Frazlibro

eo Aŭtopaneo   »   af Kar het gaan staan

39 [tridek naŭ]

Aŭtopaneo

Aŭtopaneo

39 [nege en dertig]

Kar het gaan staan

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto afrikansa Ludu Pli
Kie estas la plej proksima benzinejo? Waar -s-d-- n----e---l-----e? W--- i- d-- n----- v--------- W-a- i- d-e n-a-t- v-l-t-s-e- ----------------------------- Waar is die naaste vulstasie? 0
Mi havas malŝvelintan pneŭon. E---e- -n --- wie-. E- h-- ’- p-- w---- E- h-t ’- p-p w-e-. ------------------- Ek het ’n pap wiel. 0
Ĉu vi povas ŝanĝi la pneŭon? K-n-u --e wi-l -mr-i-? K-- u d-- w--- o------ K-n u d-e w-e- o-r-i-? ---------------------- Kan u die wiel omruil? 0
Mi bezonas kelkajn litrojn da dizeloleo. E- -e--’- -a-r-l--e- ------ n-d-g. E- h-- ’- p--- l---- d----- n----- E- h-t ’- p-a- l-t-r d-e-e- n-d-g- ---------------------------------- Ek het ’n paar liter diesel nodig. 0
Mi ne plu havas benzinon. E- h-t -ie meer-b-a---tof --e. E- h-- n-- m--- b-------- n--- E- h-t n-e m-e- b-a-d-t-f n-e- ------------------------------ Ek het nie meer brandstof nie. 0
Ĉu vi havas kanistron? H-t - -n-b--nd-tof--nne-j-e? H-- u ’- b------------------ H-t u ’- b-a-d-t-f-a-n-t-i-? ---------------------------- Het u ’n brandstofkannetjie? 0
Kie mi povas telefoni? W-ar -a---k ’- -p---p m--k? W--- k-- e- ’- o----- m---- W-a- k-n e- ’- o-r-e- m-a-? --------------------------- Waar kan ek ’n oproep maak? 0
Mi bezonas aŭtotrenan servon. E--het--n i-s-eep----s--od-g. E- h-- ’- i----------- n----- E- h-t ’- i-s-e-p-i-n- n-d-g- ----------------------------- Ek het ’n insleepdiens nodig. 0
Mi serĉas riparejon. E------p-s--- na -- we--swin-e-. E- i- o- s--- n- ’- w----------- E- i- o- s-e- n- ’- w-r-s-i-k-l- -------------------------------- Ek is op soek na ’n werkswinkel. 0
Akcidento okazis. D-----a- -n on---u-. D--- w-- ’- o------- D-a- w-s ’- o-g-l-k- -------------------- Daar was ’n ongeluk. 0
Kie estas la plej proksima telefono? Waa- ----i- -a--t- -el--o-n? W--- i- d-- n----- t-------- W-a- i- d-e n-a-t- t-l-f-o-? ---------------------------- Waar is die naaste telefoon? 0
Ĉu vi havas kun vi poŝtelefonon? He- --’n-se----n----u? H-- u ’- s------ b- u- H-t u ’- s-l-o-n b- u- ---------------------- Het u ’n selfoon by u? 0
Ni bezonas helpon. O-s h-t ---- --di-. O-- h-- h--- n----- O-s h-t h-l- n-d-g- ------------------- Ons het hulp nodig. 0
Voku kuraciston! B-l -n ---t--! B-- ’- d------ B-l ’- d-k-e-! -------------- Bel ’n dokter! 0
Voku la policon! Be- d------i---! B-- d-- p------- B-l d-e p-l-s-e- ---------------- Bel die polisie! 0
Viajn dokumentojn, mi petas. U ---u-e-t- as--blie-. U d-------- a--------- U d-k-m-n-e a-s-b-i-f- ---------------------- U dokumente asseblief. 0
Vian stirpermesilon, mi petas. U -y-ew-s a-s--li-f. U r------ a--------- U r-b-w-s a-s-b-i-f- -------------------- U rybewys asseblief. 0
Vian aŭtoidentigilon, mi petas. U---torr--ist--s-- a-s-----f. U m--------------- a--------- U m-t-r-e-i-t-a-i- a-s-b-i-f- ----------------------------- U motorregistrasie asseblief. 0

La lingvotalenta bebo

Eĉ antaŭ ol ili kapablas paroli, la beboj scias multe pri lingvoj. Tion montris diversaj eksperimentoj. La disvolviĝon de la infanoj oni esploras en specialaj porbebaj laboratorioj. Tiuokaze ankaŭ esploriĝas kiel la infanoj lernas lingvojn. La beboj estas evidente pli inteligentaj ol ni opiniis ĝis nun. Ekde sia sesmonatiĝo ili havas multajn lingvajn kapablojn. Ili rekonas ekzemple sian gepatran lingvon. La francaj kaj germanaj beboj malsame reagas aŭdante iujn sonojn. Malsamaj akcentaj ŝablonoj produktas diferencan konduton. La beboj havas do senton pri la akcento de sia lingvo. La tre junaj infanoj ankaŭ povas memorigi plurajn vortojn. La gepatroj tre gravas por la lingva disvolviĝo de la beboj. Ĉar la beboj bezonas interagon ekde la naskiĝo. Ili volas komuniki kun panjo kaj paĉjo. Sed la interagon devas akompani pozitivaj emocioj. La gepatroj ne devas esti streĉitaj parolante kun sia bebo. Estas ankaŭ malbone kiam ili nur tre malmulte parolas kun ĝi. La streĉiĝo aŭ la silento povas havi negativajn sekvojn por la beboj. Ilia lingva disvolviĝo povas esti malfavore influita. Sed la beboj jam eklernas en la ventro! Ili reagas al la parolo eĉ antaŭ sia naskiĝo. Ili povas precize percepti akustikajn signalojn. Post la naskiĝo ili rekonas tiujn signalojn denove. La naskiĝontaj infanoj ankaŭ lernas la ritmojn de la lingvoj. La beboj povas jam en la ventro aŭdi la voĉon de sia patrino. Oni do jam povas paroli al naskiĝontaj infanoj. Sed tion oni ne troigu… La infano ankoraŭ havos sufiĉe da tempo por praktiki post la naskiĝo!