А--вд---е --ј----р-с-.
А о___ ј_ м___ а______
А о-д- ј- м-ј- а-р-с-.
----------------------
А овде је моја адреса. 0 A --de -- -oja-a--esa.A o___ j_ m___ a______A o-d- j- m-j- a-r-s-.----------------------A ovde je moja adresa.
Д---и -е-н--ац сти---?
Д_ л_ ј_ н____ с______
Д- л- ј- н-в-ц с-и-а-?
----------------------
Да ли је новац стигао? 0 Da ---je novac-s---ao?D_ l_ j_ n____ s______D- l- j- n-v-c s-i-a-?----------------------Da li je novac stigao?
Kur mësojmë një gjuhë, mësojmë edhe gramatikën e saj.
Kjo ndodh automatikisht kur fëmijët mësojnë gjuhën e tyre amtare.
Ata nuk e vërejnë se truri i tyre po mëson shumë rregulla të ndryshme.
Fëmijët mësojnë saktë gjuhën amtare që nga dita e parë.
Duke qenë se ekzistojnë shumë gjuhë, ekzistojnë edhe shumë gramatika.
Por, a ekziston një gramatikë universale?
Shkenca ka kohë që merret me këtë pyetje.
Studimet e reja mund të japin një përgjigje për këtë.
Studiuesit e trurit kanë bërë një zbulim interesant.
Personat e përfshirë në eksperiment duhet të mësonin rregulla gramatikore.
Këta persona ishin studentë të gjuhës.
Ata mësonin japonisht ose italisht.
Gjysma e rregullave të gramatikës ishin fiktive.
Personat e testuar nuk e dinin këtë.
Pas mësimit, nxënësve ju prezantuan disa fjali.
Ata duhet të vlerësonin nëse fjalitë ishin të sakta.
Ndërkohë që zgjidhnin detyrën, truri i tyre u analizua.
Studiuesit matën aktivitetin e trurit.
Kështu mund të ekzaminonin sesi reagon truri ndaj fjalive.
Mesa duket truri jonë e njeh gramatikën.
Gjatë përpunimit të të folurit disa zona te trurit janë aktive.
Qendra broka është një prej tyre.
Ajo gjendet në hemisferën e majtë të trurit.
Kur studentët përpunuan rregullat e vërteta, ajo ishte shumë aktive.
Gjatë përpunimit të rregullave fiktive, veprimtaria u ul ndjeshëm.
Mund të ndodhë që të gjitha gramatikat të kenë të njëjtën bazë.
Atëherë do të ndiqnim të njëjtat parime.
Këto parime do të ishin të natyrshme tek ne…