Frazlibro

eo Sporto   »   nn Idrett

49 [kvardek naŭ]

Sporto

Sporto

49 [førtini / ni og førti]

Idrett

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto nynorsk Ludu Pli
Ĉu vi sportas? D--- ----e--spor-? D___ d_ m__ s_____ D-i- d- m-d s-o-t- ------------------ Driv du med sport? 0
Jes, mi devas iom ekzerci. Ja,----må --re--å --g. J__ e_ m_ r___ p_ m___ J-, e- m- r-r- p- m-g- ---------------------- Ja, eg må røre på meg. 0
Mi estas sportklubano. E- er-me- - -i- i-re-tslag. E_ e_ m__ i e__ i__________ E- e- m-d i e-t i-r-t-s-a-. --------------------------- Eg er med i eit idrettslag. 0
Ni futbalas. V---p-lar fot-al-. V_ s_____ f_______ V- s-e-a- f-t-a-l- ------------------ Vi spelar fotball. 0
Ni foje naĝas. Av--g---- s---mer vi. A_ o_ t__ s______ v__ A- o- t-l s-ø-m-r v-. --------------------- Av og til svømmer vi. 0
Aŭ ni biciklas. E-l----i sy--a-. E____ v_ s______ E-l-r v- s-k-a-. ---------------- Eller vi syklar. 0
Estas futbalstadiono en nia urbo. I---en-vå- e- --t e----o-b-ll-t-d-on. I b___ v__ e_ d__ e__ f______________ I b-e- v-r e- d-t e-n f-t-a-l-t-d-o-. ------------------------------------- I byen vår er det ein fotballstadion. 0
Ankaŭ estas naĝejo kun saŭnejo. D-t er-e-n-s-ømm-ha-- -ed----s-ove---. D__ e_ e__ s_________ m__ b_______ ò__ D-t e- e-n s-ø-m-h-l- m-d b-d-t-v- ò-. -------------------------------------- Det er ein svømmehall med badstove òg. 0
Kaj estas golfejo. O--d---er ein -olfb-ne. O_ d__ e_ e__ g________ O- d-t e- e-n g-l-b-n-. ----------------------- Og det er ein golfbane. 0
Kio estas en la televido? Kv- -- --- -å--V? K__ e_ d__ p_ T__ K-a e- d-t p- T-? ----------------- Kva er det på TV? 0
Nun estas futbala ludo. De- ------ballk-m- -------. D__ e_ f__________ n___ n__ D-t e- f-t-a-l-a-p n-t- n-. --------------------------- Det er fotballkamp nett no. 0
La germana teamo ludas kontraŭ la angla. De- t--ke l---t-spela- -ot de- en-elske. D__ t____ l____ s_____ m__ d__ e________ D-t t-s-e l-g-t s-e-a- m-t d-t e-g-l-k-. ---------------------------------------- Det tyske laget spelar mot det engelske. 0
Kiu estas venkanta? K-en vi--? K___ v____ K-e- v-n-? ---------- Kven vinn? 0
Mi tute ne scias pri tio. Eg---a- i--je. E_ a___ i_____ E- a-a- i-k-e- -------------- Eg anar ikkje. 0
Nun egalrezultas. De- e--u--gj-rt a---r---no. D__ e_ u_______ a______ n__ D-t e- u-v-j-r- a-k-r-t n-. --------------------------- Det er uavgjort akkurat no. 0
La ludjuĝisto venas el Belgujo. D---a----er-frå-B---ia. D_______ e_ f__ B______ D-m-a-e- e- f-å B-l-i-. ----------------------- Dommaren er frå Belgia. 0
Nun estas penalo. N---- d-- ---eve--et--. N_ e_ d__ e____________ N- e- d-t e-l-v---e-e-. ----------------------- No er det elleve-meter. 0
Golon! Unu je nulo! M-l!-E----ul-! M___ E________ M-l- E-n-n-l-! -------------- Mål! Ein-null! 0

Nur la fortaj vortoj postvivas!

La maloftaj vortoj pli ofte modifiĝas ol la ofte uzataj vortoj. Tio povus ŝuldiĝi al la leĝoj de la evoluo. La oftaj genoj malpli modifiĝas tra la tempo. Ili estas pli stabilaj en sia formo. Kaj la samo evidente validas por la vortoj! Oni esplorcele pristudis la anglajn verbojn. Oni por tio komparis la nuntempan formon de la verboj kun la malnovaj formoj. En la angla, la plej oftaj dek verboj estas malregulaj. La plej multaj aliaj verboj estas regulaj. Sed mezepoke la plej multaj verboj ankoraŭ estis malregulaj. Maloftaj malregulaj verboj fariĝas do regulaj verboj. Post 300 jaroj apenaŭ restos malregulaj verboj en la angla. Aliaj esploroj ankaŭ montras ke lingvoj selektiĝas kiel genoj. Esploristoj komparis oftajn vortojn el malsamaj lingvoj. Ili tiuokaze elektis vortojn similajn kaj samsignifajn. Ekzemplo de tio estas la vortoj water , Wasser , vatten . Tiuj vortoj havas la saman radikon, tial ili similas. Ĉar ili estas gravaj vortoj, oni ofte uzis ilin en ĉiu lingvo. Ili tiel povis konservi sian formon kaj similas ĝis hodiaŭ. Malpli gravaj vortoj modifiĝas multe pli rapide. Oni prefere anstataŭas ilin per aliaj vortoj. Tial diferencas la maloftaj vortoj en malsamaj lingvoj. Ankoraŭ ne tute klaras kial la maloftaj vortoj modifiĝas. Eblas ke ili estas ofte malĝuste uzataj aŭ prononcataj. Tio venas el la fakto ke la parolantoj ne bone konas ilin. Sed ankaŭ povas esti ke la gravaj vortoj ĉiam devas sami. Ĉar nur tiel oni povas ĉiam ĝuste kompreni ilin. Kaj la vortoj estas tie por esti komprenataj...