Frazlibro

eo Korpopartoj   »   ti ኣካላት ነብሲ

58 [kvindek ok]

Korpopartoj

Korpopartoj

58 [ሓምሳንሸሞንተን]

58 [ḥamisanishemoniteni]

ኣካላት ነብሲ

[akalati nebisī]

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto tigrinjo Ludu Pli
Mi desegnas viron. ሓ--ሰ-----ስእ--ኣሎኹ። ሓ- ሰ--- እ--- ኣ--- ሓ- ሰ-ኣ- እ-እ- ኣ-ኹ- ----------------- ሓደ ሰብኣይ እስእል ኣሎኹ። 0
h--de--eb---y--i---ili a-o---። h---- s------- i------ a------ h-a-e s-b-’-y- i-i-i-i a-o-̱-። ------------------------------ ḥade sebi’ayi isi’ili aloẖu።
Unue la kapon. ቅድም ነ---እ-። ቅ-- ነ- ር--- ቅ-ም ነ- ር-ሲ- ----------- ቅድም ነቲ ርእሲ። 0
k’-di-i ne-- --’isī። k------ n--- r------ k-i-i-i n-t- r-’-s-። -------------------- k’idimi netī ri’isī።
La viro surhavas ĉapelon. እቲ --ኣ--ባ-ኔ- ተኸዲ- -ሎ። እ- ሰ--- ባ--- ተ--- ኣ-- እ- ሰ-ኣ- ባ-ኔ- ተ-ዲ- ኣ-። --------------------- እቲ ሰብኣይ ባርኔጣ ተኸዲኑ ኣሎ። 0
itī-se-i-a-- b-rin-t-a t--̱-dī----lo። i-- s------- b-------- t-------- a--- i-ī s-b-’-y- b-r-n-t-a t-h-e-ī-u a-o- ------------------------------------- itī sebi’ayi barinēt’a teẖedīnu alo።
La haroj ne videblas. እቲ ጸግሩ -ይ-አን--ዩ። እ- ጸ-- ኣ---- እ-- እ- ጸ-ሩ ኣ-ረ-ን እ-። ---------------- እቲ ጸግሩ ኣይረአን እዩ። 0
i---ts-e-i-u-a--r---n- --u። i-- t------- a-------- i--- i-ī t-’-g-r- a-i-e-ā-i i-u- --------------------------- itī ts’egiru ayire’āni iyu።
Ankaŭ la oreloj ne videblas. እ- --ኒ‘ው-----አ- -ዩ። እ- እ----- ኣ---- እ-- እ- እ-ኒ-ው- ኣ-ረ-ን እ-። ------------------- እቲ እዝኒ‘ውን ኣይረአን እዩ። 0
i-- i---ī‘win--a-i-e-ā-- iy-። i-- i--------- a-------- i--- i-ī i-i-ī-w-n- a-i-e-ā-i i-u- ----------------------------- itī izinī‘wini ayire’āni iyu።
Ankaŭ la dorso ne videblas. እ- --ኡ-ውን ----ን እዩ። እ- ሕ----- ኣ---- እ-- እ- ሕ-ኡ-ው- ኣ-ረ-ን እ-። ------------------- እቲ ሕቖኡ‘ውን ኣይረአን እዩ። 0
i-ī--̣i---o--‘wi---ayi----n- i-u። i-- h------------- a-------- i--- i-ī h-i-̱-o-u-w-n- a-i-e-ā-i i-u- --------------------------------- itī ḥiḵ’o’u‘wini ayire’āni iyu።
Mi desegnas la okulojn kaj la buŝon. ኣ----ን -ዒ-ት- -ፍ--እ-እ- ። ኣ- ነ-- ኣ---- ኣ-- እ--- ። ኣ- ነ-ን ኣ-ን-ን ኣ-ን እ-እ- ። ----------------------- ኣነ ነተን ኣዒንትን ኣፍን እስእል ። 0
a-e---t--- -‘-niti-- --in- i--’il- ። a-- n----- a-------- a---- i------ ። a-e n-t-n- a-ī-i-i-i a-i-i i-i-i-i ። ------------------------------------ ane neteni a‘īnitini afini isi’ili ።
La viro dancas kaj ridas. እ- ---- ይ----- --ሕቕ- ። እ- ሰ--- ይ----- ይ---- ። እ- ሰ-ኣ- ይ-ዕ-ዕ- ይ-ሕ-ን ። ---------------------- እቲ ሰብኣይ ይስዕስዕን ይስሕቕን ። 0
i-ī --b-’a---yi-i‘i---ini--i-ih-ik-’in--። i-- s------- y----------- y------------ ። i-ī s-b-’-y- y-s-‘-s-‘-n- y-s-h-i-̱-i-i ። ----------------------------------------- itī sebi’ayi yisi‘isi‘ini yisiḥiḵ’ini ።
La viro havas longan nazon. እቲ ሰብ---ነዊ---ፊ---ኣለዎ። እ- ሰ--- ነ-- ኣ--- ኣ--- እ- ሰ-ኣ- ነ-ሕ ኣ-ን- ኣ-ዎ- --------------------- እቲ ሰብኣይ ነዊሕ ኣፊንጫ ኣለዎ። 0
it- s--i’a----ewī--i afī---h’a alew-። i-- s------- n------ a-------- a----- i-ī s-b-’-y- n-w-h-i a-ī-i-h-a a-e-o- ------------------------------------- itī sebi’ayi newīḥi afīnich’a alewo።
