Frazlibro

eo Sporto   »   fr Le sport

49 [kvardek naŭ]

Sporto

Sporto

49 [quarante-neuf]

Le sport

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto franca Ludu Pli
Ĉu vi sportas? Prati-u-s-t- -n -por- ? P----------- u- s---- ? P-a-i-u-s-t- u- s-o-t ? ----------------------- Pratiques-tu un sport ? 0
Jes, mi devas iom ekzerci. Ou------d--s -----r. O--- j- d--- b------ O-i- j- d-i- b-u-e-. -------------------- Oui, je dois bouger. 0
Mi estas sportklubano. Je ---s -------r- spo-t-f. J- v--- a- c----- s------- J- v-i- a- c-n-r- s-o-t-f- -------------------------- Je vais au centre sportif. 0
Ni futbalas. No-- jou--s-a--f-ot--ll. N--- j----- a- f-------- N-u- j-u-n- a- f-o-b-l-. ------------------------ Nous jouons au football. 0
Ni foje naĝas. P--f-----o---na-eons. P------ n--- n------- P-r-o-s n-u- n-g-o-s- --------------------- Parfois nous nageons. 0
Aŭ ni biciklas. Ou-nous --i-ons -- vélo. O- n--- f------ d- v---- O- n-u- f-i-o-s d- v-l-. ------------------------ Ou nous faisons du vélo. 0
Estas futbalstadiono en nia urbo. Dans n--re---l-e,-il y - -- s---e-de---o--al-. D--- n---- v----- i- y a u- s---- d- f-------- D-n- n-t-e v-l-e- i- y a u- s-a-e d- f-o-b-l-. ---------------------------------------------- Dans notre ville, il y a un stade de football. 0
Ankaŭ estas naĝejo kun saŭnejo. Il y-a-a---i -ne -i--i-e ave- ----a. I- y a a---- u-- p------ a--- s----- I- y a a-s-i u-e p-s-i-e a-e- s-u-a- ------------------------------------ Il y a aussi une piscine avec sauna. 0
Kaj estas golfejo. E---l-- a -n t---ain -e --lf. E- i- y a u- t------ d- g---- E- i- y a u- t-r-a-n d- g-l-. ----------------------------- Et il y a un terrain de golf. 0
Kio estas en la televido? Qu-- ----il à la-télé--s----? Q--- a----- à l- t--------- ? Q-’- a-t-i- à l- t-l-v-s-o- ? ----------------------------- Qu’y a-t-il à la télévision ? 0
Nun estas futbala ludo. I-------- m--ch-d- f-o-. I- y a u- m---- d- f---- I- y a u- m-t-h d- f-o-. ------------------------ Il y a un match de foot. 0
La germana teamo ludas kontraŭ la angla. L-é-u--e---le--n-e j-u- ---tr- ---q--p---n--ais-. L------- a-------- j--- c----- l------- a-------- L-é-u-p- a-l-m-n-e j-u- c-n-r- l-é-u-p- a-g-a-s-. ------------------------------------------------- L’équipe allemande joue contre l’équipe anglaise. 0
Kiu estas venkanta? Q-- --gn- ? Q-- g---- ? Q-i g-g-e ? ----------- Qui gagne ? 0
Mi tute ne scias pri tio. J- --e--ai-a-cu-e---ée. J- n--- a- a----- i---- J- n-e- a- a-c-n- i-é-. ----------------------- Je n’en ai aucune idée. 0
Nun egalrezultas. P-ur-l---omen-, -’es--m--ch-n-l. P--- l- m------ c---- m---- n--- P-u- l- m-m-n-, c-e-t m-t-h n-l- -------------------------------- Pour le moment, c’est match nul. 0
La ludjuĝisto venas el Belgujo. L-a--i--e v-ent-de B-lg--ue. L-------- v---- d- B-------- L-a-b-t-e v-e-t d- B-l-i-u-. ---------------------------- L’arbitre vient de Belgique. 0
Nun estas penalo. Maint--an-, -l --- u- pen----. M---------- i- y a u- p------- M-i-t-n-n-, i- y a u- p-n-l-y- ------------------------------ Maintenant, il y a un penalty. 0
Golon! Unu je nulo! B-t------à---ro-! B-- ! U- à z--- ! B-t ! U- à z-r- ! ----------------- But ! Un à zéro ! 0

Nur la fortaj vortoj postvivas!

La maloftaj vortoj pli ofte modifiĝas ol la ofte uzataj vortoj. Tio povus ŝuldiĝi al la leĝoj de la evoluo. La oftaj genoj malpli modifiĝas tra la tempo. Ili estas pli stabilaj en sia formo. Kaj la samo evidente validas por la vortoj! Oni esplorcele pristudis la anglajn verbojn. Oni por tio komparis la nuntempan formon de la verboj kun la malnovaj formoj. En la angla, la plej oftaj dek verboj estas malregulaj. La plej multaj aliaj verboj estas regulaj. Sed mezepoke la plej multaj verboj ankoraŭ estis malregulaj. Maloftaj malregulaj verboj fariĝas do regulaj verboj. Post 300 jaroj apenaŭ restos malregulaj verboj en la angla. Aliaj esploroj ankaŭ montras ke lingvoj selektiĝas kiel genoj. Esploristoj komparis oftajn vortojn el malsamaj lingvoj. Ili tiuokaze elektis vortojn similajn kaj samsignifajn. Ekzemplo de tio estas la vortoj water , Wasser , vatten . Tiuj vortoj havas la saman radikon, tial ili similas. Ĉar ili estas gravaj vortoj, oni ofte uzis ilin en ĉiu lingvo. Ili tiel povis konservi sian formon kaj similas ĝis hodiaŭ. Malpli gravaj vortoj modifiĝas multe pli rapide. Oni prefere anstataŭas ilin per aliaj vortoj. Tial diferencas la maloftaj vortoj en malsamaj lingvoj. Ankoraŭ ne tute klaras kial la maloftaj vortoj modifiĝas. Eblas ke ili estas ofte malĝuste uzataj aŭ prononcataj. Tio venas el la fakto ke la parolantoj ne bone konas ilin. Sed ankaŭ povas esti ke la gravaj vortoj ĉiam devas sami. Ĉar nur tiel oni povas ĉiam ĝuste kompreni ilin. Kaj la vortoj estas tie por esti komprenataj...