Frazlibro

eo Sporto   »   sk Šport

49 [kvardek naŭ]

Sporto

Sporto

49 [štyridsaťdeväť]

Šport

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto slovaka Ludu Pli
Ĉu vi sportas? Špo-t-ješ? Š--------- Š-o-t-j-š- ---------- Športuješ? 0
Jes, mi devas iom ekzerci. Án-- -usí--s--h----. Á--- m---- s- h----- Á-o- m-s-m s- h-b-ť- -------------------- Áno, musím sa hýbať. 0
Mi estas sportklubano. Chodím-d--š--r-----o --u-u. C----- d- š--------- k----- C-o-í- d- š-o-t-v-h- k-u-u- --------------------------- Chodím do športového klubu. 0
Ni futbalas. Hrá-- ---bal. H---- f------ H-á-e f-t-a-. ------------- Hráme futbal. 0
Ni foje naĝas. N-----y --á---e. N------ p------- N-e-e-y p-á-a-e- ---------------- Niekedy plávame. 0
Aŭ ni biciklas. Al-b--s- ---y---j-m-. A---- s- b----------- A-e-o s- b-c-k-u-e-e- --------------------- Alebo sa bicyklujeme. 0
Estas futbalstadiono en nia urbo. V --šom-me-te--ám--f-t----vý-š-----n. V n---- m---- m--- f-------- š------- V n-š-m m-s-e m-m- f-t-a-o-ý š-a-i-n- ------------------------------------- V našom meste máme futbalový štadión. 0
Ankaŭ estas naĝejo kun saŭnejo. Má-e -u-a- pl-v-r-ň -o-sa-n-u. M--- t- a- p------- s- s------ M-m- t- a- p-a-á-e- s- s-u-o-. ------------------------------ Máme tu aj plaváreň so saunou. 0
Kaj estas golfejo. Má-e--j----f-v----ri---. M--- a- g------ i------- M-m- a- g-l-o-é i-r-s-o- ------------------------ Máme aj golfové ihrisko. 0
Kio estas en la televido? Č- --v-jú v --l--íz-i? Č- d----- v t--------- Č- d-v-j- v t-l-v-z-i- ---------------------- Čo dávajú v televízii? 0
Nun estas futbala ludo. P-á-e-dá-a-ú fu-ba-. P---- d----- f------ P-á-e d-v-j- f-t-a-. -------------------- Práve dávajú futbal. 0
La germana teamo ludas kontraŭ la angla. N-m--ké-mu-st-o-h---p-ot- a--li---m-. N------ m------ h-- p---- a---------- N-m-c-é m-ž-t-o h-á p-o-i a-g-i-k-m-. ------------------------------------- Nemecké mužstvo hrá proti anglickému. 0
Kiu estas venkanta? Kt- -yh--v-? K-- v------- K-o v-h-á-a- ------------ Kto vyhráva? 0
Mi tute ne scias pri tio. Ne-u---. N------- N-t-š-m- -------- Netuším. 0
Nun egalrezultas. V-t---o-m-me--------- --ro--o-n-. V t---- m------ j- t- n---------- V t-m-o m-m-n-e j- t- n-r-z-o-n-. --------------------------------- V tomto momente je to nerozhodne. 0
La ludjuĝisto venas el Belgujo. Roz---ca--e --B-lgi-k-. R------- j- z B-------- R-z-o-c- j- z B-l-i-k-. ----------------------- Rozhodca je z Belgicka. 0
Nun estas penalo. Te--- s- k-p- -edenás-k-. T---- s- k--- j---------- T-r-z s- k-p- j-d-n-s-k-. ------------------------- Teraz sa kope jedenástka. 0
Golon! Unu je nulo! Gól!----na -ul-! G--- J---- n---- G-l- J-d-a n-l-! ---------------- Gól! Jedna nula! 0

Nur la fortaj vortoj postvivas!

La maloftaj vortoj pli ofte modifiĝas ol la ofte uzataj vortoj. Tio povus ŝuldiĝi al la leĝoj de la evoluo. La oftaj genoj malpli modifiĝas tra la tempo. Ili estas pli stabilaj en sia formo. Kaj la samo evidente validas por la vortoj! Oni esplorcele pristudis la anglajn verbojn. Oni por tio komparis la nuntempan formon de la verboj kun la malnovaj formoj. En la angla, la plej oftaj dek verboj estas malregulaj. La plej multaj aliaj verboj estas regulaj. Sed mezepoke la plej multaj verboj ankoraŭ estis malregulaj. Maloftaj malregulaj verboj fariĝas do regulaj verboj. Post 300 jaroj apenaŭ restos malregulaj verboj en la angla. Aliaj esploroj ankaŭ montras ke lingvoj selektiĝas kiel genoj. Esploristoj komparis oftajn vortojn el malsamaj lingvoj. Ili tiuokaze elektis vortojn similajn kaj samsignifajn. Ekzemplo de tio estas la vortoj water , Wasser , vatten . Tiuj vortoj havas la saman radikon, tial ili similas. Ĉar ili estas gravaj vortoj, oni ofte uzis ilin en ĉiu lingvo. Ili tiel povis konservi sian formon kaj similas ĝis hodiaŭ. Malpli gravaj vortoj modifiĝas multe pli rapide. Oni prefere anstataŭas ilin per aliaj vortoj. Tial diferencas la maloftaj vortoj en malsamaj lingvoj. Ankoraŭ ne tute klaras kial la maloftaj vortoj modifiĝas. Eblas ke ili estas ofte malĝuste uzataj aŭ prononcataj. Tio venas el la fakto ke la parolantoj ne bone konas ilin. Sed ankaŭ povas esti ke la gravaj vortoj ĉiam devas sami. Ĉar nur tiel oni povas ĉiam ĝuste kompreni ilin. Kaj la vortoj estas tie por esti komprenataj...