Мен ш-------ын---- ----.
Мен шот ашайын деп едім.
М-н ш-т а-а-ы- д-п е-і-.
------------------------
Мен шот ашайын деп едім. 0 Me---ot--şay-- dep edim.Men şot aşayın dep edim.M-n ş-t a-a-ı- d-p e-i-.------------------------Men şot aşayın dep edim.
Жо--че-і--ой--ша а-ша-алғ-м---л---.
Жол чегі бойынша ақша алғым келеді.
Ж-л ч-г- б-й-н-а а-ш- а-ғ-м к-л-д-.
-----------------------------------
Жол чегі бойынша ақша алғым келеді. 0 J-- ç--i -oy-n----q-a-a-ğım-k-l-di.Jol çegi boyınşa aqşa alğım keledi.J-l ç-g- b-y-n-a a-ş- a-ğ-m k-l-d-.-----------------------------------Jol çegi boyınşa aqşa alğım keledi.
Қ-й-же--е---л қо-йы-?
Қай жерге қол қояйын?
Қ-й ж-р-е қ-л қ-я-ы-?
---------------------
Қай жерге қол қояйын? 0 Q-y----g--q-l qo-a-ın?Qay jerge qol qoyayın?Q-y j-r-e q-l q-y-y-n-----------------------Qay jerge qol qoyayın?
Мұн-а б--ком-т--а--м-?
Мұнда банкомат бар ма?
М-н-а б-н-о-а- б-р м-?
----------------------
Мұнда банкомат бар ма? 0 Mu-----a-k--at--a--m-?Munda bankomat bar ma?M-n-a b-n-o-a- b-r m-?----------------------Munda bankomat bar ma?
Kiam ni lernas lingvon, ni ankaŭ lernas ĝian gramatikon.
Tio estas aŭtomata procezo ĉe la infanoj lernantaj sian gepatran lingvon.
Ili ne rimarkas ke sia cerbo lernas multajn malsamajn regulojn.
Malgraŭ tio, ili dekomence ĝuste lernas sian gepatran lingvon.
Ĉar ekzistas multaj lingvoj, ekzistas ankaŭ multaj gramatikoj.
Sed ĉu ankaŭ ekzistas universala gramatiko?
Tiu demando delonge okupas la sciencon.
Novaj esploroj povus alporti respondon al ĝi.
Ĉar la cerbesploristoj faris interesan malkovron.
Ili lernigis gramatikajn regulojn al subjektoj.
Tiuj subjektoj estis lingvolernantoj.
Ili lernis la japanan aŭ la italan.
La duonon de la gramatikaj reguloj oni tute inventis.
Sed tion la subjektoj ne sciis.
Post la lerno oni prezentis frazojn al la lernantoj.
La subjektoj devis prijuĝi la korektecon de la frazoj.
Dum ili plenumis la taskon, oni analizis ilian cerbon.
Tio signifas ke la esploristoj mezuris la cerban aktivecon.
Ili tiel povis kontroli kiel la cerbo reagis al la frazoj.
Kaj ŝajnas ke nia cerbo rekonas la gramatikojn!
Dum la paroltraktiĝo iuj cerbaj areoj estas aktivaj.
Al ili apartenas la Broca-areo.
Ĝi troviĝas en la maldekstra encefalo.
Kiam la lernantoj traktis la verajn regulojn, ĝi estis tre aktiva.
Sed la aktiveco konsiderinde malkreskis kaze de la inventitaj reguloj.
Eblus do ke ĉiuj gramatikoj havas la saman bazon.
Ili tiam sekvus la samajn principojn.
Kaj tiuj principoj estus ĉe ni denaskaj…