіген сөзді анықтауға болады. Бұл қағида барлық сөздермен жұмыс істейді. Біз еститін әрбір сөз белгілі бір сигнал құрады. Бұл сигнал әрқашан да сөздің дыбысымен байланысты. Оны “”тек қана“ акустикалық сигналға айналдыру керек. Себебі, егер дыбыстық үлгі бар болса, онда сөз де белгілі. Эксперимент барысында сыналатын адамдар шын сөздер мен жалған сөздерді естіген. Яғни, кейбір естіген сөздер ойдан құралған. Дегенмен, бұл сөздер де қайта құралған болуы мүмкін. Танылған сөздерді компьютер арқылы ойнатуға болады. Сонымен қоса, оларды экранға шығаруға да болады. Енді ғалымдар жақын арада тілдік сигналдарды жақсырақ түсінуді үміттеніп отыр. Басқаның ойын оқу – әлі де арман болып қала беруде...