Libri i frazës

Kujtesa ka nevojë për gjuhë.

Shumica e njerëzve e mbajnë mend ditën e parë të shkollës. Sidoqoftë, ata nuk kujtojnë më atë që ka ndodhur më parë. Gjatë viteve tona të para të jetës, ne nuk kemi pothuajse asnjë kujtim. Por pse ndodh kjo? Pse nuk mund të kujtojmë çfarë kemi përjetuar kur ishim bebe? Arsyeja gjendet tek zhvillimi ynë. Gjuha dhe kujtesa zhvillohen përafërsisht në të njëjtën kohë. Njeriu ka nevojë për gjuhë që të mund të mbajë mend diçka. Kjo do të thotë se duhet të ketë fjalë për atë që po përjeton. Shkencëtarët kanë kryer teste të ndryshme tek fëmijët. Ata bënë një zbulim interesant. Sapo fëmijët mësojnë të flasin, ata harrojnë gjithçka që kanë përjetuar më parë. Pra, fillimi i gjuhës është gjithashtu fillimi i kujtesës. Fëmijët mësojnë shumë gjatë tre viteve të para të jetës. Ata përjetojnë çdo ditë gjëra të reja. Në këtë moshë, ata kanë shumë përvoja të rëndësishme. Megjithatë, të gjitha harrohen. Psikologët e quajnë këtë fenomen “amnezia infantile”. Mbeten vetëm gjërat, të cilat fëmija mundet t'i emërojë. Kujtesa autobiografike ruan përvojat personale. Funksionon si një ditar. Në të ruhet çdo gjë e rëndësishme e jetës tonë. Kujtesa autobiografike formon kështu identitetin e njeriut. Sidoqoftë, zhvillimi i saj varet nga mësimi i gjuhës amtare. Vetëm përmes gjuhës ne mund të aktivizojmë kujtesën tonë. Sigurisht, gjërat që ne përjetojmë si bebe nuk janë zhdukur vërtet. Ato ruhen diku në trurin tonë. Por ne nuk mund t'i kujtojmë më… – sa keq vërtet, apo jo?