م--تو-نم-ا----کی-را ب----؟
می-توانم این یکی را ببینم؟
-ی-ت-ا-م ا-ن ی-ی ر- ب-ی-م-
----------------------------
میتوانم این یکی را ببینم؟ 0 m--av-nam -n y--i -----b--am?mitavânam in yeki râ bebinam?m-t-v-n-m i- y-k- r- b-b-n-m------------------------------mitavânam in yeki râ bebinam?
-ی---کی را بر --دا-م.
این یکی را بر می-دارم.
-ی- ی-ی ر- ب- م--ا-م-
------------------------
این یکی را بر میدارم. 0 in-y-ki-râ -ar --d-ra-.in yeki râ bar midâram.i- y-k- r- b-r m-d-r-m------------------------in yeki râ bar midâram.
Ka rreth 7 miliardë njerëz në botë.
Të gjithë kanë një gjuhë.
Fatkeqësisht nuk është gjithmonë e njëjtë.
Për të folur me kombet e tjera, duhet të mësojmë gjuhë.
Kjo është shpesh shumë e lodhshme.
Ka gjuhë të cilat janë shumë të ngjashme.
Folësit e tyre kuptohen pa zotëruar gjuhën tjetër.
Ky fenomen quhet
kuptueshmëri e ndërsjellë
.
Në këtë fenomen dallohen dy variante.
Varianti i parë është kuptueshmëria e ndërsjellë gojore.
Ku folësit kuptohen me njëri-tjetrin kur flasin.
Gjithsesi ata nuk kuptojnë formën e shkruar të gjuhës tjetër.
Kjo për shkak se gjuhët kanë forma të ndryshme të shkruara.
Një shembull janë gjuhët hindu dhe urdu.
Kuptueshmëria e ndërsjellë e shkruar është varianti i dytë.
Ku gjuha tjetër kuptohet në formën e saj të shkruar.
Por, kur folësit flasin me njëri-tjetrin, ata kuptohen dobët.
Arsyeja për këtë është shqiptimi shumë i ndryshëm.
Një shembull janë gjuhët gjermanisht dhe holandisht.
Gjuhët me lidhje më të ngushtë i përmbajnë të dy variantet.
Kjo do të thotë se ato kuptohen në mënyrë të ndërsjellë si në formë të shkruar ashtu edhe orale.
Ky është rasti i gjuhëve rusisht dhe ukrainisht ose taitisht dhe laotisht.
Ekziston dhe një formë asimetrike e kuptueshmërisë së ndërsjellë.
Në këtë rast, të kuptuarit e njërit prej folësve është i ndryshëm nga të kuptuarit e tjetrit.
Për shembull, portugezët kuptojnë spanjisht shumë më mirë sesa spanjollët kuptojnë portugalisht.
Austriakët gjithashtu i kuptojnë gjermanët më mirë se anasjelltas.
Në këto shembuj shqiptimi ose dialekti është pengesë.
Kush dëshiron të ketë biseda vërtet të mira, duhet të mësojë…