Libri i frazës
Kush kupton kë?
© Tebastien | Dreamstime.com
AR
DE
EM
EN
ES
FR
IT
JA
PT
PX
ZH
AF
BE
BG
BN
BS
CA
CS
EL
EO
ET
FA
FI
HE
HR
HU
ID
KA
KK
KN
KO
LT
LV
MR
NL
NN
PA
PL
RO
RU
SK
SQ
SR
SV
TR
UK
VI
Ky fenomen quhet
kuptueshmëri e ndërsjellë
.
Në këtë fenomen dallohen dy variante.
Varianti i parë është kuptueshmëria e ndërsjellë gojore.
Ku folësit kuptohen me njëri-tjetrin kur flasin.
Gjithsesi ata nuk kuptojnë formën e shkruar të gjuhës tjetër.
Kjo për shkak se gjuhët kanë forma të ndryshme të shkruara.
Një shembull janë gjuhët hindu dhe urdu.
Kuptueshmëria e ndërsjellë e shkruar është varianti i dytë.
Ku gjuha tjetër kuptohet në formën e saj të shkruar.
Por, kur folësit flasin me njëri-tjetrin, ata kuptohen dobët.
Arsyeja për këtë është shqiptimi shumë i ndryshëm.
Një shembull janë gjuhët gjermanisht dhe holandisht.
Gjuhët me lidhje më të ngushtë i përmbajnë të dy variantet.
Kjo do të thotë se ato kuptohen në mënyrë të ndërsjellë si në formë të shkruar ashtu edhe orale.
Ky është rasti i gjuhëve rusisht dhe ukrainisht ose taitisht dhe laotisht.
Ekziston dhe një formë asimetrike e kuptueshmërisë së ndërsjellë.
Në këtë rast, të kuptuarit e njërit prej folësve është i ndryshëm nga të kuptuarit e tjetrit.
Për shembull, portugezët kuptojnë spanjisht shumë më mirë sesa spanjollët kuptojnë portugalisht.
Austriakët gjithashtu i kuptojnë gjermanët më mirë se anasjelltas.
Në këto shembuj shqiptimi ose dialekti është pengesë.
Kush dëshiron të ketë biseda vërtet të mira, duhet të mësojë…