Размоўнік

Граматыка прадухіляе хлусню!

Кожная мова мае свае асаблівыя рысы. Некаторыя нават маюць унікальныя характарыстыкі. Да гэтых моў належыць мова трыа. Трыа - гэта мова паўднёваамерыканскіх індэйцаў. Каля 2000 чалавек размаўляюць на ёй у Бразіліі і Сурынаме. Асаблівасць мовы трыа ў яе граматыцы. Таму што яна прымушае моўцаў заўсёды гаварыць праўду. Гэта адбываецца дзякуючы так званаму фрустратыўнаму канчатку. У трыо канчатак дадаецца да дзеяслова. Ён паказвае, наколькі праўдзівы сказ. На простым прыкладзе можна разгледзець, як гэта адбываецца. Возьмем сказ дзіця ідзе ў школу . У трыа моўца павінен дадаць да дзеяслова пэўны канчатак. Дзякуючы канчатку, ён можа паведаміць, ці бачыў ён дзіця сам. Але ён можа паведаміць, што ведае гэта ад кагосці іншага. Або з дапамогай канчатка ён кажа, што ведае аб тым, што гэта хлусня. Моўца, такім чынам, павінен паручыцца за тое, што ён кажа. Гэта значыць, ён павінен паведаміць іншым, наколькі праўдзіва яго выказванне. Такім чынам, ён ні аб чым не можа змоўчаць, або нешта ўпрыгожыць. Калі моўца не вымаўляе канчаткі, лічыцца, што ён ілжэ. У Сурынаме афіцыйнай мовай з'яўляецца нідэрландская. Пераклады з нідэрландскай мовы на трыа часта праблематычныя. Таму што большасць моў менш дакладная. Гаворачы на іх, можна захаваць нявызначанасць. Таму перакладчыкі не заўсёды бяруць адказнасць за праўдзівасць сказанага. Такім чынам, камунікацыя з носьбітамі трыа з'яўляецца складанай. Мабыць, фрустратыўны канчатак быў бы карысны і ў іншых мовах? І не толькі ў мове палітыкаў...