Libri i frazës

Gjuha malteze

Shumë evropianë që duan të përmirësojnë anglishten e tyre, udhëtojnë në Maltë. Në shtetin ishullor në jug të Evropës, anglishtja është gjuha zyrtare. Malta është e njohur për shkollat e shumta të gjuhëve. Por, kjo nuk është arsyeja pse vendi është kaq interesant për gjuhëtarët. Atyre u intereson Malta për një arsye tjetër. Republika e Maltës ka një gjuhë tjetër zyrtare: maltezisht (ose malti) Kjo gjuhë buron nga një dialekt arab. Prandaj malti është gjuha e vetme semite në Evropë. Megjithatë, sintaksa dhe fonologjia ndryshojnë nga arabishtja. Gjithashtu, maltezishtja shkruhet me shkronja latine. Sidoqoftë, alfabeti përmban disa karaktere të veçanta. Shkronjat c dhe y mungojnë plotësisht. Fjalori përmban elemente nga shumë gjuhë. Përveç fjalëve nga arabishtja, dallohen fjalët nga italishtja dhe anglishtja. Fenikasit dhe Kartagjenasit gjithashtu kanë ndikuar në gjuhë. Për disa studiues, malti është një gjuhë arabe kreole. Gjatë gjithë historisë së saj, Malta është pushtuar nga fuqi të ndryshme. Të gjithë lanë gjurmët e tyre në ishujt Malta, Gozo dhe Komino. Për një kohë të gjatë, malti ishte vetëm një zhargon vendas. Ajo mbeti gjithsesi gjuha amtare e maltezëve “të vërtetë”. E cila u transmetua gojarisht tek të tjerët. Në shekullin e 19-të, u fillua të shkruhej në këtë gjuhë. Numri i folësve sot vlerësohet të jetë rreth 330000. Që prej vitit 2004, Malta është anëtare e Bashkimit Evropian. Kjo e bën maltin një nga gjuhët zyrtare në Evropë. Për maltezët gjuha është thjesht pjesë e kulturës së tyre. Ata janë të kënaqur kur të huajt duan të mësojnë malti. Padyshim ka shkolla të mjaftueshme gjuhësore në Maltë…