Размоўнік

be Лічбы   »   ti ቁጽርታት

7 [сем]

Лічбы

Лічбы

7 [ሸውዓተ]

7 [shewi‘ate]

ቁጽርታት

[k’uts’iritati]

Беларуская Тыгрынья Гуляць Больш
Я лічу: ኣነ እ---፥ ኣነ እቖጽር፥ 0
a-- i-̱’o--’i--፥ an- i----------፥ ane iḵ’ots’iri፥ a-e i-̱’o-s’i-i፥ ------̱’---’---፥
адзін, два, тры ሓደ- ክ--- ሰ--ተ ሓደ፣ ክልተ፣ ሰለስተ 0
ḥa--፣ k-----፣ s------- ḥ---- k------ s------e ḥade፣ kilite፣ selesite ḥa-e፣ k-l-t-፣ s-l-s-t- -̣---፣-------፣---------
Я лічу да трох. ኣነ ክ-- ሰ--- እ---። ኣነ ክሳብ ሰለስተ እቖጽር። 0
a-- k----- s------- i-̱’o--’i--። an- k----- s------- i----------። ane kisabi selesite iḵ’ots’iri። a-e k-s-b- s-l-s-t- i-̱’o-s’i-i። ----------------------̱’---’---።
Я лічу далей: ኣነ ቀ-- እ-----። ኣነ ቀጺለ እቖጽር’የ። 0
a-- k’e--’ī-- i-̱’o--’i--’y-። an- k-------- i-------------። ane k’ets’īle iḵ’ots’iri’ye። a-e k’e-s’ī-e i-̱’o-s’i-i’y-። -----’---’------̱’---’---’--።
чатыры, пяць, шэсць, ኣር---- ሓ---- ሽ--ተ ኣርባዕተ፣ ሓሙሽተ፣ ሽዱሽተ 0
a----‘i--፣ ḥa-------፣ s--------- ar-------- h---------- s--------e ariba‘ite፣ ḥamushite፣ shidushite a-i-a‘i-e፣ ḥa-u-h-t-፣ s-i-u-h-t- -----‘---፣--̣--------፣-----------
сем, восем, дзевяць ሸው--- ሸ---- ት--ተ ሸውዓተ፣ ሸሞንተ፣ ትሽዓተ 0
s----‘a--፣ s--------፣ t----‘a-- sh-------- s--------- t-------e shewi‘ate፣ shemonite፣ tishi‘ate s-e-i‘a-e፣ s-e-o-i-e፣ t-s-i‘a-e -----‘---፣----------፣------‘---
Я лічу. ኣነ እ---። ኣነ እቖጽር። 0
a-- i-̱’o--’i--። an- i----------። ane iḵ’ots’iri። a-e i-̱’o-s’i-i። ------̱’---’---።
Ты лічыш. ንስ- ት---። ንስኻ ትቖጽር። 0
n----̱a t--̱’o--’i--። ni----- t-----------። nisiẖa tiḵ’ots’iri። n-s-ẖa t-ḵ’o-s’i-i። -----̱-----̱’---’---።
Ён лічыць. ንሱ ይ---። ንሱ ይቖጽር። 0
n--- y--̱’o--’i--። ni-- y-----------። nisu yiḵ’ots’iri። n-s- y-ḵ’o-s’i-i። --------̱’---’---።
Адзін. Першы. ሓደ- እ- ቀ---። ሓደ። እቲ ቀዳማይ። 0
ḥa--። i-- k’e------። ḥ---- i-- k--------። ḥade። itī k’edamayi። ḥa-e። i-ī k’e-a-a-i። -̣---።------’-------።
Два. Другі. ክል-- እ- ካ--ይ ክልተ። እቲ ካልኣይ 0
k-----። i-- k---’a-- ki----- i-- k------i kilite። itī kali’ayi k-l-t-። i-ī k-l-’a-i ------።---------’---
Тры. Трэці. ሰለ--- እ- ሳ---። ሰለስተ። እቲ ሳልሳይ። 0
s-------። i-- s-------። se------- i-- s-------። selesite። itī salisayi። s-l-s-t-። i-ī s-l-s-y-። --------።-------------።
Чатыры. Чацвёрты. ኣር---- እ- ራ---። ኣርባዕተ። እቲ ራብዓይ። 0
a----‘i--። i-- r---‘a--። ar-------- i-- r-------። ariba‘ite። itī rabi‘ayi። a-i-a‘i-e። i-ī r-b-‘a-i። -----‘---።---------‘---።
Пяць. Пяты. ሓሙ--- እ- ሓ---። ሓሙሽተ። እቲ ሓምሻይ። 0
ḥa-------። i-- ḥa-------። ḥ--------- i-- h---------። ḥamushite። itī ḥamishayi። ḥa-u-h-t-። i-ī ḥa-i-h-y-። -̣--------።------̣--------።
Шэсць. Шосты. ሽዱ--- እ- ሻ---። ሽዱሽተ። እቲ ሻዱሻይ። 0
s---------። i-- s---------። sh--------- i-- s---------። shidushite። itī shadushayi። s-i-u-h-t-። i-ī s-a-u-h-y-። ----------።---------------።
Сем. Сёмы. ሸው--- እ- ሻ---። ሸውዓተ። እቲ ሻውዓይ። 0
s----‘a--። i-- s----‘a--። sh-------- i-- s--------። shewi‘ate። itī shawi‘ayi። s-e-i‘a-e። i-ī s-a-i‘a-i። -----‘---።----------‘---።
Восем. Восьмы. ሸሞ--- እ- ሻ---። ሸሞንተ። እቲ ሻምናይ። 0
s--------። i-- s--------። sh-------- i-- s--------። shemonite። itī shaminayi። s-e-o-i-e። i-ī s-a-i-a-i። ---------።--------------።
Дзевяць. Дзевяты. ትሽ--- እ- ታ---። ትሽዓተ። እቲ ታሽዓይ። 0
t----‘a--። i-- t----‘a--። ti-------- i-- t--------። tishi‘ate። itī tashi‘ayi። t-s-i‘a-e። i-ī t-s-i‘a-i። -----‘---።----------‘---።

