Frazlibro

eo Sporto   »   he ‫ספורט‬

49 [kvardek naŭ]

Sporto

Sporto

‫49 [ארבעים ותשע]‬

49 [arba\'im w\'tesha]

‫ספורט‬

[sport]

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto hebrea Ludu Pli
Ĉu vi sportas? ‫א--/-ה-ע----- --ב-פורט-‬ ‫__ / ה ע___ / ת ב_______ ‫-ת / ה ע-ס- / ת ב-פ-ר-?- ------------------------- ‫את / ה עוסק / ת בספורט?‬ 0
at--/-t os-q/---q-t---sp--t? a______ o__________ b_______ a-a-/-t o-e-/-s-q-t b-s-o-t- ---------------------------- atah/at oseq/oseqet b'sport?
Jes, mi devas iom ekzerci. ‫כ-,--נ- מו--ח-/ ---ה----------.‬ ‫___ א__ מ____ / ה ל____ ב_______ ‫-ן- א-י מ-כ-ח / ה ל-י-ת ב-נ-ע-.- --------------------------------- ‫כן, אני מוכרח / ה להיות בתנועה.‬ 0
k--, --i muk-r---m------ah l--i-t b-t---a-. k___ a__ m________________ l_____ b________ k-n- a-i m-k-r-x-m-k-r-x-h l-h-o- b-t-u-a-. ------------------------------------------- ken, ani mukhrax/mukhraxah lihiot bitnu'ah.
Mi estas sportklubano. ‫כן---נ-------/ ---------וש-.‬ ‫___ א__ ה___ / ת ל____ כ_____ ‫-ן- א-י ה-ל- / ת ל-כ-ן כ-ש-.- ------------------------------ ‫כן, אני הולך / ת למכון כושר.‬ 0
an- ho------o-----t-l--ek----ko---r. a__ h______________ l_______ k______ a-i h-l-k-/-o-e-h-t l-m-k-o- k-s-e-. ------------------------------------ ani holekh/holekhet l'mekhon kosher.
Ni futbalas. ‫א--נו משחק---כ-ור--.‬ ‫_____ מ_____ כ_______ ‫-נ-נ- מ-ח-י- כ-ו-ג-.- ---------------------- ‫אנחנו משחקים כדורגל.‬ 0
an--n--m---a----- kad-regel. a_____ m_________ k_________ a-a-n- m-s-a-a-i- k-d-r-g-l- ---------------------------- anaxnu messaxaqim kaduregel.
Ni foje naĝas. ‫----- ש-----ל------‬ ‫_____ ש____ ל_______ ‫-נ-נ- ש-ח-ם ל-ע-י-.- --------------------- ‫אנחנו שוחים לפעמים.‬ 0
an---- ---x-m-l-f--m-m. a_____ s_____ l________ a-a-n- s-o-i- l-f-a-i-. ----------------------- anaxnu ssoxim lif'amim.
Aŭ ni biciklas. ‫-ו אנ-נו -וכב-ם-על א-פ---ם.‬ ‫__ א____ ר_____ ע_ א________ ‫-ו א-ח-ו ר-כ-י- ע- א-פ-י-ם-‬ ----------------------------- ‫או אנחנו רוכבים על אופניים.‬ 0
o --a-n- ---h-i---- of-na-m. o a_____ r______ a_ o_______ o a-a-n- r-k-v-m a- o-a-a-m- ---------------------------- o anaxnu rokhvim al ofanaim.
Estas futbalstadiono en nia urbo. ‫ב--- --נ--י---צ-די-ן כדו--ל-‬ ‫____ ש___ י_ א______ כ_______ ‫-ע-ר ש-נ- י- א-ט-י-ן כ-ו-ג-.- ------------------------------ ‫בעיר שלנו יש אצטדיון כדורגל.‬ 0
b---r--he-a----e-h i-st-d-on---d-rege-. b____ s______ y___ i________ k_________ b-'-r s-e-a-u y-s- i-s-a-i-n k-d-r-g-l- --------------------------------------- ba'ir shelanu yesh itstadion kaduregel.
Ankaŭ estas naĝejo kun saŭnejo. ‫-ש גם -ריכ- שחייה ו--ונה.‬ ‫__ ג_ ב____ ש____ ו_______ ‫-ש ג- ב-י-ת ש-י-ה ו-א-נ-.- --------------------------- ‫יש גם בריכת שחייה וסאונה.‬ 0
y-s---a-------hat -s--a- w'sa-----. y___ g__ b_______ s_____ w_________ y-s- g-m b-e-k-a- s-x-a- w-s-'-n-h- ----------------------------------- yesh gam breykhat ssxiah w'sa'unah.
Kaj estas golfejo. ‫ו-ש-גם-מגרש --ל--‬ ‫___ ג_ מ___ ג_____ ‫-י- ג- מ-ר- ג-ל-.- ------------------- ‫ויש גם מגרש גולף.‬ 0
w--e-h--a--mi--as--g---. w_____ g__ m______ g____ w-y-s- g-m m-g-a-h g-l-. ------------------------ weyesh gam migrash golf.
Kio estas en la televido? ‫מ---ש -----י---?‬ ‫__ י_ ב__________ ‫-ה י- ב-ל-ו-ז-ה-‬ ------------------ ‫מה יש בטלוויזיה?‬ 0
ma- -e-h------ewiz--h? m__ y___ b____________ m-h y-s- b-t-l-w-z-a-? ---------------------- mah yesh batelewiziah?
Nun estas futbala ludo. ‫--ג----ודר-מש-ק-כ-ורג--‬ ‫____ מ____ מ___ כ_______ ‫-ר-ע מ-ו-ר מ-ח- כ-ו-ג-.- ------------------------- ‫כרגע משודר משחק כדורגל.‬ 0
k-re-a -'------ mis-xa- k-d-r--el. k_____ m_______ m______ k_________ k-r-g- m-s-u-a- m-s-x-q k-d-r-g-l- ---------------------------------- karega m'shudar missxaq kaduregel.
La germana teamo ludas kontraŭ la angla. ‫נב-רת-ג----ה-מ--קת-נ-ד נב--ת -ריט-י--‬ ‫_____ ג_____ מ____ נ__ נ____ ב________ ‫-ב-ר- ג-מ-י- מ-ח-ת נ-ד נ-ח-ת ב-י-נ-ה-‬ --------------------------------------- ‫נבחרת גרמניה משחקת נגד נבחרת בריטניה.‬ 0
n-vxeret g--m----- m'---------n-ged-niv-e----b--tan--h. n_______ g________ m_________ n____ n_______ b_________ n-v-e-e- g-r-a-i-h m-s-a-e-e- n-g-d n-v-e-e- b-i-a-i-h- ------------------------------------------------------- nivxeret germaniah m'ssaxeqet neged nivxeret britaniah.
Kiu estas venkanta? ‫-י---צ-?‬ ‫__ מ_____ ‫-י מ-צ-?- ---------- ‫מי מנצח?‬ 0
m-----atse--? m_ m_________ m- m-n-t-e-x- ------------- mi menatseax?
Mi tute ne scias pri tio. ‫--ן -י--ו--.‬ ‫___ ל_ מ_____ ‫-י- ל- מ-ש-.- -------------- ‫אין לי מושג.‬ 0
eyn l- mu-s-g. e__ l_ m______ e-n l- m-s-a-. -------------- eyn li mussag.
Nun egalrezultas. ‫-רגע----ו-‬ ‫____ ת_____ ‫-ר-ע ת-ק-.- ------------ ‫כרגע תיקו.‬ 0
ka-eg- t----. k_____ t_____ k-r-g- t-y-o- ------------- karega teyqo.
La ludjuĝisto venas el Belgujo. ‫---פ----גי-‬ ‫_____ ב_____ ‫-ש-פ- ב-ג-.- ------------- ‫השופט בלגי.‬ 0
has----t--e---. h_______ b_____ h-s-o-e- b-l-i- --------------- hashofet belgi.
Nun estas penalo. ‫יש--עיט- -נ--.‬ ‫__ ב____ פ_____ ‫-ש ב-י-ת פ-ד-.- ---------------- ‫יש בעיטת פנדל.‬ 0
yesh --it-- -e-de-. y___ b_____ p______ y-s- b-i-a- p-n-e-. ------------------- yesh b'itat pendel.
Golon! Unu je nulo! ‫-ע-----ת-א--!‬ ‫____ א__ א____ ‫-ע-! א-ת א-ס-‬ --------------- ‫שער! אחת אפס!‬ 0
s--'-r! a--- efe-! s______ a___ e____ s-a-a-! a-a- e-e-! ------------------ sha'ar! axat efes!

