С--еш-ли--е-е д---озиш---томоб--?
Смееш ли веќе да возиш автомобил?
С-е-ш л- в-ќ- д- в-з-ш а-т-м-б-л-
---------------------------------
Смееш ли веќе да возиш автомобил? 0 S-y-yesh----v--k------ -oz-sh -v---obi-?Smyeyesh li vyekjye da vozish avtomobil?S-y-y-s- l- v-e-j-e d- v-z-s- a-t-m-b-l-----------------------------------------Smyeyesh li vyekjye da vozish avtomobil?
С-ее--л- -еќ---а --еш-а-ко---?
Смееш ли веќе да пиеш алкохол?
С-е-ш л- в-ќ- д- п-е- а-к-х-л-
------------------------------
Смееш ли веќе да пиеш алкохол? 0 Sm--y--h-l- vye--y- -a ----sh -l--k-o-?Smyeyesh li vyekjye da piyesh alkokhol?S-y-y-s- l- v-e-j-e d- p-y-s- a-k-k-o-?---------------------------------------Smyeyesh li vyekjye da piyesh alkokhol?
См--ш ли-в----са--/ с--а -а п-ту-аш--- -т-ан--в-?
Смееш ли веќе сам / сама да патуваш во странство?
С-е-ш л- в-ќ- с-м / с-м- д- п-т-в-ш в- с-р-н-т-о-
-------------------------------------------------
Смееш ли веќе сам / сама да патуваш во странство? 0 Sm---esh -i-vyekj-- -am - --m- -a---too-a-h v--stra--tv-?Smyeyesh li vyekjye sam / sama da patoovash vo stranstvo?S-y-y-s- l- v-e-j-e s-m / s-m- d- p-t-o-a-h v- s-r-n-t-o----------------------------------------------------------Smyeyesh li vyekjye sam / sama da patoovash vo stranstvo?
Pli da lingvoj
Klaku sur flago!
Ĉu vi jam rajtas sole veturi eksterlanden?
Смееш ли веќе сам / сама да патуваш во странство?
Smyeyesh li vyekjye sam / sama da patoovash vo stranstvo?
См-ем- ли-о-де -- --ши--?
Смееме ли овде да пушиме?
С-е-м- л- о-д- д- п-ш-м-?
-------------------------
Смееме ли овде да пушиме? 0 S-ye-emy-----ovd-- d--p-osh--ye?Smyeyemye li ovdye da pooshimye?S-y-y-m-e l- o-d-e d- p-o-h-m-e---------------------------------Smyeyemye li ovdye da pooshimye?
См-е ли о-д--да-с---уш-?
Смее ли овде да се пуши?
С-е- л- о-д- д- с- п-ш-?
------------------------
Смее ли овде да се пуши? 0 S-yey--l--ovdye-da -y- p-os--?Smyeye li ovdye da sye pooshi?S-y-y- l- o-d-e d- s-e p-o-h-?------------------------------Smyeye li ovdye da sye pooshi?
М-же л---а----п--ти-с- к----т-а--а-ти-к-?
Може ли да се плати со кредитна картичка?
М-ж- л- д- с- п-а-и с- к-е-и-н- к-р-и-к-?
-----------------------------------------
Може ли да се плати со кредитна картичка? 0 M---- l--d- sy--p-a-i -----y--i-----a-t--hka?Moʐye li da sye plati so kryeditna kartichka?M-ʐ-e l- d- s-e p-a-i s- k-y-d-t-a k-r-i-h-a----------------------------------------------Moʐye li da sye plati so kryeditna kartichka?
Мо-е-ли-да с---лати -- -ек?
Може ли да се плати со чек?
М-ж- л- д- с- п-а-и с- ч-к-
---------------------------
Може ли да се плати со чек? 0 M-ʐ----i-da -ye-p-a-i-so-c-ye-?Moʐye li da sye plati so chyek?M-ʐ-e l- d- s-e p-a-i s- c-y-k--------------------------------Moʐye li da sye plati so chyek?