Мышленне і мова

Наша мышленне залежыць ад нашай мовы. У працэсе мышлення мы ‘размаўляем’ самі з сабой. Тым самым наша мова ўплывае на наша бачанне рэчаў. Але ці можам мы, нягледзячы на розныя мовы, думаць аб адным і тым жа? Ці мы думаем па-рознаму таму што размаўляем па-рознаму? Кожны народ мае свой ўласны запас слоў. У некаторых мовах адсутнічаюць пэўныя словы. Ёсць народы, якія не адрозніваюць зялёны і сіні колеры. Яны ўжываюць аднолькавыя словы для абазначэння абодвух колераў. Ім складаней вызначаць і іншыя колеры! Яны не могуць вызначаць адценні і складаныя колеры. Ім цяжка апісваць колеры. Другія мовы маюць вельмі мала лічэбнікаў. Размаўляючыя на такіх мовах людзі значна горш лічаць. Ёсць таксама такія мовы, у якіх няма слоў злева і справа. Носьбіты такіх моў гавораць аб поўначы і поўдні, захадзе і ўсходзе. Яны могуць добра арыентавацца на мясцовасці. Але паняццяў злева і справа яны не разумеюць. Канешне, не толькі мова ўплывае на наша мышленне. Таксама наш навакольны свет і побыт фармуюць нашы думкі. Якую жа ролю гуляе мова? Ці абмяжоўвае яна наша мышленне? Або мы маем словы толькі для таго, аб чым мы думаем? Што ёсць прычына, што ёсць наступства? Усе гэтыя пытанні яшчэ не высветлены. Яны займаюць думкі даследчыкаў мозгу і мовазнаўцаў. Але гэта тэма датычыцца ўсіх нас. Ты - гэта тое, як ты размаўляешь?!