Li portas lambastonon en siaj manoj. ን- ኣብ -ዱ --ኩ- -ሓዘ---። ን- ኣ- ኢ- ም--- ዝ-- እ-- ን- ኣ- ኢ- ም-ኩ- ዝ-ዘ እ-። --------------------- ንሱ ኣብ ኢዱ ምርኩስ ዝሓዘ እዩ። 0
nisu-a-i---u----i---i -iḥ-z- iyu። n--- a-- ī-- m------- z------ i--- n-s- a-i ī-u m-r-k-s- z-h-a-e i-u- ---------------------------------- nisu abi īdu mirikusi ziḥaze iyu።
Li surhavas ankaŭ koltukon ĉirkaŭ sia kolo. ኣብ-ክሳዱ‘ው- ሻርባ ----- ኢ-። ኣ- ክ----- ሻ-- ዝ---- ኢ-- ኣ- ክ-ዱ-ው- ሻ-ባ ዝ-ኸ-ነ ኢ-። ----------------------- ኣብ ክሳዱ‘ውን ሻርባ ዝትኸድነ ኢዩ። 0
a-i -is-d-‘win--s---i---z-t-----ine ī-u። a-- k---------- s------ z---------- ī--- a-i k-s-d-‘-i-i s-a-i-a z-t-h-e-i-e ī-u- ---------------------------------------- abi kisadu‘wini shariba zitiẖedine īyu።
Vintras kaj malvarmas. ክ--ቲ እዩ-ከም----------። ክ--- እ- ከ----- ቁ- ኣ-- ክ-ም- እ- ከ-ኡ-ው- ቁ- ኣ-። --------------------- ክረምቲ እዩ ከምኡ’ውን ቁሪ ኣሎ። 0
k-re-it- -y- kemi-u--i---k---- -lo። k------- i-- k---------- k---- a--- k-r-m-t- i-u k-m-’-’-i-i k-u-ī a-o- ----------------------------------- kiremitī iyu kemi’u’wini k’urī alo።
La brakoj estas muskolaj. እተ- -እ-ው ሓ----እ--። እ-- ኣ--- ሓ--- እ--- እ-ን ኣ-ዳ- ሓ-ላ- እ-ን- ------------------ እተን ኣእዳው ሓያላት እየን። 0
i-e-i----d-w---̣-ya-a-i--yeni። i---- a------ h-------- i----- i-e-i a-i-a-i h-a-a-a-i i-e-i- ------------------------------ iteni a’idawi ḥayalati iyeni።
La gamboj ankaŭ estas muskolaj. ኣ--ር-ውን -ያ-- እ-ም። ኣ------ ሓ--- እ--- ኣ-ጋ-‘-ን ሓ-ላ- እ-ም- ----------------- ኣእጋር‘ውን ሓያላት እዮም። 0
a’igar-‘win- h---a-a----y-mi። a----------- h-------- i----- a-i-a-i-w-n- h-a-a-a-i i-o-i- ----------------------------- a’igari‘wini ḥayalati iyomi።
La viro estas el neĝo. እ- --ኣይ-ካብ በረ- -ዩ። እ- ሰ--- ካ- በ-- እ-- እ- ሰ-ኣ- ካ- በ-ድ እ-። ------------------ እቲ ሰብኣይ ካብ በረድ እዩ። 0
i---s--i’ay---ab- -ere-i -y-። i-- s------- k--- b----- i--- i-ī s-b-’-y- k-b- b-r-d- i-u- ----------------------------- itī sebi’ayi kabi beredi iyu።
Li surhavas nek pantalonon nek mantelon. ንሱ ስረ- --ት---ይተ-ድ--። ን- ስ-- ጃ--- ኣ------- ን- ስ-ን ጃ-ት- ኣ-ተ-ድ-ን- -------------------- ንሱ ስረን ጃከትን ኣይተኸድነን። 0
ni-- si---- jak--in---y---h----n-n-። n--- s----- j------- a-------------- n-s- s-r-n- j-k-t-n- a-i-e-̱-d-n-n-። ------------------------------------ nisu sireni jaketini ayiteẖedineni።
Sed la viro ne frostiĝas. ግ- -- -ብኣይ -ይቆርር- -ዩ። ግ- እ- ሰ--- ኣ----- እ-- ግ- እ- ሰ-ኣ- ኣ-ቆ-ር- እ-። --------------------- ግን እቲ ሰብኣይ ኣይቆርርን እዩ። 0
g-n--i-ī seb--ayi-ayik--ri-ini --u። g--- i-- s------- a----------- i--- g-n- i-ī s-b-’-y- a-i-’-r-r-n- i-u- ----------------------------------- gini itī sebi’ayi ayik’oririni iyu።
Li estas neĝhomo. ን- ሓ--ብውር- ዝ-----ሰብኣ- እዩ። ን- ሓ- ብ--- ዝ---- ሰ--- እ-- ን- ሓ- ብ-ር- ዝ-ሰ-ሐ ሰ-ኣ- እ-። ------------------------- ንሱ ሓደ ብውርጪ ዝተሰርሐ ሰብኣይ እዩ። 0
nisu--̣a-- b--i---h-- --tes---ḥā-seb-’-yi i--። n--- h---- b--------- z---------- s------- i--- n-s- h-a-e b-w-r-c-’- z-t-s-r-h-ā s-b-’-y- i-u- ----------------------------------------------- nisu ḥade biwirich’ī ziteseriḥā sebi’ayi iyu።

