Где -е а--обус-а---ан-ц-?
Где је аутобуска станица?
Г-е ј- а-т-б-с-а с-а-и-а-
-------------------------
Где је аутобуска станица? 0 G---je --to-u--a------c-?Gde je autobuska stanica?G-e j- a-t-b-s-a s-a-i-a--------------------------Gde je autobuska stanica?
К-ји а-т---с во-- - це-т-р?
Који аутобус вози у центар?
К-ј- а-т-б-с в-з- у ц-н-а-?
---------------------------
Који аутобус вози у центар? 0 Koji--ut-bu--v--i-u --ntar?Koji autobus vozi u centar?K-j- a-t-b-s v-z- u c-n-a-?---------------------------Koji autobus vozi u centar?
Мо------ -р-с---т-?
Морам ли преседати?
М-р-м л- п-е-е-а-и-
-------------------
Морам ли преседати? 0 M-ra-----p-e-edat-?Moram li presedati?M-r-m l- p-e-e-a-i--------------------Moram li presedati?
Кол-ко --а---- и----о ц--тра?
Колико станица има до центра?
К-л-к- с-а-и-а и-а д- ц-н-р-?
-----------------------------
Колико станица има до центра? 0 Ko-iko--ta--ca-----d- -e----?Koliko stanica ima do centra?K-l-k- s-a-i-a i-a d- c-n-r-?-----------------------------Koliko stanica ima do centra?
С--де-и ме--- д-ла-- з--5-м--ута.
Следећи метро долази за 5 минута.
С-е-е-и м-т-о д-л-з- з- 5 м-н-т-.
---------------------------------
Следећи метро долази за 5 минута. 0 S-ed--́- me-r- -o--zi----5 -i-u--.Sledec-i metro dolazi za 5 minuta.S-e-e-́- m-t-o d-l-z- z- 5 m-n-t-.----------------------------------Sledeći metro dolazi za 5 minuta.
С--дећи ---м--ј-д-л--и-за 1----ну--.
Следећи трамвај долази за 10 минута.
С-е-е-и т-а-в-ј д-л-з- з- 1- м-н-т-.
------------------------------------
Следећи трамвај долази за 10 минута. 0 Sle--ći t---vaj do--z- za 10----ut-.Sledec-i tramvaj dolazi za 10 minuta.S-e-e-́- t-a-v-j d-l-z- z- 1- m-n-t-.-------------------------------------Sledeći tramvaj dolazi za 10 minuta.
С--д--и-аут-бу---ола---за 1- мин--а.
Следећи аутобус долази за 15 минута.
С-е-е-и а-т-б-с д-л-з- з- 1- м-н-т-.
------------------------------------
Следећи аутобус долази за 15 минута. 0 S-edeć---u---u--d-l--i za 15-m---t-.Sledec-i autobus dolazi za 15 minuta.S-e-e-́- a-t-b-s d-l-z- z- 1- m-n-t-.-------------------------------------Sledeći autobus dolazi za 15 minuta.
გასაგებია, თუ რატომ ველაპარაკებით ერთმანეთს.
ჩვენ გვინდა მოსაზრებების გაცვლა და ერთმანეთის გაგება.
მეორეს მხრივ, ნაკლებად გასაგებია, თუ ზუსტად როგორ წარმოიშვა ენა.
ამის შესახებ არსებობს უამრავი თეორია.
ეს უტყუარია, რომ ენა ძალიან ძველი მოვლენაა.
ლაპარაკის წინაპირობას გარკვეული ფიზიკური თვისებები წარმოადგენდა.
ისინი საჭირო იყო იმისთვის, რომ ჩვენ ბგერების წარმოქმნა შეგვძლებოდა.
უძველეს ადამიანებს, როგორებიც ნეანდერტალელები იყვნენ, ჰქონდათ საკუთარი ხმის გამოყენების უნარი
ამ გზით ისინი საკუთარ თავს ცხოველებისგან ასხვავებდნენ.
გარდა ამისა, მაღალი, უხეში ხმა მნიშვნელოვანი იყო თავდაცვისთვის.
მისი საშუალებით ადამიანს შეეძლო მტრის დაფრთხობა ან შეშინება.
იმ უძველეს დროში ადამიანი უკვე აკეთებდა იარაღებს და აღმოჩენილი ჰქონდა ცეცხლი.
ეს ცოდნა როგორღაც უმცროსი თაობებისთვის უნდა გადაეცათ.
ლაპარაკი ასევე მნიშვნელოვანი იყო ჯგუფური ნადირობის დროს.
ჯერ კიდევ 2 მილიონი წლის წინ ადამიანებს ერთმანეთის მარტივად ესმოდათ.
პირველი ლინგვისტური ელემენტები იყო ნიშნები და ჟესტები.
მაგრამ ადამიანებს უნდოდათ სიბნელეშიც ჰქონოდათ კომუნიკაციის უნარი.
რაც უფრო მნიშვნელოვანია, მათთვის ასევე აუცილებელი იყო ერთმანეთთან ელაპარაკათ ისე, რომ ერთმანეთისთვის არ ეყურებინათ.
ამდენად, ადამიანმა დაიწყო ხმის გამოყენება, და ხმამ ჩაანაცვლა ჟესტები.
დღეს ფიქრობენ, რომ ენა, სულ ცოტა, 50,000 წლისაა.
როდესაც ‘ჰომო საპიენსმა’ აფრიკა დატოვა, მან ენა მთელ მსოფლიოში გაავრცელა.
ენები ერთმანეთს გამოეყო სხვადასხვა რეგიონებში.
ანუ გაჩნდა განსხვავებულ ენათა ჯგუფები.
თუმცა ისინი მხოლოდ ენობრივი სისტემის საფუძვლებს შეიცავდნენ.
პირველი ენები გაცილებით ნაკლებად რთული იყო, ვიდრე თანამედროვე ენები.
მათი შემდგომი განვითარება მოხდა გრამატიკის, ფონოლოგიის და სემანტიკის საშუალებით.
უნდა ითქვას, რომ განსხვავებულ ენებს განსხვავებული გადაწყვეტა აქვს.
თუმცა პრობლემა ყოველთვის ერთიდაიგივე იყო : როგორ უნდა გამოვხატო ის, რასაც ვფიქრობ?