Ј--и----н- ---и-пла-- х--и--.
Ја имам на себи плаву хаљину.
Ј- и-а- н- с-б- п-а-у х-љ-н-.
-----------------------------
Ја имам на себи плаву хаљину. 0 Ja i-am -a--e-- p-avu -a-jin-.Ja imam na sebi plavu haljinu.J- i-a- n- s-b- p-a-u h-l-i-u-------------------------------Ja imam na sebi plavu haljinu.
Ј---м-- -----би -рве-- хаљин-.
Ја имам на себи црвену хаљину.
Ј- и-а- н- с-б- ц-в-н- х-љ-н-.
------------------------------
Ја имам на себи црвену хаљину. 0 J--i--m na--eb----ve-- --lj-nu.Ja imam na sebi crvenu haljinu.J- i-a- n- s-b- c-v-n- h-l-i-u--------------------------------Ja imam na sebi crvenu haljinu.
Ј- -м-м ---с--и --л-ну--аљину.
Ја имам на себи зелену хаљину.
Ј- и-а- н- с-б- з-л-н- х-љ-н-.
------------------------------
Ја имам на себи зелену хаљину. 0 Ja -ma-----se----el-nu-ha-j-n-.Ja imam na sebi zelenu haljinu.J- i-a- n- s-b- z-l-n- h-l-i-u--------------------------------Ja imam na sebi zelenu haljinu.
Ј- т-еб-м-н--о а-то.
Ја требам ново ауто.
Ј- т-е-а- н-в- а-т-.
--------------------
Ја требам ново ауто. 0 J--tr-ba- -ovo a--o.Ja trebam novo auto.J- t-e-a- n-v- a-t-.--------------------Ja trebam novo auto.
Ј- -р-бам -рз- -у--.
Ја требам брзо ауто.
Ј- т-е-а- б-з- а-т-.
--------------------
Ја требам брзо ауто. 0 Ja -r--am br-o au--.Ja trebam brzo auto.J- t-e-a- b-z- a-t-.--------------------Ja trebam brzo auto.
Та-о--о-е------ј--ј-дна ----- --н-.
Тамо горе станује једна стара жена.
Т-м- г-р- с-а-у-е ј-д-а с-а-а ж-н-.
-----------------------------------
Тамо горе станује једна стара жена. 0 Tamo--o-- st-nuje j-dna---a-a ž--a.Tamo gore stanuje jedna stara žena.T-m- g-r- s-a-u-e j-d-a s-a-a ž-n-.-----------------------------------Tamo gore stanuje jedna stara žena.
Та-- ---е-с--нује једна де-ела -е-а.
Тамо горе станује једна дебела жена.
Т-м- г-р- с-а-у-е ј-д-а д-б-л- ж-н-.
------------------------------------
Тамо горе станује једна дебела жена. 0 Tam----r- st-n--e--e-na--ebela ž-na.Tamo gore stanuje jedna debela žena.T-m- g-r- s-a-u-e j-d-a d-b-l- ž-n-.------------------------------------Tamo gore stanuje jedna debela žena.
Н--и-гост--су -и-и драги-људи.
Наши гости су били драги људи.
Н-ш- г-с-и с- б-л- д-а-и љ-д-.
------------------------------
Наши гости су били драги људи. 0 N--i-go-ti-su b-l- ---gi-l-u--.Naši gosti su bili dragi ljudi.N-š- g-s-i s- b-l- d-a-i l-u-i--------------------------------Naši gosti su bili dragi ljudi.
На-и г-с-и--у били култур---љ-д-.
Наши гости су били културни људи.
Н-ш- г-с-и с- б-л- к-л-у-н- љ-д-.
---------------------------------
Наши гости су били културни људи. 0 N--- gos-i--u-b-l--ku-tu-ni l---i.Naši gosti su bili kulturni ljudi.N-š- g-s-i s- b-l- k-l-u-n- l-u-i-----------------------------------Naši gosti su bili kulturni ljudi.
На-------и су-б-л--инт---сан--- ----.
Наши гости су били интересантни људи.
Н-ш- г-с-и с- б-л- и-т-р-с-н-н- љ-д-.
-------------------------------------
Наши гости су били интересантни људи. 0 N-ši---s-i -u-b-li---ter--a-t-i l--d-.Naši gosti su bili interesantni ljudi.N-š- g-s-i s- b-l- i-t-r-s-n-n- l-u-i---------------------------------------Naši gosti su bili interesantni ljudi.
Али комши-- и--ј--б-з-бра-н---ецу.
Али комшије имају безобразну децу.
А-и к-м-и-е и-а-у б-з-б-а-н- д-ц-.
----------------------------------
Али комшије имају безобразну децу. 0 Al--ko-šije-i--j- --z-b-az-u-de--.Ali komšije imaju bezobraznu decu.A-i k-m-i-e i-a-u b-z-b-a-n- d-c-.----------------------------------Ali komšije imaju bezobraznu decu.
Edhe nëse flasim vetëm një gjuhë, ne flasim shumë gjuhë.
Pasi asnjë gjuhë nuk është një sistem i mbyllur në vetvete.
Çdo gjuhë shfaq dimensione të ndryshme.
Gjuha është një strukturë e gjallë.
Folësit gjithmonë orientohen tek personat me të cilët bisedojnë.
Kjo është arsyeja pse njerëzit ndryshojnë gjuhën që flasin.
Këto varietete shfaqen në forma të ndryshme.
Për shembull, çdo gjuhë ka një histori.
Ajo ka ndryshuar dhe do të vazhdojë të ndryshojë.
Siç e dimë të gjithë, të moshuarit flasin ndryshe nga të rinjtë.
Gjithashtu ekzistojnë dialekte të ndryshme të gjuhëve.
Shumë folës të dialekteve mund t'i përshtaten mjedisit të tyre.
Në situata të caktuara ata flasin gjuhën standarde.
Grupe të ndryshme shoqërore kanë gjuhë të ndryshme.
Shembuj të tyre mund të jenë gjuha e të rinjve ose gjuha e gjuetarëve.
Shumica e njerëzve flasin ndryshe në punë e ndryshe në shtëpi.
Shumë madje përdorin gjuhë profesionale në punë.
Dallimet mund të shihen edhe në gjuhën e folur e atë të shkruar.
Gjuha e folur është zakonisht shumë më e lehtë se ajo e shkruar.
Ndryshimi mund të jetë shumë i madh.
Ky është rasti kur gjuha e shkruar nuk ndryshon për një kohë të gjatë.
Atëherë folësit duhet të mësojnë si fillim të përdorin gjuhën e shkruar.
Shpesh gjuha e grave dhe e burrave ndryshon.
Ky ndryshim nuk është shumë i madh në shoqëritë perëndimore.
Por, ka vende ku gratë flasin shumë më ndryshe nga burrat.
Në disa kultura, forma e mirësjelljes ka format e veta gjuhësore.
Kështu që të folurit nuk është aq i lehtë!
Ne duhet t'i kushtojmë vëmendje shumë gjërave të ndryshme njëkohësisht...