Frazlibro

eo Korpopartoj   »   no Kroppsdeler

58 [kvindek ok]

Korpopartoj

Korpopartoj

58 [femtiåtte]

Kroppsdeler

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto norvega Ludu Pli
Mi desegnas viron. J-g --gne- e- mann. J-- t----- e- m---- J-g t-g-e- e- m-n-. ------------------- Jeg tegner en mann. 0
Unue la kapon. F--s- --de-. F---- h----- F-r-t h-d-t- ------------ Først hodet. 0
La viro surhavas ĉapelon. M-nn-n-ha---- --- -- ha-t. M----- h-- p- s-- e- h---- M-n-e- h-r p- s-g e- h-t-. -------------------------- Mannen har på seg en hatt. 0
La haroj ne videblas. M-n-s-r-ikk------t. M-- s-- i--- h----- M-n s-r i-k- h-r-t- ------------------- Man ser ikke håret. 0
Ankaŭ la oreloj ne videblas. M-n -e- i--- øre---he-ler. M-- s-- i--- ø---- h------ M-n s-r i-k- ø-e-e h-l-e-. -------------------------- Man ser ikke ørene heller. 0
Ankaŭ la dorso ne videblas. M-n -er -kke r--gen h-----. M-- s-- i--- r----- h------ M-n s-r i-k- r-g-e- h-l-e-. --------------------------- Man ser ikke ryggen heller. 0
Mi desegnas la okulojn kaj la buŝon. J---tegn-r øy-e-- -- munn--. J-- t----- ø----- o- m------ J-g t-g-e- ø-n-n- o- m-n-e-. ---------------------------- Jeg tegner øynene og munnen. 0
La viro dancas kaj ridas. Man-e--dans-r-og-ler. M----- d----- o- l--- M-n-e- d-n-e- o- l-r- --------------------- Mannen danser og ler. 0
La viro havas longan nazon. M----n--ar--- -a-- nes-. M----- h-- e- l--- n---- M-n-e- h-r e- l-n- n-s-. ------------------------ Mannen har en lang nese. 0
Li portas lambastonon en siaj manoj. Ha--h-r----sto-- i--ånd--. H-- h-- e- s---- i h------ H-n h-r e- s-o-k i h-n-e-. -------------------------- Han har en stokk i hånden. 0
Li surhavas ankaŭ koltukon ĉirkaŭ sia kolo. Han -a---es----- e--s-jerf-r-nd- ---sen. H-- h-- d------- e- s----- r---- h------ H-n h-r d-s-u-e- e- s-j-r- r-n-t h-l-e-. ---------------------------------------- Han har dessuten et skjerf rundt halsen. 0
Vintras kaj malvarmas. D-t -r -in-er-o---et--r----d-. D-- e- v----- o- d-- e- k----- D-t e- v-n-e- o- d-t e- k-l-t- ------------------------------ Det er vinter og det er kaldt. 0
La brakoj estas muskolaj. A----e-e- ---ft--e. A----- e- k-------- A-m-n- e- k-a-t-g-. ------------------- Armene er kraftige. 0
La gamboj ankaŭ estas muskolaj. Be-n- -- --s- kra--ig-. B---- e- o--- k-------- B-i-a e- o-s- k-a-t-g-. ----------------------- Beina er også kraftige. 0
La viro estas el neĝo. M----n -- -age- ---snø. M----- e- l---- a- s--- M-n-e- e- l-g-t a- s-ø- ----------------------- Mannen er laget av snø. 0
Li surhavas nek pantalonon nek mantelon. Han --r--n-e--buk----å ----og inge--k--e. H-- h-- i---- b---- p- s-- o- i---- k---- H-n h-r i-g-n b-k-e p- s-g o- i-g-n k-p-. ----------------------------------------- Han har ingen bukse på seg og ingen kåpe. 0
Sed la viro ne frostiĝas. M-n--an--n--rys-r-i-ke. M-- m----- f----- i---- M-n m-n-e- f-y-e- i-k-. ----------------------- Men mannen fryser ikke. 0
Li estas neĝhomo. De--------s-ø--n-. D-- e- e- s------- D-t e- e- s-ø-a-n- ------------------ Det er en snømann. 0

La lingvo de niaj prapatroj

La modernaj lingvoj analizeblas de lingvistoj. Tiucele uziĝas diversaj metodoj. Sed kiel parolis la homoj antaŭ jarmiloj? Multe pli malfacilas prirespondi tiun demandon. Ĝi malgraŭe okupas sciencistojn delonge. Ili ŝatus esplori kiel oni antaŭe parolis. Ili tiucele provas rekonstrui malnovajn lingvajn formojn. Usonaj esploristoj freŝe faris ekscitan malkovron. Ili analizis pli ol 2000 lingvojn. Ili tiuokaze analizis precipe la sintakson de la lingvoj. La rezulto de ilia esploro estis tre interesa. Ĉirkaŭ la duono de la lingvoj havas la sintakson S-O-V. Tio signifas ke sekviĝas la principo Subjekto, Objekto, Verbo. Pli ol 700 lingvoj sekvas la modelon S-V-O. Kaj ĉirkaŭ 160 lingvoj funkcias laŭ la sistemo V-S-O. La modelon V-O-S uzas nur ĉirkaŭ 40 lingvoj. 120 lingvoj montras miksajn formojn. O-V-S kaj O-S-V aliflanke estas konsiderinde pli maloftaj sistemoj. La plimulto de la pristuditaj lingvoj uzas do la principon S-O-V. Al ili apartenas ekzemple la persa, la japana kaj la turka. Sed la plej multaj vivantaj lingvoj sekvas la modelon S-V-O. En la hindeŭropa lingva familio hodiaŭ dominas tiu sintakso. La esploristoj kredas ke oni antaŭe parolis per la modelo S-O-V. Sur tiu sistemo baziĝis ĉiuj lingvoj. Sed poste la lingvoj dise evoluis. Oni ankoraŭ ne scias kial tio okazis. Sed la sintaksa variiĝo devas havinti kialon. Ĉar en la evoluo, trudiĝas nur tio, kio havas avantaĝojn.