Frazlibro

eo Sporto   »   he ‫ספורט‬

49 [kvardek naŭ]

Sporto

Sporto

‫49 [ארבעים ותשע]‬

49 [arba\'im w\'tesha]

‫ספורט‬

[sport]

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto hebrea Ludu Pli
Ĉu vi sportas? ‫-ת-- ה ------ ת בספ----‬ ‫-- / ה ע--- / ת ב------- ‫-ת / ה ע-ס- / ת ב-פ-ר-?- ------------------------- ‫את / ה עוסק / ת בספורט?‬ 0
a--h/at-oseq-ose-e- --s---t? a------ o---------- b------- a-a-/-t o-e-/-s-q-t b-s-o-t- ---------------------------- atah/at oseq/oseqet b'sport?
Jes, mi devas iom ekzerci. ‫כ-, אני -וכרח-- - ל---- -תנ--ה.‬ ‫--- א-- מ---- / ה ל---- ב------- ‫-ן- א-י מ-כ-ח / ה ל-י-ת ב-נ-ע-.- --------------------------------- ‫כן, אני מוכרח / ה להיות בתנועה.‬ 0
ken- an- -u-hr-x/mu-hra-a----hi-t b-tn--ah. k--- a-- m---------------- l----- b-------- k-n- a-i m-k-r-x-m-k-r-x-h l-h-o- b-t-u-a-. ------------------------------------------- ken, ani mukhrax/mukhraxah lihiot bitnu'ah.
Mi estas sportklubano. ‫כן,-א-י---ל- - ת ------כו---‬ ‫--- א-- ה--- / ת ל---- כ----- ‫-ן- א-י ה-ל- / ת ל-כ-ן כ-ש-.- ------------------------------ ‫כן, אני הולך / ת למכון כושר.‬ 0
a-- h-l--h-ho---h-t-l'm--h-n-k-sher. a-- h-------------- l------- k------ a-i h-l-k-/-o-e-h-t l-m-k-o- k-s-e-. ------------------------------------ ani holekh/holekhet l'mekhon kosher.
Ni futbalas. ‫א-חנו -ש--ים כ---גל-‬ ‫----- מ----- כ------- ‫-נ-נ- מ-ח-י- כ-ו-ג-.- ---------------------- ‫אנחנו משחקים כדורגל.‬ 0
an-xnu---ss-xa----k-d-----l. a----- m--------- k--------- a-a-n- m-s-a-a-i- k-d-r-g-l- ---------------------------- anaxnu messaxaqim kaduregel.
Ni foje naĝas. ‫אנ-נ- -------פ----.‬ ‫----- ש---- ל------- ‫-נ-נ- ש-ח-ם ל-ע-י-.- --------------------- ‫אנחנו שוחים לפעמים.‬ 0
an-----s---i- li--amim. a----- s----- l-------- a-a-n- s-o-i- l-f-a-i-. ----------------------- anaxnu ssoxim lif'amim.
Aŭ ni biciklas. ‫-ו----נו-ר--ב-ם -----פני-ם-‬ ‫-- א---- ר----- ע- א-------- ‫-ו א-ח-ו ר-כ-י- ע- א-פ-י-ם-‬ ----------------------------- ‫או אנחנו רוכבים על אופניים.‬ 0
o-a--x-- -o-hvi---l ofana-m. o a----- r------ a- o------- o a-a-n- r-k-v-m a- o-a-a-m- ---------------------------- o anaxnu rokhvim al ofanaim.
Estas futbalstadiono en nia urbo. ‫ב-י- של-ו----------ן כ-ורגל-‬ ‫---- ש--- י- א------ כ------- ‫-ע-ר ש-נ- י- א-ט-י-ן כ-ו-ג-.- ------------------------------ ‫בעיר שלנו יש אצטדיון כדורגל.‬ 0
b-'-r -helanu----h itst--io----d------. b---- s------ y--- i-------- k--------- b-'-r s-e-a-u y-s- i-s-a-i-n k-d-r-g-l- --------------------------------------- ba'ir shelanu yesh itstadion kaduregel.
Ankaŭ estas naĝejo kun saŭnejo. ‫---גם ---כת---י-ה--ס-ונה.‬ ‫-- ג- ב---- ש---- ו------- ‫-ש ג- ב-י-ת ש-י-ה ו-א-נ-.- --------------------------- ‫יש גם בריכת שחייה וסאונה.‬ 0
y-sh -a---r-y-h-t s-xia-----a--nah. y--- g-- b------- s----- w--------- y-s- g-m b-e-k-a- s-x-a- w-s-'-n-h- ----------------------------------- yesh gam breykhat ssxiah w'sa'unah.
Kaj estas golfejo. ‫-----ם מ-רש-ג-ל-.‬ ‫--- ג- מ--- ג----- ‫-י- ג- מ-ר- ג-ל-.- ------------------- ‫ויש גם מגרש גולף.‬ 0
w----h gam-----a------f. w----- g-- m------ g---- w-y-s- g-m m-g-a-h g-l-. ------------------------ weyesh gam migrash golf.
Kio estas en la televido? ‫מה--ש ב---ויזי--‬ ‫-- י- ב---------- ‫-ה י- ב-ל-ו-ז-ה-‬ ------------------ ‫מה יש בטלוויזיה?‬ 0
ma--y--h -----e-i-i--? m-- y--- b------------ m-h y-s- b-t-l-w-z-a-? ---------------------- mah yesh batelewiziah?
Nun estas futbala ludo. ‫-רג----ודר מ-ח----ו--ל-‬ ‫---- מ---- מ--- כ------- ‫-ר-ע מ-ו-ר מ-ח- כ-ו-ג-.- ------------------------- ‫כרגע משודר משחק כדורגל.‬ 0
k-r--a--'---d-r -i--x----ad--eg--. k----- m------- m------ k--------- k-r-g- m-s-u-a- m-s-x-q k-d-r-g-l- ---------------------------------- karega m'shudar missxaq kaduregel.
La germana teamo ludas kontraŭ la angla. ‫-ב-רת------- --חקת-נ-- -ב-ר----יטנ-ה.‬ ‫----- ג----- מ---- נ-- נ---- ב-------- ‫-ב-ר- ג-מ-י- מ-ח-ת נ-ד נ-ח-ת ב-י-נ-ה-‬ --------------------------------------- ‫נבחרת גרמניה משחקת נגד נבחרת בריטניה.‬ 0
n-vxe--t germani------s-----t -e-ed-niv-er-----it--i-h. n------- g-------- m--------- n---- n------- b--------- n-v-e-e- g-r-a-i-h m-s-a-e-e- n-g-d n-v-e-e- b-i-a-i-h- ------------------------------------------------------- nivxeret germaniah m'ssaxeqet neged nivxeret britaniah.
Kiu estas venkanta? ‫-י מ--ח-‬ ‫-- מ----- ‫-י מ-צ-?- ---------- ‫מי מנצח?‬ 0
mi -enat-e--? m- m--------- m- m-n-t-e-x- ------------- mi menatseax?
Mi tute ne scias pri tio. ‫אין לי מוש-.‬ ‫--- ל- מ----- ‫-י- ל- מ-ש-.- -------------- ‫אין לי מושג.‬ 0
e----- m--sa-. e-- l- m------ e-n l- m-s-a-. -------------- eyn li mussag.
Nun egalrezultas. ‫כרגע תי-ו-‬ ‫---- ת----- ‫-ר-ע ת-ק-.- ------------ ‫כרגע תיקו.‬ 0
k--ega tey-o. k----- t----- k-r-g- t-y-o- ------------- karega teyqo.
La ludjuĝisto venas el Belgujo. ‫השופט--ל-י.‬ ‫----- ב----- ‫-ש-פ- ב-ג-.- ------------- ‫השופט בלגי.‬ 0
hashof-t--el--. h------- b----- h-s-o-e- b-l-i- --------------- hashofet belgi.
Nun estas penalo. ‫י-----טת פ--ל-‬ ‫-- ב---- פ----- ‫-ש ב-י-ת פ-ד-.- ---------------- ‫יש בעיטת פנדל.‬ 0
y-sh b'it-- p-n-el. y--- b----- p------ y-s- b-i-a- p-n-e-. ------------------- yesh b'itat pendel.
Golon! Unu je nulo! ‫שע-!---- -פס-‬ ‫---- א-- א---- ‫-ע-! א-ת א-ס-‬ --------------- ‫שער! אחת אפס!‬ 0
s--'a-!--xat ef-s! s------ a--- e---- s-a-a-! a-a- e-e-! ------------------ sha'ar! axat efes!

