Як-й-а----ус їзд-т- в--ен-р?
Який автобус їздить в центр?
Я-и- а-т-б-с ї-д-т- в ц-н-р-
----------------------------
Який автобус їздить в центр? 0 Ya-y-̆ --tob-----z--tʹ---t-en-r?Yakyy- avtobus i-zdytʹ v tsentr?Y-k-y- a-t-b-s i-z-y-ʹ v t-e-t-?--------------------------------Yakyy̆ avtobus ïzdytʹ v tsentr?
Як-ю --ні-- ме-і--ха--?
Якою лінією мені їхати?
Я-о- л-н-є- м-н- ї-а-и-
-----------------------
Якою лінією мені їхати? 0 Y--o---li-iyeyu -en--i-k--ty?Yakoyu liniyeyu meni i-khaty?Y-k-y- l-n-y-y- m-n- i-k-a-y------------------------------Yakoyu liniyeyu meni ïkhaty?
Чи-------- ------н-а-я-----сі--ти?
Чи повинен / повинна я пересідати?
Ч- п-в-н-н / п-в-н-а я п-р-с-д-т-?
----------------------------------
Чи повинен / повинна я пересідати? 0 C---pov--en----ov---- -- -e--sida-y?Chy povynen / povynna ya peresidaty?C-y p-v-n-n / p-v-n-a y- p-r-s-d-t-?------------------------------------Chy povynen / povynna ya peresidaty?
Де---пов-не- / ---ин---пере-і-т-?
Де я повинен / повинна пересісти?
Д- я п-в-н-н / п-в-н-а п-р-с-с-и-
---------------------------------
Де я повинен / повинна пересісти? 0 De-y---ovy--n-/-p--y-n---e----st-?De ya povynen / povynna peresisty?D- y- p-v-n-n / p-v-n-a p-r-s-s-y-----------------------------------De ya povynen / povynna peresisty?
Як багато--уп--о--д- ц--тру?
Як багато зупинок до центру?
Я- б-г-т- з-п-н-к д- ц-н-р-?
----------------------------
Як багато зупинок до центру? 0 Y---bah-t- ---y-ok-d--ts-----?Yak bahato zupynok do tsentru?Y-k b-h-t- z-p-n-k d- t-e-t-u-------------------------------Yak bahato zupynok do tsentru?
В- п-----і --- --йт-.
Ви повинні тут вийти.
В- п-в-н-і т-т в-й-и-
---------------------
Ви повинні тут вийти. 0 Vy pov-nn---ut v--̆--.Vy povynni tut vyy-ty.V- p-v-n-i t-t v-y-t-.----------------------Vy povynni tut vyy̆ty.
В- ---и----в-й-- -заду.
Ви повинні вийти ззаду.
В- п-в-н-і в-й-и з-а-у-
-----------------------
Ви повинні вийти ззаду. 0 V------n-i-v----- ----u.Vy povynni vyy-ty zzadu.V- p-v-n-i v-y-t- z-a-u-------------------------Vy povynni vyy̆ty zzadu.
К-ит-- н-----їз-? –--і, - не-маю.
Квиток на проїзд? – Ні, я не маю.
К-и-о- н- п-о-з-? – Н-, я н- м-ю-
---------------------------------
Квиток на проїзд? – Ні, я не маю. 0 K-yt-k-n--p--ï-d?-- --, -- ------u.Kvytok na proi-zd? – Ni, ya ne mayu.K-y-o- n- p-o-̈-d- – N-, y- n- m-y-.------------------------------------Kvytok na proïzd? – Ni, ya ne mayu.
Dis duidelik hoekom ons met mekaar praat.
Ons wil gedagtes uitruil en mekaar verstaan.
Hoe presies taal ontstaan het, is aan die ander kant minder duidelik.
Daar bestaan verskeie teorieë hieroor.
Dis seker dat taal ’n baie ou verskynsel is.
Sekere fisieke eienskappe is ’n voorvereiste vir spraak.
Hulle was noodsaaklik sodat ons klanke kon vorm.
Mense het so ver terug as die Neanderdallers die vermoë gehad om hul stem toe te pas.
So kon hulle hulself van diere onderskei.
Boonop was ’n harde, ferm stem belangrik vir verdediging.
Iemand kon vyande daarmee dreig of bang maak.
Destyds is daar reeds gereedskap gemaak en vuur ontdek.
Dié kennis moes op die een of ander manier oorgedra word.
Spraak was ook belangrik vir jag in groepe.
Daar was 2 miljoen jaar gelede reeds ’n eenvoudige begrip onder mense.
Die eerste taalkundige elemente was tekens en gebare.
Maar mense wou ook in die donker kommunikeer.
Nog belangriker was dat hulle met mekaar moes kon praat sonder om te kyk.
Dus het die stem ontwikkel en die gebare vervang.
Taal in vandag se sin is minstens 50 000 jaar oud.
Toe Homo sapiens uit Afrika weg is, het hy taal regoor die wêreld versprei.
Die tale het in verskillende streke van mekaar geskei.
Dit wil sê verskeie taalfamilies het ontstaan.
Maar hulle het slegs die grondbeginsels van taalsisteme bevat.
Die eerste tale was veel minder kompleks as hedendaagse tale.
Hulle het deur grammatika, fonologie en semantiek verder ontwikkel.
’n Mens kan sê dat verskillende tale verskillende oplossings het.
Maar die probleem is altyd dieselfde: hoe wys ek wat ek dink?