Frazlibro

eo Landoj kaj lingvoj   »   ku Countries and Languages

5 [kvin]

Landoj kaj lingvoj

Landoj kaj lingvoj

5 [pênc]

Countries and Languages

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto kurda (kurmanji) Ludu Pli
Johano estas el Londono. Jo-- j- L------ y-. John ji Londonê ye. 0
Londono situas en Britujo. Lo---- l- B--------- M---- e. London li Brîtanyaya Mezin e. 0
Li parolas la anglan. Ew Î------- d------. Ew Îngilîzî diaxive. 0
Maria estas el Madrido. Ma--- j- M------ y-. Maria ji Madridê ye. 0
Madrido situas en Hispanujo. Ma---- l- S------- y-. Madrîd li Spanyayê ye. 0
Ŝi parolas la hispanan. Ew S---- d------. Ew Spanî diaxive. 0
Petro kaj Marta estas el Berlino. Pe--- û M------- B------ n-. Peter û Marthaji Berlînê ne. 0
Berlino situas en Germanujo. Be---- l- E-------- y-. Berlîn li Elmanyayê ye. 0
Ĉu ambaŭ vi parolas la germanan? Ew h-- d- E----- d-------? Ew her du Elmanî diaxivin? 0
Londono estas ĉefurbo. Lo---- p-------- e. London paytextek e. 0
Madrido kaj Berlino ankaŭ estas ĉefurboj. Ma---- û B----- j- p------ i-. Madrîd û Berlîn jî paytext in. 0
Ĉefurboj estas grandaj kaj bruaj. Pa----- m---- û b----- i-. Paytext mezin û bideng in. 0
Francujo situas en Eŭropo. Fr---- l- E----- y-. Frensa li Ewropa ye. 0
Egiptujo situas en Afriko. Mi--- l- A----- y-. Misir li Afrîqa ye. 0
Japanujo situas en Azio. Ja----- l- A----- y-. Japonya li Asyayê ye. 0
Kanado situas en Nordameriko. Qe---- l- B----- E------ y-. Qenada li Bakurê Emerîka ye. 0
Panamo situas en Centrameriko. Pa---- l- E-------- N---- e. Panama li Emerîkaya Navîn e. 0
Brazilo situas en Sudameriko. Br---- l- E-------- B---- e. Brazîl li Emerîkaya Başûr e. 0

Lingvoj kaj dialektoj

Estas inter 6000 kaj 7000 malsamaj lingvoj en la mondo. La nombro de dialektoj kompreneble multe pli altas. Sed kio diferencigas lingvon de dialekto? Dialektoj ĉiam havas klaran lokligitan kolorecon. Ili do apartenas al la regionaj lingvaj variaĵoj. Tio signifas ke la dialektoj estas la lingvoformo kun la plej malvasta areo. Ĝenerale la dialektoj estas nur parolataj, ne skribataj. Ili konsistigas propran lingvan sistemon. Kaj ili sekvas siajn proprajn regulojn. Teorie ĉiu lingvo povas naski senliman nombron de dialektoj. Ĉiuj dialektoj originas el la norma lingvo. La norman lingvon komprenas ĉiuj anoj de lando. Per ĝi ankaŭ parolantoj de malproksimega dialekto povas komuniki. Preskaŭ ĉiuj dialektoj pli kaj pli malgraviĝas. En la urboj oni apenaŭ plu aŭdas dialektojn. Ankaŭ en la profesia vivo oni ĝenerale parolas la norman lingvon. Tial dialektparolantojn oni ofte konsideras kamparaj kaj malkleraj. Ili tamen troveblas en ĉiuj sociaj tavoloj. La dialektparolantoj do ne estas malpli inteligentaj ol la aliaj. Tute male! Kiu dialekte parolas, tiu havas multajn avantaĝojn. Ekzemple en lingvokurso. La dialektparolantoj scias ke ekzistas malsamaj lingvaj formoj. Kaj ili lernis rapide ŝanĝi inter lingvaj stiloj. Tial pli kompetentas la dialektparolantoj pri stilvariado. Ili sentas tion, kiu lingvostilo taŭgas por kiu situacio. Tio estas eĉ science pruvita. Do kuraĝu uzi dialekton - tio indas!