Ад-у-бу---у фр- --к-тч--ам.
Адну бульбу фры з кетчупам.
А-н- б-л-б- ф-ы з к-т-у-а-.
---------------------------
Адну бульбу фры з кетчупам. 0 Ad-u--ul--u-f---- k-----p--.Adnu bul’bu fry z ketchupam.A-n- b-l-b- f-y z k-t-h-p-m-----------------------------Adnu bul’bu fry z ketchupam.
І-дз-- -орцыі----н-з-.
І дзве порцыі маянэзу.
І д-в- п-р-ы- м-я-э-у-
----------------------
І дзве порцыі маянэзу. 0 І dzv--por--y--ma--ne-u.І dzve portsyі mayanezu.І d-v- p-r-s-і m-y-n-z-.------------------------І dzve portsyі mayanezu.
І -р----рц-і см--ана--к-------- ---чы-ай.
І тры порцыі смажанай каўбасы з гарчыцай.
І т-ы п-р-ы- с-а-а-а- к-ў-а-ы з г-р-ы-а-.
-----------------------------------------
І тры порцыі смажанай каўбасы з гарчыцай. 0 І try -o-t-y- ---zha--- --ub-s--z garch---ay.І try portsyі smazhanay kaubasy z garchytsay.І t-y p-r-s-і s-a-h-n-y k-u-a-y z g-r-h-t-a-.---------------------------------------------І try portsyі smazhanay kaubasy z garchytsay.
Я--я-- --с -с----ародніна?
Якая ў Вас ёсць гародніна?
Я-а- ў В-с ё-ц- г-р-д-і-а-
--------------------------
Якая ў Вас ёсць гародніна? 0 Y--a-- - -a- y----- -arodnіna?Yakaya u Vas yosts’ garodnіna?Y-k-y- u V-s y-s-s- g-r-d-і-a-------------------------------Yakaya u Vas yosts’ garodnіna?
У--ас--с-ь-----?
У Вас ёсць бабы?
У В-с ё-ц- б-б-?
----------------
У Вас ёсць бабы? 0 U---s y-s-s- bab-?U Vas yosts’ baby?U V-s y-s-s- b-b-?------------------U Vas yosts’ baby?
У-В-- --ц--кв----т---к-пу-та?
У Вас ёсць квяцістая капуста?
У В-с ё-ц- к-я-і-т-я к-п-с-а-
-----------------------------
У Вас ёсць квяцістая капуста? 0 U -----osts’ kv-at-іstay--k-p-st-?U Vas yosts’ kvyatsіstaya kapusta?U V-s y-s-s- k-y-t-і-t-y- k-p-s-a-----------------------------------U Vas yosts’ kvyatsіstaya kapusta?
Я не----лю-ц--у--.
Я не люблю цыбулю.
Я н- л-б-ю ц-б-л-.
------------------
Я не люблю цыбулю. 0 Ya -e -y--lyu ----u--u.Ya ne lyublyu tsybulyu.Y- n- l-u-l-u t-y-u-y-.-----------------------Ya ne lyublyu tsybulyu.
Я--- -юб-ю --і-ы.
Я не люблю алівы.
Я н- л-б-ю а-і-ы-
-----------------
Я не люблю алівы. 0 Y- -- --ub--- a--vy.Ya ne lyublyu alіvy.Y- n- l-u-l-u a-і-y---------------------Ya ne lyublyu alіvy.
Я не-лю-л- --ыбы.
Я не люблю грыбы.
Я н- л-б-ю г-ы-ы-
-----------------
Я не люблю грыбы. 0 Ya-ne-l--b-----ry--.Ya ne lyublyu gryby.Y- n- l-u-l-u g-y-y---------------------Ya ne lyublyu gryby.
Shumica e gjuhëve që fliten në të gjithë botën janë gjuhë tonale.
Lartësia e tonit është vendimtar tek gjuhët tonale.
Ai përcakton kuptimin e fjalëve ose rrokjeve.
Kështu që toni është pjesë e fjalës.
Shumica e gjuhëve që fliten në Azi janë gjuhë tonale.
Kinezishtja, tailandishtja dhe vietmanishtja i përkasin kësaj kategorie.
Gjuhë tonale ekzistojnë gjithashtu në Afrikë.
Shumë gjuhë indigjene të Amerikës janë gjithashtu gjuhë tonale.
Gjuhët indo-evropiane kryesisht përmbajnë vetëm elemente tonale.
Kjo vlen për suedishten ose serbishten.
Numri i kontrasteve tonale ndryshon në varësi të gjuhës.
Ekzistojnë katër tone të ndryshme në gjuhën kineze.
Prandaj rrokja
ma
mund të ketë katër kuptime.
Ato janë:
nënë, farë kërpi, kalë
dhe
sharje
.
Interesant është fakti se gjuhët tonale ndikojnë në dëgjimin tonë.
Këtë e kanë treguar studime të dëgjimit absolut.
Dëgjimi absolut është aftësia për të përcaktuar saktësisht tingujt e dëgjuar.
Dëgjimi absolut është shumë i rrallë në Evropë dhe në Amerikën e Veriut.
Më pak se 1 në 10000 njerëz e kanë atë.
Ky fakt është i ndryshëm me folësit nativë të gjuhës kineze.
Ku 9 herë më shume njerëz e kanë këtë aftësi të veçantë.
Të gjithë e kemi gëzuar këtë aftësi kur ishim foshnje.
Ajo ka qenë e nevojshme për të mësuar të flasim saktë.
Për fat të keq, shumica e njerëzve e humbasin me kalimin e kohës.
Lartësia e tonit është sigurisht shumë e rëndësishme edhe në muzikë.
Kjo është veçanërisht e vërtetë për kulturat që flasin një gjuhë tonale.
Melodia duhet ndjekur me shumë saktësi.
Përndryshe një këngë e bukur dashurie bëhet një këngë e pakuptimtë!