А-ну-б-л--у-ф---- ке-чу-ам.
А___ б_____ ф__ з к________
А-н- б-л-б- ф-ы з к-т-у-а-.
---------------------------
Адну бульбу фры з кетчупам. 0 A--u------u---y z k-tc-u-a-.A___ b_____ f__ z k_________A-n- b-l-b- f-y z k-t-h-p-m-----------------------------Adnu bul’bu fry z ketchupam.
І-т-ы п-рц-і-сма--най----басы-з га-ч--а-.
І т__ п_____ с_______ к______ з г________
І т-ы п-р-ы- с-а-а-а- к-ў-а-ы з г-р-ы-а-.
-----------------------------------------
І тры порцыі смажанай каўбасы з гарчыцай. 0 І t-y port-y- -maz-a-a------a-y - -a--hytsa-.І t__ p______ s________ k______ z g__________І t-y p-r-s-і s-a-h-n-y k-u-a-y z g-r-h-t-a-.---------------------------------------------І try portsyі smazhanay kaubasy z garchytsay.
Я-ая - -ас-ё----г-ро-н---?
Я___ ў В__ ё___ г_________
Я-а- ў В-с ё-ц- г-р-д-і-а-
--------------------------
Якая ў Вас ёсць гародніна? 0 Ya-ay- ----- yo--s’--arod--n-?Y_____ u V__ y_____ g_________Y-k-y- u V-s y-s-s- g-r-d-і-a-------------------------------Yakaya u Vas yosts’ garodnіna?
У Вас--с-- квяц---ая -а-уста?
У В__ ё___ к________ к_______
У В-с ё-ц- к-я-і-т-я к-п-с-а-
-----------------------------
У Вас ёсць квяцістая капуста? 0 U Vas-y-st-’-k-y-ts-sta---k-pu--a?U V__ y_____ k___________ k_______U V-s y-s-s- k-y-t-і-t-y- k-p-s-a-----------------------------------U Vas yosts’ kvyatsіstaya kapusta?
Я н- л-б-ю -----.
Я н_ л____ а_____
Я н- л-б-ю а-і-ы-
-----------------
Я не люблю алівы. 0 Ya-n- ly---yu---іvy.Y_ n_ l______ a_____Y- n- l-u-l-u a-і-y---------------------Ya ne lyublyu alіvy.
ენების უმრავლესობა, რომლებზეც მთელ მსოფლიოში ლაპარაკობენ, ტონალური ენებია.
ტონალური ენების შემთხვევაში ტონის სიმაღლე უმნიშვნელოვანესია.
ისინი განსაზღვრავენ სიტყვის ან მარცვლის მნიშვნელობას.
ამდენად, ტონი მჭიდროდ უკავშირდება სიტყვას.
ენების უმრავლესობა, რომლებზეც აზიაში ლაპარაკობენ, ტონალური ენებია.
მაგალითად, ჩინური, ტაილანდური და ვიეტნამური.
არაერთი ტონალური ენა არსებობს ასევე აფრიკაში.
ამერიკაში ბევრი ადგილობრივი ენა ასევე ტონალური ენაა.
ინდო-ევროპული ენები უპირატესად მხოლოდ შეიცავენ ტონალურ ელემენტებს.
მაგალითად, ეს ეხება შვედურს და სერბულს.
ცალკეულ ენებში ტონის სიმაღლის სიხშირე ცვალებადობს.
ჩინურში არჩევენ ოთხ სხვადასხვა ტონს.
აღნიშნულის გათვალისწინებით, მარცვალს
ma
შეიძლება ჰქონდეს ოთხი მნიშვნელობა.
ეს მნიშვნელობებია
დედა, კანაფი, ცხენი
და
აღშფოთებით ლაპარაკი.
საინტერესოა, რომ ტონალურ ენებს ასევე გავლენა აქვს ჩვენს სმენაზე.
ეს დაადასტურა აბსოლუტური სმენის კვლევებმა.
აბსოლუტური სმენა არის გაგონილი ტონების ზუსტად გამოცნობის უნარი.
აბსოლუტური სმენა ევროპაში და ჩრდილოეთ ამერიკაში ძალიან იშვიათია.
ის აქვს 1 ადამიანზე უფრო ნაკლებს 10,000-ში.
სხვა სიტუაციაა ჩინურზე, როგორც მშობლიურ ენაზე მოლაპარაკეებს შორის.
აქ ეს განსაკუთრებული უნარი 9-ჯერ მეტ ადამიანს აქვს.
ჩვენ ყველას აბსოლუტური სმენა გვქონდა ჩვილობაში.
ეს უნარი გამოვიყენეთ, რომ სწორად ლაპარაკი გვესწავლა.
სამწუხაროდ, მოგვიანებით ადამიანების უმრავლესობამ ეს უნარი დაკარგა.
ტონების სიმაღლე ასევე მნიშვნელოვანია მუსიკაში.
ეს განსაკუთრებით იმ კულტურებს ეხება, სადაც ტონალურ ენაზე ლაპარაკობენ.
ისინი ძალიან ზუსტად უნდა მიჰყვნენ მელოდიას.
სხვაგვარად მშვენიერი სიმღერა სიყვარულზე აბსურდულ სიმღერად გადაიქცევა!