И -в--у- с --јонезо-.
И д_____ с м_________
И д-а-у- с м-ј-н-з-м-
---------------------
И двапут с мајонезом. 0 I-dvap---- -aj---zo-.I d_____ s m_________I d-a-u- s m-j-n-z-m----------------------I dvaput s majonezom.
Ј----е -- и--и-ра-о -раз-лу-?
Ј_____ л_ и В_ р___ п________
Ј-д-т- л- и В- р-д- п-а-и-у-?
-----------------------------
Једете ли и Ви радо празилук? 0 Jede-- l- i ---rado-pr-zil-k?J_____ l_ i V_ r___ p________J-d-t- l- i V- r-d- p-a-i-u-?-----------------------------Jedete li i Vi rado praziluk?
Је-е-е -и--- -а-о---кисели-к--ус?
Ј_____ л_ В_ р___ и к_____ к_____
Ј-д-т- л- В- р-д- и к-с-л- к-п-с-
---------------------------------
Једете ли Ви радо и кисели купус? 0 J-de-- li-Vi ---- i-kise-i kupus?J_____ l_ V_ r___ i k_____ k_____J-d-t- l- V- r-d- i k-s-l- k-p-s----------------------------------Jedete li Vi rado i kiseli kupus?
Једе----- В- радо-----ћ-?
Ј_____ л_ В_ р___ и л____
Ј-д-т- л- В- р-д- и л-ћ-?
-------------------------
Једете ли Ви радо и лећу? 0 Je---- ---V- r--- i----́-?J_____ l_ V_ r___ i l____J-d-t- l- V- r-d- i l-c-u---------------------------Jedete li Vi rado i leću?
Једе---и----и радо-шарга---у?
Ј____ л_ и т_ р___ ш_________
Ј-д-ш л- и т- р-д- ш-р-а-е-у-
-----------------------------
Једеш ли и ти радо шаргарепу? 0 Je--- li-i t--r-do--a--ar-pu?J____ l_ i t_ r___ š_________J-d-š l- i t- r-d- š-r-a-e-u------------------------------Jedeš li i ti rado šargarepu?
Ј-----ли --т--радо -ро-ул-?
Ј____ л_ и т_ р___ б_______
Ј-д-ш л- и т- р-д- б-о-у-e-
---------------------------
Једеш ли и ти радо брокулe? 0 Jed-š-l--i-ti -a-- -ro-ul-?J____ l_ i t_ r___ b_______J-d-š l- i t- r-d- b-o-u-e----------------------------Jedeš li i ti rado brokule?
Ј-д-- ли и -и -адо---пр-ку?
Ј____ л_ и т_ р___ п_______
Ј-д-ш л- и т- р-д- п-п-и-у-
---------------------------
Једеш ли и ти радо паприку? 0 J-d------- ----ad- -apr-ku?J____ l_ i t_ r___ p_______J-d-š l- i t- r-d- p-p-i-u----------------------------Jedeš li i ti rado papriku?
Большасць моў свету з'яўляецца танальнымі.
У танальных мовах вышыня тону мае найважнейшае значэнне.
Яна вызначае значэнне слоў або слагоў.
Таму тон цесна звязаны са словамі.
Большасць моў, на якіх размаўляюць у Азіі, з'яўляюцца танальнымі.
Напрыклад, кітайская, тайская і в'етнамская.
Розныя танальныя мовы ёсць у Афрыцы.
Многія мовы каранных жыхароў Амерыкі таксама з'яўляюцца танальнымі.
Індаеўрапейскія мовы змяшчаюць у асноўным толькі танальныя элементы.
Гэта датычыцца, напрыклад, шведскай і сербскай моў.
Колькасць вышыняў тону ў розных мовах вар'іруецца.
У кітайскай мове адрозніваюць чатыры розных тона.
Таму, напрыклад, слог
ma
можа мець чатыры значэння.
Ён можа абазначаць словы
мама, каноплі, конь
і
лаяцца.
Цікава, што танальныя мовы ўплываюць на наш слых.
Даследаванні абсалютнага слыху сведчаць аб гэтым.
Абсалютны слых - гэта здольнасць дакладна вызначаць пачуты тон.
У Еўропе і Паўночнай Амерыке абсалютны слых сустракаецца вельмі рэдка.
Менш чым 1 чалавек з 10000 мае яго.
Сярод носьбітаў кітайскай мовы гэта не так.
Тут у 9 разоў больш людзей з гэтай здольнасцю.
Калі мы былі маленькія, у нас усіх быў абсалютны слых.
Ён быў патрэбны нам, каб навучыцца размаўляць.
Нажаль, потым ён знікае ў большасці людзей.
Вышыня тонаў таксама важная ў музыцы.
Асабліва ў культурах, у якіх размаўляюць на танальнай мове.
Яны павінны вельмі дакладна прытрымлівацца мелодыі.
А інакш прыгожая песня пра каханне стане бязглуздзіцай!