Nur la fortaj vortoj postvivas!

La maloftaj vortoj pli ofte modifiĝas ol la ofte uzataj vortoj. Tio povus ŝuldiĝi al la leĝoj de la evoluo. La oftaj genoj malpli modifiĝas tra la tempo. Ili estas pli stabilaj en sia formo. Kaj la samo evidente validas por la vortoj! Oni esplorcele pristudis la anglajn verbojn. Oni por tio komparis la nuntempan formon de la verboj kun la malnovaj formoj. En la angla, la plej oftaj dek verboj estas malregulaj. La plej multaj aliaj verboj estas regulaj. Sed mezepoke la plej multaj verboj ankoraŭ estis malregulaj. Maloftaj malregulaj verboj fariĝas do regulaj verboj. Post 300 jaroj apenaŭ restos malregulaj verboj en la angla. Aliaj esploroj ankaŭ montras ke lingvoj selektiĝas kiel genoj. Esploristoj komparis oftajn vortojn el malsamaj lingvoj. Ili tiuokaze elektis vortojn similajn kaj samsignifajn. Ekzemplo de tio estas la vortoj water , Wasser , vatten . Tiuj vortoj havas la saman radikon, tial ili similas. Ĉar ili estas gravaj vortoj, oni ofte uzis ilin en ĉiu lingvo. Ili tiel povis konservi sian formon kaj similas ĝis hodiaŭ. Malpli gravaj vortoj modifiĝas multe pli rapide. Oni prefere anstataŭas ilin per aliaj vortoj. Tial diferencas la maloftaj vortoj en malsamaj lingvoj. Ankoraŭ ne tute klaras kial la maloftaj vortoj modifiĝas. Eblas ke ili estas ofte malĝuste uzataj aŭ prononcataj. Tio venas el la fakto ke la parolantoj ne bone konas ilin. Sed ankaŭ povas esti ke la gravaj vortoj ĉiam devas sami. Ĉar nur tiel oni povas ĉiam ĝuste kompreni ilin. Kaj la vortoj estas tie por esti komprenataj...