Frazlibro

eo Korpopartoj   »   ca Les parts del cos

58 [kvindek ok]

Korpopartoj

Korpopartoj

58 [cinquanta-vuit]

Les parts del cos

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto kataluna Ludu Pli
Mi desegnas viron. Dibu-x- u- h---. D------ u- h---- D-b-i-o u- h-m-. ---------------- Dibuixo un home. 0
Unue la kapon. P-i-e--e- ca-. P----- e- c--- P-i-e- e- c-p- -------------- Primer el cap. 0
La viro surhavas ĉapelon. L’h--- -or-a -n -a-ret. L----- p---- u- b------ L-h-m- p-r-a u- b-r-e-. ----------------------- L’home porta un barret. 0
La haroj ne videblas. E---ca-el-s--- es--eu--. E-- c------ n- e- v----- E-s c-b-l-s n- e- v-u-n- ------------------------ Els cabells no es veuen. 0
Ankaŭ la oreloj ne videblas. L-- o-e--es ----o---s -eue-. L-- o------ t----- e- v----- L-s o-e-l-s t-m-o- e- v-u-n- ---------------------------- Les orelles tampoc es veuen. 0
Ankaŭ la dorso ne videblas. L’e---en--t-mpo- es-v--. L-------- t----- e- v--- L-e-q-e-a t-m-o- e- v-u- ------------------------ L’esquena tampoc es veu. 0
Mi desegnas la okulojn kaj la buŝon. D--ui-o-e-s----s --la--o--. D------ e-- u--- i l- b---- D-b-i-o e-s u-l- i l- b-c-. --------------------------- Dibuixo els ulls i la boca. 0
La viro dancas kaj ridas. L-h-me--a--- -----. L----- b---- i r--- L-h-m- b-l-a i r-u- ------------------- L’home balla i riu. 0
La viro havas longan nazon. L’-ome -é -n na- ---r-. L----- t- u- n-- l----- L-h-m- t- u- n-s l-a-g- ----------------------- L’home té un nas llarg. 0
Li portas lambastonon en siaj manoj. (E-l- -o-t--un --s-- - l-s m---. (---- p---- u- b---- a l-- m---- (-l-) p-r-a u- b-s-ó a l-s m-n-. -------------------------------- (Ell) porta un bastó a les mans. 0
Li surhavas ankaŭ koltukon ĉirkaŭ sia kolo. També-p---a--n--b--a-d--a- -o--ant------o--. T---- p---- u-- b------ a- v------ d-- c---- T-m-é p-r-a u-a b-f-n-a a- v-l-a-t d-l c-l-. -------------------------------------------- També porta una bufanda al voltant del coll. 0
Vintras kaj malvarmas. És --hi--rn---fa-fre-. É- l------- i f- f---- É- l-h-v-r- i f- f-e-. ---------------------- És l’hivern i fa fred. 0
La brakoj estas muskolaj. E-- -r-ç-- s-n mu-c-l-t-. E-- b----- s-- m--------- E-s b-a-o- s-n m-s-u-a-s- ------------------------- Els braços són musculats. 0
La gamboj ankaŭ estas muskolaj. L-s c-mes -ó---us-ulos-s. L-- c---- s-- m---------- L-s c-m-s s-n m-s-u-o-e-. ------------------------- Les cames són musculoses. 0
La viro estas el neĝo. L’--m- és -- n-u. L----- é- d- n--- L-h-m- é- d- n-u- ----------------- L’home és de neu. 0
Li surhavas nek pantalonon nek mantelon. (-l-)-no-po-t- -- pan--lo-s -i----i-. (---- n- p---- n- p-------- n- a----- (-l-) n- p-r-a n- p-n-a-o-s n- a-r-c- ------------------------------------- (Ell) no porta ni pantalons ni abric. 0
Sed la viro ne frostiĝas. P-r---’h-m---- t- f-e-. P--- l----- n- t- f---- P-r- l-h-m- n- t- f-e-. ----------------------- Però l’home no té fred. 0
Li estas neĝhomo. É-----n--o---e-ne-. É- u- n---- d- n--- É- u- n-n-t d- n-u- ------------------- És un ninot de neu. 0

La lingvo de niaj prapatroj

La modernaj lingvoj analizeblas de lingvistoj. Tiucele uziĝas diversaj metodoj. Sed kiel parolis la homoj antaŭ jarmiloj? Multe pli malfacilas prirespondi tiun demandon. Ĝi malgraŭe okupas sciencistojn delonge. Ili ŝatus esplori kiel oni antaŭe parolis. Ili tiucele provas rekonstrui malnovajn lingvajn formojn. Usonaj esploristoj freŝe faris ekscitan malkovron. Ili analizis pli ol 2000 lingvojn. Ili tiuokaze analizis precipe la sintakson de la lingvoj. La rezulto de ilia esploro estis tre interesa. Ĉirkaŭ la duono de la lingvoj havas la sintakson S-O-V. Tio signifas ke sekviĝas la principo Subjekto, Objekto, Verbo. Pli ol 700 lingvoj sekvas la modelon S-V-O. Kaj ĉirkaŭ 160 lingvoj funkcias laŭ la sistemo V-S-O. La modelon V-O-S uzas nur ĉirkaŭ 40 lingvoj. 120 lingvoj montras miksajn formojn. O-V-S kaj O-S-V aliflanke estas konsiderinde pli maloftaj sistemoj. La plimulto de la pristuditaj lingvoj uzas do la principon S-O-V. Al ili apartenas ekzemple la persa, la japana kaj la turka. Sed la plej multaj vivantaj lingvoj sekvas la modelon S-V-O. En la hindeŭropa lingva familio hodiaŭ dominas tiu sintakso. La esploristoj kredas ke oni antaŭe parolis per la modelo S-O-V. Sur tiu sistemo baziĝis ĉiuj lingvoj. Sed poste la lingvoj dise evoluis. Oni ankoraŭ ne scias kial tio okazis. Sed la sintaksa variiĝo devas havinti kialon. Ĉar en la evoluo, trudiĝas nur tio, kio havas avantaĝojn.