Nur la fortaj vortoj postvivas!

La maloftaj vortoj pli ofte modifiĝas ol la ofte uzataj vortoj. Tio povus ŝuldiĝi al la leĝoj de la evoluo. La oftaj genoj malpli modifiĝas tra la tempo. Ili estas pli stabilaj en sia formo. Kaj la samo evidente validas por la vortoj! Oni esplorcele pristudis la anglajn verbojn. Oni por tio komparis la nuntempan formon de la verboj kun la malnovaj formoj. En la angla, la plej oftaj dek verboj estas malregulaj. La plej multaj aliaj verboj estas regulaj. Sed mezepoke la plej multaj verboj ankoraŭ estis malregulaj. Maloftaj malregulaj verboj fariĝas do regulaj verboj. Post 300 jaroj apenaŭ restos malregulaj verboj en la angla. Aliaj esploroj ankaŭ montras ke lingvoj selektiĝas kiel genoj. Esploristoj komparis oftajn vortojn el malsamaj lingvoj. Ili tiuokaze elektis vortojn similajn kaj samsignifajn. Ekzemplo de tio estas la vortoj water , Wasser , vatten . Tiuj vortoj havas la saman radikon, tial ili similas. Ĉar ili estas gravaj vortoj, oni ofte uzis ilin en ĉiu lingvo. Ili tiel povis konservi sian formon kaj similas ĝis hodiaŭ. Malpli gravaj vortoj modifiĝas multe pli rapide. Oni prefere anstataŭas ilin per aliaj vortoj. Tial diferencas la maloftaj vortoj en malsamaj lingvoj. Ankoraŭ ne tute klaras kial la maloftaj vortoj modifiĝas. Eblas ke ili estas ofte malĝuste uzataj aŭ prononcataj. Tio venas el la fakto ke la parolantoj ne bone konas ilin. Sed ankaŭ povas esti ke la gravaj vortoj ĉiam devas sami. Ĉar nur tiel oni povas ĉiam ĝuste kompreni ilin. Kaj la vortoj estas tie por esti komprenataj...