Frazlibro

eo Landoj kaj lingvoj   »   pl Kraje i języki

5 [kvin]

Landoj kaj lingvoj

Landoj kaj lingvoj

5 [pięć]

Kraje i języki

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto pola Ludu Pli
Johano estas el Londono. J--n-j--t - Lo--y-u. J___ j___ z L_______ J-h- j-s- z L-n-y-u- -------------------- John jest z Londynu. 0
Londono situas en Britujo. Lo-dy- -e-- w-Wie-kiej---y-an--. L_____ l___ w W_______ B________ L-n-y- l-ż- w W-e-k-e- B-y-a-i-. -------------------------------- Londyn leży w Wielkiej Brytanii. 0
Li parolas la anglan. O- m--- -- -ngiel-k-. O_ m___ p_ a_________ O- m-w- p- a-g-e-s-u- --------------------- On mówi po angielsku. 0
Maria estas el Madrido. Maria--es- z -a--y--. M____ j___ z M_______ M-r-a j-s- z M-d-y-u- --------------------- Maria jest z Madrytu. 0
Madrido situas en Hispanujo. Madryt--eży-- --sz-an--. M_____ l___ w H_________ M-d-y- l-ż- w H-s-p-n-i- ------------------------ Madryt leży w Hiszpanii. 0
Ŝi parolas la hispanan. O-- m-wi p- -isz---s--. O__ m___ p_ h__________ O-a m-w- p- h-s-p-ń-k-. ----------------------- Ona mówi po hiszpańsku. 0
Petro kaj Marta estas el Berlino. Pe-er-i-Ma-t-a-s- z-------a. P____ i M_____ s_ z B_______ P-t-r i M-r-h- s- z B-r-i-a- ---------------------------- Peter i Martha są z Berlina. 0
Berlino situas en Germanujo. Ber------ży w-Ni--cz---. B_____ l___ w N_________ B-r-i- l-ż- w N-e-c-e-h- ------------------------ Berlin leży w Niemczech. 0
Ĉu ambaŭ vi parolas la germanan? Oba- --O-ie----boj- -ó---ie--- ni---e--u? O___ / O___ / O____ m______ p_ n_________ O-a- / O-i- / O-o-e m-w-c-e p- n-e-i-c-u- ----------------------------------------- Obaj / Obie / Oboje mówicie po niemiecku? 0
Londono estas ĉefurbo. Londyn-jest-st-lic-. L_____ j___ s_______ L-n-y- j-s- s-o-i-ą- -------------------- Londyn jest stolicą. 0
Madrido kaj Berlino ankaŭ estas ĉefurboj. Madr-t - -erlin te- są-st-l---m-. M_____ i B_____ t__ s_ s_________ M-d-y- i B-r-i- t-ż s- s-o-i-a-i- --------------------------------- Madryt i Berlin też są stolicami. 0
Ĉefurboj estas grandaj kaj bruaj. Stoli-e-s--duż--i gł----. S______ s_ d___ i g______ S-o-i-e s- d-ż- i g-o-n-. ------------------------- Stolice są duże i głośne. 0
Francujo situas en Eŭropo. F-a-c---leży w Eur-p--. F______ l___ w E_______ F-a-c-a l-ż- w E-r-p-e- ----------------------- Francja leży w Europie. 0
Egiptujo situas en Afriko. Egip- leży - A-ryc-. E____ l___ w A______ E-i-t l-ż- w A-r-c-. -------------------- Egipt leży w Afryce. 0
Japanujo situas en Azio. J-p---a--eży - Azj-. J______ l___ w A____ J-p-n-a l-ż- w A-j-. -------------------- Japonia leży w Azji. 0
Kanado situas en Nordameriko. Kan--a-leży - --e--ce--ó-no-n--. K_____ l___ w A______ P_________ K-n-d- l-ż- w A-e-y-e P-ł-o-n-j- -------------------------------- Kanada leży w Ameryce Północnej. 0
Panamo situas en Centrameriko. Pa-a-- le-- - A---yce-Śr---o--j. P_____ l___ w A______ Ś_________ P-n-m- l-ż- w A-e-y-e Ś-o-k-w-j- -------------------------------- Panama leży w Ameryce Środkowej. 0
Brazilo situas en Sudameriko. B-az-l-a le-- ----e-y-e-P---dn---ej. B_______ l___ w A______ P___________ B-a-y-i- l-ż- w A-e-y-e P-ł-d-i-w-j- ------------------------------------ Brazylia leży w Ameryce Południowej. 0

Lingvoj kaj dialektoj

Estas inter 6000 kaj 7000 malsamaj lingvoj en la mondo. La nombro de dialektoj kompreneble multe pli altas. Sed kio diferencigas lingvon de dialekto? Dialektoj ĉiam havas klaran lokligitan kolorecon. Ili do apartenas al la regionaj lingvaj variaĵoj. Tio signifas ke la dialektoj estas la lingvoformo kun la plej malvasta areo. Ĝenerale la dialektoj estas nur parolataj, ne skribataj. Ili konsistigas propran lingvan sistemon. Kaj ili sekvas siajn proprajn regulojn. Teorie ĉiu lingvo povas naski senliman nombron de dialektoj. Ĉiuj dialektoj originas el la norma lingvo. La norman lingvon komprenas ĉiuj anoj de lando. Per ĝi ankaŭ parolantoj de malproksimega dialekto povas komuniki. Preskaŭ ĉiuj dialektoj pli kaj pli malgraviĝas. En la urboj oni apenaŭ plu aŭdas dialektojn. Ankaŭ en la profesia vivo oni ĝenerale parolas la norman lingvon. Tial dialektparolantojn oni ofte konsideras kamparaj kaj malkleraj. Ili tamen troveblas en ĉiuj sociaj tavoloj. La dialektparolantoj do ne estas malpli inteligentaj ol la aliaj. Tute male! Kiu dialekte parolas, tiu havas multajn avantaĝojn. Ekzemple en lingvokurso. La dialektparolantoj scias ke ekzistas malsamaj lingvaj formoj. Kaj ili lernis rapide ŝanĝi inter lingvaj stiloj. Tial pli kompetentas la dialektparolantoj pri stilvariado. Ili sentas tion, kiu lingvostilo taŭgas por kiu situacio. Tio estas eĉ science pruvita. Do kuraĝu uzi dialekton - tio indas!