Мож-а т----ур-ти?
Можна тут курити?
М-ж-а т-т к-р-т-?
-----------------
Можна тут курити? 0 Moz-----u--k---t-?Mozhna tut kuryty?M-z-n- t-t k-r-t-?------------------Mozhna tut kuryty?
М--- ---ателе-онува--?
Можу я зателефонувати?
М-ж- я з-т-л-ф-н-в-т-?
----------------------
Можу я зателефонувати? 0 Mo--- -a-z---l--o-uva--?Mozhu ya zatelefonuvaty?M-z-u y- z-t-l-f-n-v-t-?------------------------Mozhu ya zatelefonuvaty?
Можу - --пи----?
Можу я запитати?
М-ж- я з-п-т-т-?
----------------
Можу я запитати? 0 Mo-h--y------tat-?Mozhu ya zapytaty?M-z-u y- z-p-t-t-?------------------Mozhu ya zapytaty?
М-ж--- --сь---аза-и?
Можу я щось сказати?
М-ж- я щ-с- с-а-а-и-
--------------------
Можу я щось сказати? 0 M-z-u ya ----os---k-za-y?Mozhu ya shchosʹ skazaty?M-z-u y- s-c-o-ʹ s-a-a-y--------------------------Mozhu ya shchosʹ skazaty?
Йому н---ож-- сп-т--в --р-у.
Йому не можна спати в парку.
Й-м- н- м-ж-а с-а-и в п-р-у-
----------------------------
Йому не можна спати в парку. 0 Y--mu ---m-zhna s--ty-v -a-k-.Y-omu ne mozhna spaty v parku.Y-o-u n- m-z-n- s-a-y v p-r-u-------------------------------Y̆omu ne mozhna spaty v parku.
Йому--- мо-на-спат--- автом-б---.
Йому не можна спати в автомобілі.
Й-м- н- м-ж-а с-а-и в а-т-м-б-л-.
---------------------------------
Йому не можна спати в автомобілі. 0 Y̆omu-ne-mo-hn----at--v-----mob--i.Y-omu ne mozhna spaty v avtomobili.Y-o-u n- m-z-n- s-a-y v a-t-m-b-l-.-----------------------------------Y̆omu ne mozhna spaty v avtomobili.
Йо----- -ож-- -п-ти-н- в-кз-л-.
Йому не можна спати на вокзалі.
Й-м- н- м-ж-а с-а-и н- в-к-а-і-
-------------------------------
Йому не можна спати на вокзалі. 0 Y̆-m- ne -oz-n--s-at- n---okzali.Y-omu ne mozhna spaty na vokzali.Y-o-u n- m-z-n- s-a-y n- v-k-a-i----------------------------------Y̆omu ne mozhna spaty na vokzali.
М-ж-а -ам--рисі-ти?
Можна нам присісти?
М-ж-а н-м п-и-і-т-?
-------------------
Можна нам присісти? 0 M----a n---p-ys----?Mozhna nam prysisty?M-z-n- n-m p-y-i-t-?--------------------Mozhna nam prysisty?
Мож-- -а--мен-?
Можна нам меню?
М-ж-а н-м м-н-?
---------------
Можна нам меню? 0 Mo-h-a-na- ----u?Mozhna nam menyu?M-z-n- n-m m-n-u------------------Mozhna nam menyu?
Når vi lærer nye ord, lagrar hjernen vår nytt innhald.
Læringa verkar rett nok berre ved konstant repetisjon.
Kor godt hjernen vår lagrar ord, kjem an på fleire faktorar.
Det viktigaste er at vi går gjennom ordforrådet med jamne mellomrom.
Berre dei orda vi les eller skriv ofte, blir lagra.
Du kan seie at desse orda blir arkivert som eit bilete.
Dette prinsippet gjeld like mykje hjå aper.
Aper kan lære å ‘lese’ ord dersom dei ser dei ofte nok.
Sjølv om dei ikkje kan forstå orda, kjenner dei att forma.
For å prate eit språk flytande, treng vi mange ord.
Difor må ordforrådet vere godt organisert.
Fordi minnet vårt fungerer som eit arkiv.
For å finne eit ord snøgt, må minnet vite kvar det skal leite.
Difor er det betre å lære ord i ein viss kontekst.
Slik kan minnet vårt alltid finne den rette ‘mappa’.
Men til og med det vi har lært godt, kan gå i gløymeboka.
I slike tilfelle går kunnskapen frå det aktive til det passive lageret.
Når vi gløymer, frigjer vi oss frå kunnskap vi ikkje treng.
Det er slik hjernen lagar plass for nye og viktigare ting.
Difor er det viktig at vi aktiverer kunnskapen vår med jamne mellomrom.
Det som er i det passive lageret, er ikkje tapt for alltid.
Når vi ser eit gløymt ord, hugsar vi det att.
Det du har lært ein gong, lærer du snøggare andre gong.
Den som vil utvide ordforrådet sitt, må utvide hobbyane sine òg.
Fordi kvar einskild av oss har visse interesser.
Difor er vi mest opptekne av dei same tinga.
Men eit språk har mange ulike ordfelt.
Så den som er interessert i politikk, burde òg lesa sportsartiklar no og då!