И-дв-п-----мај---з--.
И двапут с мајонезом.
И д-а-у- с м-ј-н-з-м-
---------------------
И двапут с мајонезом. 0 I dv--u- ---a--nez-m.I dvaput s majonezom.I d-a-u- s m-j-n-z-m----------------------I dvaput s majonezom.
Имате--и-к--ф--ла?
Имате ли карфиола?
И-а-е л- к-р-и-л-?
------------------
Имате ли карфиола? 0 Im-te ----ar-i-la?Imate li karfiola?I-a-e l- k-r-i-l-?------------------Imate li karfiola?
Ј-д--е----и -и -ад--пр-зи-у-?
Једете ли и Ви радо празилук?
Ј-д-т- л- и В- р-д- п-а-и-у-?
-----------------------------
Једете ли и Ви радо празилук? 0 Jede-- -- - V- ---o pr-zi--k?Jedete li i Vi rado praziluk?J-d-t- l- i V- r-d- p-a-i-u-?-----------------------------Jedete li i Vi rado praziluk?
Ј---те л--В- --д- и ----ли---п--?
Једете ли Ви радо и кисели купус?
Ј-д-т- л- В- р-д- и к-с-л- к-п-с-
---------------------------------
Једете ли Ви радо и кисели купус? 0 J-d-te li--i ---- i---s-li---pus?Jedete li Vi rado i kiseli kupus?J-d-t- l- V- r-d- i k-s-l- k-p-s----------------------------------Jedete li Vi rado i kiseli kupus?
Ј-де-е--- Ви ---- и л-ћ-?
Једете ли Ви радо и лећу?
Ј-д-т- л- В- р-д- и л-ћ-?
-------------------------
Једете ли Ви радо и лећу? 0 J--e---l--Vi ---o-i-lec--?Jedete li Vi rado i lec-u?J-d-t- l- V- r-d- i l-c-u---------------------------Jedete li Vi rado i leću?
Је--ш-------и-р--- ----а---у?
Једеш ли и ти радо шаргарепу?
Ј-д-ш л- и т- р-д- ш-р-а-е-у-
-----------------------------
Једеш ли и ти радо шаргарепу? 0 J---š ---- ti r-d- ----arep-?Jedeš li i ti rado šargarepu?J-d-š l- i t- r-d- š-r-a-e-u------------------------------Jedeš li i ti rado šargarepu?
Је-еш-ли-- т-------б--кулe?
Једеш ли и ти радо брокулe?
Ј-д-ш л- и т- р-д- б-о-у-e-
---------------------------
Једеш ли и ти радо брокулe? 0 Jed-- li-- ti--ad----okul-?Jedeš li i ti rado brokule?J-d-š l- i t- r-d- b-o-u-e----------------------------Jedeš li i ti rado brokule?
Ј--еш л- и -и -адо -апри-у?
Једеш ли и ти радо паприку?
Ј-д-ш л- и т- р-д- п-п-и-у-
---------------------------
Једеш ли и ти радо паприку? 0 Je-e- ---i ti r-do -a-r--u?Jedeš li i ti rado papriku?J-d-š l- i t- r-d- p-p-i-u----------------------------Jedeš li i ti rado papriku?
Ј- -е в-л-м -ук.
Ја не волим лук.
Ј- н- в-л-м л-к-
----------------
Ја не волим лук. 0 J- -- -olim---k.Ja ne volim luk.J- n- v-l-m l-k-----------------Ja ne volim luk.
Ја не-в---м мас-и--.
Ја не волим маслине.
Ј- н- в-л-м м-с-и-е-
--------------------
Ја не волим маслине. 0 Ja--- v-l-m -a--i--.Ja ne volim masline.J- n- v-l-m m-s-i-e---------------------Ja ne volim masline.
Ј-----волим-----е.
Ја не волим гљиве.
Ј- н- в-л-м г-и-е-
------------------
Ја не волим гљиве. 0 J---- vol-- g-j--e.Ja ne volim gljive.J- n- v-l-m g-j-v-.-------------------Ja ne volim gljive.
ენების უმრავლესობა, რომლებზეც მთელ მსოფლიოში ლაპარაკობენ, ტონალური ენებია.
ტონალური ენების შემთხვევაში ტონის სიმაღლე უმნიშვნელოვანესია.
ისინი განსაზღვრავენ სიტყვის ან მარცვლის მნიშვნელობას.
ამდენად, ტონი მჭიდროდ უკავშირდება სიტყვას.
ენების უმრავლესობა, რომლებზეც აზიაში ლაპარაკობენ, ტონალური ენებია.
მაგალითად, ჩინური, ტაილანდური და ვიეტნამური.
არაერთი ტონალური ენა არსებობს ასევე აფრიკაში.
ამერიკაში ბევრი ადგილობრივი ენა ასევე ტონალური ენაა.
ინდო-ევროპული ენები უპირატესად მხოლოდ შეიცავენ ტონალურ ელემენტებს.
მაგალითად, ეს ეხება შვედურს და სერბულს.
ცალკეულ ენებში ტონის სიმაღლის სიხშირე ცვალებადობს.
ჩინურში არჩევენ ოთხ სხვადასხვა ტონს.
აღნიშნულის გათვალისწინებით, მარცვალს
ma
შეიძლება ჰქონდეს ოთხი მნიშვნელობა.
ეს მნიშვნელობებია
დედა, კანაფი, ცხენი
და
აღშფოთებით ლაპარაკი.
საინტერესოა, რომ ტონალურ ენებს ასევე გავლენა აქვს ჩვენს სმენაზე.
ეს დაადასტურა აბსოლუტური სმენის კვლევებმა.
აბსოლუტური სმენა არის გაგონილი ტონების ზუსტად გამოცნობის უნარი.
აბსოლუტური სმენა ევროპაში და ჩრდილოეთ ამერიკაში ძალიან იშვიათია.
ის აქვს 1 ადამიანზე უფრო ნაკლებს 10,000-ში.
სხვა სიტუაციაა ჩინურზე, როგორც მშობლიურ ენაზე მოლაპარაკეებს შორის.
აქ ეს განსაკუთრებული უნარი 9-ჯერ მეტ ადამიანს აქვს.
ჩვენ ყველას აბსოლუტური სმენა გვქონდა ჩვილობაში.
ეს უნარი გამოვიყენეთ, რომ სწორად ლაპარაკი გვესწავლა.
სამწუხაროდ, მოგვიანებით ადამიანების უმრავლესობამ ეს უნარი დაკარგა.
ტონების სიმაღლე ასევე მნიშვნელოვანია მუსიკაში.
ეს განსაკუთრებით იმ კულტურებს ეხება, სადაც ტონალურ ენაზე ლაპარაკობენ.
ისინი ძალიან ზუსტად უნდა მიჰყვნენ მელოდიას.
სხვაგვარად მშვენიერი სიმღერა სიყვარულზე აბსურდულ სიმღერად გადაიქცევა!