La lingvo de niaj prapatroj

La modernaj lingvoj analizeblas de lingvistoj. Tiucele uziĝas diversaj metodoj. Sed kiel parolis la homoj antaŭ jarmiloj? Multe pli malfacilas prirespondi tiun demandon. Ĝi malgraŭe okupas sciencistojn delonge. Ili ŝatus esplori kiel oni antaŭe parolis. Ili tiucele provas rekonstrui malnovajn lingvajn formojn. Usonaj esploristoj freŝe faris ekscitan malkovron. Ili analizis pli ol 2000 lingvojn. Ili tiuokaze analizis precipe la sintakson de la lingvoj. La rezulto de ilia esploro estis tre interesa. Ĉirkaŭ la duono de la lingvoj havas la sintakson S-O-V. Tio signifas ke sekviĝas la principo Subjekto, Objekto, Verbo. Pli ol 700 lingvoj sekvas la modelon S-V-O. Kaj ĉirkaŭ 160 lingvoj funkcias laŭ la sistemo V-S-O. La modelon V-O-S uzas nur ĉirkaŭ 40 lingvoj. 120 lingvoj montras miksajn formojn. O-V-S kaj O-S-V aliflanke estas konsiderinde pli maloftaj sistemoj. La plimulto de la pristuditaj lingvoj uzas do la principon S-O-V. Al ili apartenas ekzemple la persa, la japana kaj la turka. Sed la plej multaj vivantaj lingvoj sekvas la modelon S-V-O. En la hindeŭropa lingva familio hodiaŭ dominas tiu sintakso. La esploristoj kredas ke oni antaŭe parolis per la modelo S-O-V. Sur tiu sistemo baziĝis ĉiuj lingvoj. Sed poste la lingvoj dise evoluis. Oni ankoraŭ ne scias kial tio okazis. Sed la sintaksa variiĝo devas havinti kialon. Ĉar en la evoluo, trudiĝas nur tio, kio havas avantaĝojn.