Д- -и је место ---б-дн-?
Да ли је место слободно?
Д- л- ј- м-с-о с-о-о-н-?
------------------------
Да ли је место слободно? 0 D- l--je m-s-o sl-bo---?Da li je mesto slobodno?D- l- j- m-s-o s-o-o-n-?------------------------Da li je mesto slobodno?
М--у ли -е---------с?
Могу ли сести до Вас?
М-г- л- с-с-и д- В-с-
---------------------
Могу ли сести до Вас? 0 Mo----- se--- -o--a-?Mogu li sesti do Vas?M-g- l- s-s-i d- V-s----------------------Mogu li sesti do Vas?
Мал--је--р--ласна.
Мало је прегласна.
М-л- ј- п-е-л-с-а-
------------------
Мало је прегласна. 0 M--- -- p-----s--.Malo je preglasna.M-l- j- p-e-l-s-a-------------------Malo je preglasna.
А-- -енд-с---- ---в-- добро.
Али бенд свира сасвим добро.
А-и б-н- с-и-а с-с-и- д-б-о-
----------------------------
Али бенд свира сасвим добро. 0 A-i-b--d-s---a-sasvi- d---o.Ali bend svira sasvim dobro.A-i b-n- s-i-a s-s-i- d-b-o-----------------------------Ali bend svira sasvim dobro.
Је-те-ли ----о --де?
Јесте ли често овде?
Ј-с-е л- ч-с-о о-д-?
--------------------
Јесте ли често овде? 0 J-s-- -i-če-to-ov--?Jeste li često ovde?J-s-e l- č-s-o o-d-?--------------------Jeste li često ovde?
Н---ово ј- --в--пут.
Не, ово је први пут.
Н-, о-о ј- п-в- п-т-
--------------------
Не, ово је први пут. 0 Ne- ovo -e -r-i --t.Ne, ovo je prvi put.N-, o-o j- p-v- p-t---------------------Ne, ovo je prvi put.
Ј- ј-ш-ни-ада ------би--/-бил--о-д-.
Ја још никада нисам био / била овде.
Ј- ј-ш н-к-д- н-с-м б-о / б-л- о-д-.
------------------------------------
Ја још никада нисам био / била овде. 0 Ja jo--ni-a-a nisa--b-o-- -----o---.Ja još nikada nisam bio / bila ovde.J- j-š n-k-d- n-s-m b-o / b-l- o-d-.------------------------------------Ja još nikada nisam bio / bila ovde.
Ја н- -нам т--о---б-о-пл--а-и.
Ја не знам тако добро плесати.
Ј- н- з-а- т-к- д-б-о п-е-а-и-
------------------------------
Ја не знам тако добро плесати. 0 J- -- -na---a-- --------esat-.Ja ne znam tako dobro plesati.J- n- z-a- t-k- d-b-o p-e-a-i-------------------------------Ja ne znam tako dobro plesati.
То ј- --ко јед--с-авн-.
То је јако једноставно.
Т- ј- ј-к- ј-д-о-т-в-о-
-----------------------
То је јако једноставно. 0 To--e---------nosta-no.To je jako jednostavno.T- j- j-k- j-d-o-t-v-o------------------------To je jako jednostavno.
Д---мо--пр-ј-т-ља.
Да, мог пријатеља.
Д-, м-г п-и-а-е-а-
------------------
Да, мог пријатеља. 0 Da, mog------te--a.Da, mog prijatelja.D-, m-g p-i-a-e-j-.-------------------Da, mog prijatelja.
Е-- г--т--- -за---л-з-!
Ено га тамо иза долази!
Е-о г- т-м- и-а д-л-з-!
-----------------------
Ено га тамо иза долази! 0 Eno-ga t-m--i-a----a-i!Eno ga tamo iza dolazi!E-o g- t-m- i-a d-l-z-!-----------------------Eno ga tamo iza dolazi!
ენა, რომელზეც ვლაპარაკობთ, დამოკიდებულია ჩვენს წარმომავლობაზე.
მაგრამ ჩვენს ენაზე ასევე პასუხისმგებელია ჩვენი გენები.
ამ დასკვნამდე შოტლანდიელი მკვლევარები მივიდნენ.
მათ გამოიკვლიეს, თუ როგორ განსხვავდება ინგლისური ჩინურისგან.
კვლევისას მათ აღმოაჩინეს, რომ აქ როლს გენებიც თამაშობენ.
რადგან გენები განსაზღვრავს ჩვენი ტვინის განვითარებას.
ანუ ისინი ახდენენ ჩვენი ტვინის სტრუქტურების ფორმირებას.
ამით არის განპირობებული ჩვენი ენების ათვისების უნარი.
ამაში გადამწყვეტ როლს თამაშობს ორი გენის ვარიანტი.
თუ გარკვეული ვარიანტი სუსტია, ვითარდება ტონალური ენა.
ასე რომ, ტონალურ ენაზე ლაპარაკობს ხალხი, რომელსაც გენის ეს ვარიანტი არა აქვს.
ტონალურ ენებში სიტყვების მნიშვნელობა განისაზღვრება ტონის სიმაღლით.
მაგალითად, ტონალურ ენებში შედის ჩინური.
თუმცა, თუ გენის ეს ვარიანტი დომინირებს, ვითარდება სხვა ენა.
ინგლისური ტონალური ენა არ არის.
ამ გენის ვარიანტები არ არის თანაბრად განაწილებული.
ეს ნიშნავს, რომ მსოფლიოში ისინი სხვადასხვა სიხშირით ვლინდება.
მაგრამ ენები არსებობას აგრძელებს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ისინი თაობებს გადაეცემა.
ამისათვის ბავშვებს უნდა ჰქონდეთ მათი მშობლების ენის იმიტაციის უნარი.
ანუ მათ უნდა ჰქონდეთ ენის კარგად სწავლის უნარი.
და მხოლოდ მაშინ მოხდება ენის თაობიდან თაობაზე გადაცემა.
გენის უფრო ძველი ვარიანტი ხელს უწყობს ტონალური ენების განვითარებას.
ასე რომ, ძველად ალბათ უფრო მეტი ტონალური ენა არსებობდა, ვიდრე დღეს არსებობს.
მაგრამ გენეტიკურ კომპონენტებს გადაჭარბებული მნიშვნელობა არ უნდა მიეცეს.
ისინი შეიძლება მხოლოდ დამატებითი ინფორმაციის წყარო იყოს ენების განვითარების ახსნისას.
მაგრამ არ არსებობს ინგლისურის გენი, ან ჩინურის გენი.
ნებისმიერ ადამიანს შეუძლია ნებისმიერი ენის სწავლა.
ამისათვის გენები არ გჭირდებათ, ამისათვის მხოლოდ ცნობისმოყვარეობა დადისციპლინაა საჭირო!