И -в--у- ----ј---з--.
И д_____ с м_________
И д-а-у- с м-ј-н-з-м-
---------------------
И двапут с мајонезом. 0 I ----u- ----j---zo-.I d_____ s m_________I d-a-u- s m-j-n-z-m----------------------I dvaput s majonezom.
Је---е ли-и-Ви рад--п-азил--?
Ј_____ л_ и В_ р___ п________
Ј-д-т- л- и В- р-д- п-а-и-у-?
-----------------------------
Једете ли и Ви радо празилук? 0 Jede-- li-- ---r--- -ra-i-u-?J_____ l_ i V_ r___ p________J-d-t- l- i V- r-d- p-a-i-u-?-----------------------------Jedete li i Vi rado praziluk?
Једе-е -- ---ра-- --ки-ели купус?
Ј_____ л_ В_ р___ и к_____ к_____
Ј-д-т- л- В- р-д- и к-с-л- к-п-с-
---------------------------------
Једете ли Ви радо и кисели купус? 0 J-d-t- -- ---ra-- i -i---i k-pus?J_____ l_ V_ r___ i k_____ k_____J-d-t- l- V- r-d- i k-s-l- k-p-s----------------------------------Jedete li Vi rado i kiseli kupus?
Ј-д--е -и ---радо - лећ-?
Ј_____ л_ В_ р___ и л____
Ј-д-т- л- В- р-д- и л-ћ-?
-------------------------
Једете ли Ви радо и лећу? 0 Jed-t- li-Vi rado ------u?J_____ l_ V_ r___ i l____J-d-t- l- V- r-d- i l-c-u---------------------------Jedete li Vi rado i leću?
Јед---л--и -и --д- шар--р-пу?
Ј____ л_ и т_ р___ ш_________
Ј-д-ш л- и т- р-д- ш-р-а-е-у-
-----------------------------
Једеш ли и ти радо шаргарепу? 0 Jed-- l- i -i--ad---ar--r---?J____ l_ i t_ r___ š_________J-d-š l- i t- r-d- š-r-a-e-u------------------------------Jedeš li i ti rado šargarepu?
Ј---ш -и - ти -а-- б-ок--e?
Ј____ л_ и т_ р___ б_______
Ј-д-ш л- и т- р-д- б-о-у-e-
---------------------------
Једеш ли и ти радо брокулe? 0 J--eš--i -----r-do b-ok---?J____ l_ i t_ r___ b_______J-d-š l- i t- r-d- b-o-u-e----------------------------Jedeš li i ti rado brokule?
Ј--е- л- и-т- р--о-п-п---у?
Ј____ л_ и т_ р___ п_______
Ј-д-ш л- и т- р-д- п-п-и-у-
---------------------------
Једеш ли и ти радо паприку? 0 Je-e- ---i -i--a-o---p--k-?J____ l_ i t_ r___ p_______J-d-š l- i t- r-d- p-p-i-u----------------------------Jedeš li i ti rado papriku?
ენების უმრავლესობა, რომლებზეც მთელ მსოფლიოში ლაპარაკობენ, ტონალური ენებია.
ტონალური ენების შემთხვევაში ტონის სიმაღლე უმნიშვნელოვანესია.
ისინი განსაზღვრავენ სიტყვის ან მარცვლის მნიშვნელობას.
ამდენად, ტონი მჭიდროდ უკავშირდება სიტყვას.
ენების უმრავლესობა, რომლებზეც აზიაში ლაპარაკობენ, ტონალური ენებია.
მაგალითად, ჩინური, ტაილანდური და ვიეტნამური.
არაერთი ტონალური ენა არსებობს ასევე აფრიკაში.
ამერიკაში ბევრი ადგილობრივი ენა ასევე ტონალური ენაა.
ინდო-ევროპული ენები უპირატესად მხოლოდ შეიცავენ ტონალურ ელემენტებს.
მაგალითად, ეს ეხება შვედურს და სერბულს.
ცალკეულ ენებში ტონის სიმაღლის სიხშირე ცვალებადობს.
ჩინურში არჩევენ ოთხ სხვადასხვა ტონს.
აღნიშნულის გათვალისწინებით, მარცვალს
ma
შეიძლება ჰქონდეს ოთხი მნიშვნელობა.
ეს მნიშვნელობებია
დედა, კანაფი, ცხენი
და
აღშფოთებით ლაპარაკი.
საინტერესოა, რომ ტონალურ ენებს ასევე გავლენა აქვს ჩვენს სმენაზე.
ეს დაადასტურა აბსოლუტური სმენის კვლევებმა.
აბსოლუტური სმენა არის გაგონილი ტონების ზუსტად გამოცნობის უნარი.
აბსოლუტური სმენა ევროპაში და ჩრდილოეთ ამერიკაში ძალიან იშვიათია.
ის აქვს 1 ადამიანზე უფრო ნაკლებს 10,000-ში.
სხვა სიტუაციაა ჩინურზე, როგორც მშობლიურ ენაზე მოლაპარაკეებს შორის.
აქ ეს განსაკუთრებული უნარი 9-ჯერ მეტ ადამიანს აქვს.
ჩვენ ყველას აბსოლუტური სმენა გვქონდა ჩვილობაში.
ეს უნარი გამოვიყენეთ, რომ სწორად ლაპარაკი გვესწავლა.
სამწუხაროდ, მოგვიანებით ადამიანების უმრავლესობამ ეს უნარი დაკარგა.
ტონების სიმაღლე ასევე მნიშვნელოვანია მუსიკაში.
ეს განსაკუთრებით იმ კულტურებს ეხება, სადაც ტონალურ ენაზე ლაპარაკობენ.
ისინი ძალიან ზუსტად უნდა მიჰყვნენ მელოდიას.
სხვაგვარად მშვენიერი სიმღერა სიყვარულზე აბსურდულ სიმღერად გადაიქცევა!