Frazlibro

eo Landoj kaj lingvoj   »   fi Maita ja kieliä

5 [kvin]

Landoj kaj lingvoj

Landoj kaj lingvoj

5 [viisi]

Maita ja kieliä

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto finna Ludu Pli
Johano estas el Londono. Jo-n--- --nt-----. J___ o_ L_________ J-h- o- L-n-o-s-a- ------------------ John on Lontoosta. 0
Londono situas en Britujo. L-n-o- -ij---se--Iso-Bri---niassa. L_____ s________ I________________ L-n-o- s-j-i-s-e I-o-B-i-a-n-a-s-. ---------------------------------- Lontoo sijaitsee Iso-Britanniassa. 0
Li parolas la anglan. Hä- puh-u--nglant-a. H__ p____ e_________ H-n p-h-u e-g-a-t-a- -------------------- Hän puhuu englantia. 0
Maria estas el Madrido. M-ri- -n-M-d-i-is--. M____ o_ M__________ M-r-a o- M-d-i-i-t-. -------------------- Maria on Madridista. 0
Madrido situas en Hispanujo. M----d sij--t--- E-pa-ja-sa. M_____ s________ E__________ M-d-i- s-j-i-s-e E-p-n-a-s-. ---------------------------- Madrid sijaitsee Espanjassa. 0
Ŝi parolas la hispanan. H-n p-h-- e-p-nj-a. H__ p____ e________ H-n p-h-u e-p-n-a-. ------------------- Hän puhuu espanjaa. 0
Petro kaj Marta estas el Berlino. P-ter--a---rt-a--v-------i-ni-tä. P____ j_ M_____ o___ B___________ P-t-r j- M-r-h- o-a- B-r-i-n-s-ä- --------------------------------- Peter ja Martha ovat Berliinistä. 0
Berlino situas en Germanujo. Berl-i-i--ij-i--ee Saksas-a. B_______ s________ S________ B-r-i-n- s-j-i-s-e S-k-a-s-. ---------------------------- Berliini sijaitsee Saksassa. 0
Ĉu ambaŭ vi parolas la germanan? Puhu--ek--t--mole-ma--s--s-a? P________ t_ m_______ s______ P-h-t-e-o t- m-l-m-a- s-k-a-? ----------------------------- Puhutteko te molemmat saksaa? 0
Londono estas ĉefurbo. Lo--o---- pä-ka-p-nk-. L_____ o_ p___________ L-n-o- o- p-ä-a-p-n-i- ---------------------- Lontoo on pääkaupunki. 0
Madrido kaj Berlino ankaŭ estas ĉefurboj. Ma---d--a-B-rl-i----vat-my-- pää-a--un----. M_____ j_ B_______ o___ m___ p_____________ M-d-i- j- B-r-i-n- o-a- m-ö- p-ä-a-p-n-e-a- ------------------------------------------- Madrid ja Berliini ovat myös pääkaupunkeja. 0
Ĉefurboj estas grandaj kaj bruaj. Pääk-upun-it --a- -u-----j--m-l-i-ia. P___________ o___ s_____ j_ m________ P-ä-a-p-n-i- o-a- s-u-i- j- m-l-i-i-. ------------------------------------- Pääkaupungit ovat suuria ja meluisia. 0
Francujo situas en Eŭropo. Ra--ka ----it--e-E--o---ssa. R_____ s________ E__________ R-n-k- s-j-i-s-e E-r-o-a-s-. ---------------------------- Ranska sijaitsee Euroopassa. 0
Egiptujo situas en Afriko. Egy--i si-a------A--i-a---. E_____ s________ A_________ E-y-t- s-j-i-s-e A-r-k-s-a- --------------------------- Egypti sijaitsee Afrikassa. 0
Japanujo situas en Azio. Jap--i sij-i--e--Aas-as-a. J_____ s________ A________ J-p-n- s-j-i-s-e A-s-a-s-. -------------------------- Japani sijaitsee Aasiassa. 0
Kanado situas en Nordameriko. K--a-a si-ai-se- -o--o-------ik----. K_____ s________ P__________________ K-n-d- s-j-i-s-e P-h-o-s-A-e-i-a-s-. ------------------------------------ Kanada sijaitsee Pohjois-Amerikassa. 0
Panamo situas en Centrameriko. Pa-------ja--se- Ke--i---er-k-ssa. P_____ s________ K________________ P-n-m- s-j-i-s-e K-s-i-A-e-i-a-s-. ---------------------------------- Panama sijaitsee Keski-Amerikassa. 0
Brazilo situas en Sudameriko. Brasi--a s---i--e- E-----A-e--kass-. B_______ s________ E________________ B-a-i-i- s-j-i-s-e E-e-ä-A-e-i-a-s-. ------------------------------------ Brasilia sijaitsee Etelä-Amerikassa. 0

Lingvoj kaj dialektoj

Estas inter 6000 kaj 7000 malsamaj lingvoj en la mondo. La nombro de dialektoj kompreneble multe pli altas. Sed kio diferencigas lingvon de dialekto? Dialektoj ĉiam havas klaran lokligitan kolorecon. Ili do apartenas al la regionaj lingvaj variaĵoj. Tio signifas ke la dialektoj estas la lingvoformo kun la plej malvasta areo. Ĝenerale la dialektoj estas nur parolataj, ne skribataj. Ili konsistigas propran lingvan sistemon. Kaj ili sekvas siajn proprajn regulojn. Teorie ĉiu lingvo povas naski senliman nombron de dialektoj. Ĉiuj dialektoj originas el la norma lingvo. La norman lingvon komprenas ĉiuj anoj de lando. Per ĝi ankaŭ parolantoj de malproksimega dialekto povas komuniki. Preskaŭ ĉiuj dialektoj pli kaj pli malgraviĝas. En la urboj oni apenaŭ plu aŭdas dialektojn. Ankaŭ en la profesia vivo oni ĝenerale parolas la norman lingvon. Tial dialektparolantojn oni ofte konsideras kamparaj kaj malkleraj. Ili tamen troveblas en ĉiuj sociaj tavoloj. La dialektparolantoj do ne estas malpli inteligentaj ol la aliaj. Tute male! Kiu dialekte parolas, tiu havas multajn avantaĝojn. Ekzemple en lingvokurso. La dialektparolantoj scias ke ekzistas malsamaj lingvaj formoj. Kaj ili lernis rapide ŝanĝi inter lingvaj stiloj. Tial pli kompetentas la dialektparolantoj pri stilvariado. Ili sentas tion, kiu lingvostilo taŭgas por kiu situacio. Tio estas eĉ science pruvita. Do kuraĝu uzi dialekton - tio indas!