А--н -- --ы--к-т ж----.
Анан ал ачык кат жазды.
А-а- а- а-ы- к-т ж-з-ы-
-----------------------
Анан ал ачык кат жазды. 0 A-a---l-a-ı---a------ı.Anan al açık kat jazdı.A-a- a- a-ı- k-t j-z-ı------------------------Anan al açık kat jazdı.
Ал------ү--у--ал ---ду.
Ал түстүү журнал окуду.
А- т-с-ү- ж-р-а- о-у-у-
-----------------------
Ал түстүү журнал окуду. 0 Al t-st-ü --rn-l o--du.Al tüstüü jurnal okudu.A- t-s-ü- j-r-a- o-u-u------------------------Al tüstüü jurnal okudu.
А-а- ал --т-п ок-ду.
Анан ал китеп окуду.
А-а- а- к-т-п о-у-у-
--------------------
Анан ал китеп окуду. 0 Anan--l -i-e- ok-d-.Anan al kitep okudu.A-a- a- k-t-p o-u-u---------------------Anan al kitep okudu.
А- -а-е-и-алд-.
Ал тамеки алды.
А- т-м-к- а-д-.
---------------
Ал тамеки алды. 0 Al-t-------ldı.Al tameki aldı.A- t-m-k- a-d-.---------------Al tameki aldı.
А- -и- кесим-ш-ко-а---л--.
Ал бир кесим шоколад алды.
А- б-р к-с-м ш-к-л-д а-д-.
--------------------------
Ал бир кесим шоколад алды. 0 Al-b-- ------şo-olad----ı.Al bir kesim şokolad aldı.A- b-r k-s-m ş-k-l-d a-d-.--------------------------Al bir kesim şokolad aldı.
А-(эр-ек- -е--й -о--у---и--к---(а--)---й---лчу.
Ал(эркек) кедей болчу, бирок ал(аял) бай болчу.
А-(-р-е-) к-д-й б-л-у- б-р-к а-(-я-) б-й б-л-у-
-----------------------------------------------
Ал(эркек) кедей болчу, бирок ал(аял) бай болчу. 0 Al(e-ke-)-ked-y --lçu, b--o- -l(--al)-ba--b--ç-.Al(erkek) kedey bolçu, birok al(ayal) bay bolçu.A-(-r-e-) k-d-y b-l-u- b-r-k a-(-y-l- b-y b-l-u-------------------------------------------------Al(erkek) kedey bolçu, birok al(ayal) bay bolçu.
Ан----а----а---а-к- акча-----к--олчу.
Анын карыздан башка акчасы жок болчу.
А-ы- к-р-з-а- б-ш-а а-ч-с- ж-к б-л-у-
-------------------------------------
Анын карыздан башка акчасы жок болчу. 0 Anı--ka--zdan--a-ka -kç--- -ok -o---.Anın karızdan başka akçası jok bolçu.A-ı- k-r-z-a- b-ş-a a-ç-s- j-k b-l-u--------------------------------------Anın karızdan başka akçası jok bolçu.
А----р г----б-ктыс---э--с, ийгил-к--з--ол--н.
Ал бир гана бактысыз эмес, ийгиликсиз болгон.
А- б-р г-н- б-к-ы-ы- э-е-, и-г-л-к-и- б-л-о-.
---------------------------------------------
Ал бир гана бактысыз эмес, ийгиликсиз болгон. 0 Al--ir ga-- -------z emes- --g-liks-z-b---o-.Al bir gana baktısız emes, iygiliksiz bolgon.A- b-r g-n- b-k-ı-ı- e-e-, i-g-l-k-i- b-l-o-.---------------------------------------------Al bir gana baktısız emes, iygiliksiz bolgon.
А-ын --ги-и-и--ок -----,----и--и-и-сиз -л-.
Анын ийгилиги жок болчу, ал ийгиликсиз эле.
А-ы- и-г-л-г- ж-к б-л-у- а- и-г-л-к-и- э-е-
-------------------------------------------
Анын ийгилиги жок болчу, ал ийгиликсиз эле. 0 An-n-i--ili-- -o- b-l-u- a--iygi-iks-z-ele.Anın iygiligi jok bolçu, al iygiliksiz ele.A-ı- i-g-l-g- j-k b-l-u- a- i-g-l-k-i- e-e--------------------------------------------Anın iygiligi jok bolçu, al iygiliksiz ele.
А- ---аз---м-с---аар-зы-бо-чу.
Ал ыраазы эмес, нааразы болчу.
А- ы-а-з- э-е-, н-а-а-ы б-л-у-
------------------------------
Ал ыраазы эмес, нааразы болчу. 0 Al -r--zı e-es- naa---ı--o--u.Al ıraazı emes, naarazı bolçu.A- ı-a-z- e-e-, n-a-a-ı b-l-u-------------------------------Al ıraazı emes, naarazı bolçu.
А--бакт-лу- эм--- -а-т-с-з-б--чу.
Ал бактылуу эмес, бактысыз болчу.
А- б-к-ы-у- э-е-, б-к-ы-ы- б-л-у-
---------------------------------
Ал бактылуу эмес, бактысыз болчу. 0 A--b----luu-emes,-b-kt--ız---lç-.Al baktıluu emes, baktısız bolçu.A- b-k-ı-u- e-e-, b-k-ı-ı- b-l-u----------------------------------Al baktıluu emes, baktısız bolçu.
Ал ---ы-д-у --е-,--агым--з-э--.
Ал жагымдуу эмес, жагымсыз эле.
А- ж-г-м-у- э-е-, ж-г-м-ы- э-е-
-------------------------------
Ал жагымдуу эмес, жагымсыз эле. 0 Al -a-ı-d---e---- ja-ım----e-e.Al jagımduu emes, jagımsız ele.A- j-g-m-u- e-e-, j-g-m-ı- e-e--------------------------------Al jagımduu emes, jagımsız ele.
Så snart eit menneske er fødd, kommuniserer det med andre.
Babyar skrik når dei vil noko.
Når dei er eit par månader gamle, kan dei allereie seie nokre enkle ord.
Når dei er to år gamle, kan dei seie setningar på om lag tre ord.
Du kan ikkje påverke når born byrjar å snakke.
Men du kan påverke kor godt dei lærer morsmålet sitt!
For å få til det, er det nokre ting du må passe på.
Det viktigaste er at barnet som skal lære, alltid er motivert.
Barnet må forstå at det oppnår noko når det snakkar.
For speborn er eit smil ei positiv tilbakemelding.
Større born søkjer dialog med omverda si.
Dei rettar seg inn mot korleis menneske rundt dei snakkar.
Difor er språkkunna til foreldra og andre oppdragarar viktig.
Og born må lære at språket er verdifullt!
Difor bør dei alltid ha det moro.
Høgtlesing viser borna kor spennande språk kan vere.
Foreldre bør gjere det så mykje som mogleg med barnet sitt.
Når eit barn opplever mykje, vil det snakke om det.
Born som veks opp tospråklege, treng faste reglar.
Dei må vite kva språk som kan brukast med kven.
Slik kan dei lære å skilje mellom språka.
Når borna byrjar på skule, endrar språket deira seg.
Dei lærer eit nytt omgangsspråk.
Då er det viktig at foreldra passar på korleis barnet deira snakkar.
Studiar viser at det fyrste språket pregar hjernen for alltid.
Det vi lærer som born, er med oss resten av livet.
Den som lærer morsmålet sitt godt, har nytte av det seinare.
Han lærer nye ting snøggare og betre - ikkje berre framandspråk...