Ո-տ--- - կան--ռ-:
Ո_____ է կ_______
Ո-տ-՞- է կ-ն-ա-ը-
-----------------
Որտե՞ղ է կանգառը: 0 Vor---g- e kan--rryV_______ e k_______V-r-e-g- e k-n-a-r--------------------Vorte՞gh e kangarry
Ո՞- ----բ--սն է մե-նո-մ դե---քա--քի -ենտ-ոն:
Ո__ ա________ է մ______ դ___ ք_____ կ_______
Ո-ր ա-տ-բ-ւ-ն է մ-կ-ո-մ դ-պ- ք-ղ-ք- կ-ն-ր-ն-
--------------------------------------------
Ո՞ր ավտոբուսն է մեկնում դեպի քաղաքի կենտրոն: 0 V-----vto-u---e -e--um---pi k----a--i-ke----nV___ a_______ e m_____ d___ k________ k______V-՞- a-t-b-s- e m-k-u- d-p- k-a-h-k-i k-n-r-n---------------------------------------------VO՞r avtobusn e meknum depi k’aghak’i kentron
Պե՞տ--է փոխ-լ--վ-ոբ--սը:
Պ____ է փ____ ա_________
Պ-՞-ք է փ-խ-լ ա-տ-բ-ւ-ը-
------------------------
Պե՞տք է փոխել ավտոբուսը: 0 P----- e --vo--el--vt-b--yP_____ e p_______ a_______P-՞-k- e p-v-k-e- a-t-b-s---------------------------Pe՞tk’ e p’vokhel avtobusy
Դո--------է--յս--ղ ի-նե-:
Դ___ պ___ է ա_____ ի_____
Դ-ւ- պ-տ- է ա-ս-ե- ի-ն-ք-
-------------------------
Դուք պետք է այստեղ իջնեք: 0 D-k’---t-- e -y---g- ---ek’D___ p____ e a______ i_____D-k- p-t-’ e a-s-e-h i-n-k----------------------------Duk’ petk’ e aystegh ijnek’
Դ--- պետք - հետև- -ռնից իջն--:
Դ___ պ___ է հ____ դ____ ի_____
Դ-ւ- պ-տ- է հ-տ-ի դ-ն-ց ի-ն-ք-
------------------------------
Դուք պետք է հետևի դռնից իջնեք: 0 D-k’-p-tk- e --t--i --rn-t-’-i---k’D___ p____ e h_____ d_______ i_____D-k- p-t-’ e h-t-v- d-r-i-s- i-n-k------------------------------------Duk’ petk’ e hetevi drrnits’ ijnek’
Ե՞ր- է մ-կնու--վ---ի- -ե-ր-յ-----ցքը:
Ե___ է մ______ վ_____ մ______ գ______
Ե-ր- է մ-կ-ո-մ վ-ր-ի- մ-տ-ո-ի գ-ա-ք-:
-------------------------------------
Ե՞րբ է մեկնում վերջին մետրոյի գնացքը: 0 Y-՞rb - -e-n-- ver--n-m----y---n---’k-yY____ e m_____ v_____ m______ g________Y-՞-b e m-k-u- v-r-i- m-t-o-i g-a-s-k-y---------------------------------------Ye՞rb e meknum verjin metroyi gnats’k’y
Ե-ր--է------ւ- վ-րջ---տ--մվա-ը:
Ե___ է մ______ վ_____ տ________
Ե-ր- է մ-կ-ո-մ վ-ր-ի- տ-ա-վ-յ-:
-------------------------------
Ե՞րբ է մեկնում վերջին տրամվայը: 0 Y-՞r- ---ek----v---i- t-a-v--yY____ e m_____ v_____ t_______Y-՞-b e m-k-u- v-r-i- t-a-v-y-------------------------------Ye՞rb e meknum verjin tramvayy
Ե--բ-- -ե--ու--վ-ր---------ուսը:
Ե___ է մ______ վ_____ ա_________
Ե-ր- է մ-կ-ո-մ վ-ր-ի- ա-տ-բ-ւ-ը-
--------------------------------
Ե՞րբ է մեկնում վերջին ավտոբուսը: 0 Y-՞---e --k-um--e-j-n ---ob-syY____ e m_____ v_____ a_______Y-՞-b e m-k-u- v-r-i- a-t-b-s-------------------------------Ye՞rb e meknum verjin avtobusy
Se përse ne flasim me njëri tjetrin, është e qartë.
Ne duam të shkëmbejmë ide dhe të kuptohemi me njëri tjetrin.
Sesi u zhvillua gjuha është jo shumë e qartë.
Për këtë ekzistojnë teori të ndryshme.
Megjithatë, një gjë është e sigurt, gjuha është një fenomen shumë i vjetër.
Karakteristika të caktuara fizike ishin një parakusht për të folur.
Ato ishin të domosdoshme për të formuar tinguj.
Edhe neandertalët kishin aftësinë të përdorin zërin e tyre.
Kjo i diferencoi ata nga kafshët.
Për më tepër, një zë i fortë dhe i vendosur ishte i rëndësishëm për mbrojtjen.
Me të mund të kërcënonin ose frikësonin armiqtë.
Në atë kohë u shpikën mjetet e punës dhe zjarri.
Këto dije duhej të transmetoheshin tek të tjerët.
Gjuha ishte e rëndësishme edhe për gjuetinë në grupe.
Qysh 2 milion vjet më parë kishte një formë të thjeshtë komunikimi mes njerëzve.
Elementet e para gjuhësore ishin shenjat dhe gjestet.
Por njerëzit donin të komunikonin edhe në errësirë.
Për më tepër, ata duhej të ishin në gjendje të bisedonin pa e parë njëri tjetrin.
Prandaj u zhvillua zëri që zëvendësoi shenjat.
Gjuha, në kuptimin që ka sot, është më e vjetër se 50000 vjet.
Kur Homo sapiens u largua nga Afrika, gjuha u shpërnda nëpër botë.
Gjuhët u ndanë nga njëra tjetra në rajone të ndryshme.
Kështu u zhvilluan familje të ndryshme gjuhësore.
Megjithëse ato përmbanin vetëm themelet e sistemeve gjuhësore të mëvonshme.
Gjuhët e para ishin shumë më pak të ndërlikuara sesa gjuhët e sotme.
Ato u zhvilluan më tej përmes gramatikës, fonologjisë dhe semantikës.
Mund të thuhet se gjuhë të ndryshme paraqesin zgjidhje të ndryshme.
Problemi ka qenë gjithmonë i njëjti: si të shpreh atë që mendoj?