М------ д- -- пла-и-са-о-во --тово?
Може ли да се плати само во готово?
М-ж- л- д- с- п-а-и с-м- в- г-т-в-?
-----------------------------------
Може ли да се плати само во готово? 0 M-ʐ-- li da-sy--p-a-- s-m- -- -u--o--?Moʐye li da sye plati samo vo guotovo?M-ʐ-e l- d- s-e p-a-i s-m- v- g-o-o-o---------------------------------------Moʐye li da sye plati samo vo guotovo?
С-е-м--- -а-- -- тел--онир-м?
Смеам ли само да телефонирам?
С-е-м л- с-м- д- т-л-ф-н-р-м-
-----------------------------
Смеам ли само да телефонирам? 0 Sm---m -i -a-o--- -y-l--foni--m?Smyeam li samo da tyelyefoniram?S-y-a- l- s-m- d- t-e-y-f-n-r-m---------------------------------Smyeam li samo da tyelyefoniram?
См--м-ли---м--д- -раш-- --што?
Смеам ли само да прашам нешто?
С-е-м л- с-м- д- п-а-а- н-ш-о-
------------------------------
Смеам ли само да прашам нешто? 0 S-ye---l- s-m--da ----ha- -y--h--?Smyeam li samo da prasham nyeshto?S-y-a- l- s-m- d- p-a-h-m n-e-h-o-----------------------------------Smyeam li samo da prasham nyeshto?
С-еа- -----мо-да -а--м---ш-о?
Смеам ли само да кажам нешто?
С-е-м л- с-м- д- к-ж-м н-ш-о-
-----------------------------
Смеам ли само да кажам нешто? 0 Smye-m l--s--o-d----ʐ-- -y-s--o?Smyeam li samo da kaʐam nyeshto?S-y-a- l- s-m- d- k-ʐ-m n-e-h-o---------------------------------Smyeam li samo da kaʐam nyeshto?
То- н--с-е--да-с--е во п----т.
Тој не смее да спие во паркот.
Т-ј н- с-е- д- с-и- в- п-р-о-.
------------------------------
Тој не смее да спие во паркот. 0 T-- -ye----ey- da-spiy- vo ------.Toј nye smyeye da spiye vo parkot.T-ј n-e s-y-y- d- s-i-e v- p-r-o-.----------------------------------Toј nye smyeye da spiye vo parkot.
То--не-сме- д- -пие во-авто--би--т.
Тој не смее да спие во автомобилот.
Т-ј н- с-е- д- с-и- в- а-т-м-б-л-т-
-----------------------------------
Тој не смее да спие во автомобилот. 0 Toј --e-sm-eye-----pi-e v--a-tomob---t.Toј nye smyeye da spiye vo avtomobilot.T-ј n-e s-y-y- d- s-i-e v- a-t-m-b-l-t----------------------------------------Toј nye smyeye da spiye vo avtomobilot.
Т-- не-сме- д- -п---н- -е-езн-----а ---н-ц-.
Тој не смее да спие на железничката станица.
Т-ј н- с-е- д- с-и- н- ж-л-з-и-к-т- с-а-и-а-
--------------------------------------------
Тој не смее да спие на железничката станица. 0 T-ј -----m-e-e d- -p--- na -y--ye-ni-h--ta s-ani-z-.Toј nye smyeye da spiye na ʐyelyeznichkata stanitza.T-ј n-e s-y-y- d- s-i-e n- ʐ-e-y-z-i-h-a-a s-a-i-z-.----------------------------------------------------Toј nye smyeye da spiye na ʐyelyeznichkata stanitza.
Pli da lingvoj
Klaku sur flago!
Li ne rajtas dormi en la stacidomo.
Тој не смее да спие на железничката станица.
Toј nye smyeye da spiye na ʐyelyeznichkata stanitza.
См---е-ли--- с-днем-?
Смееме ли да седнеме?
С-е-м- л- д- с-д-е-е-
---------------------
Смееме ли да седнеме? 0 Smy-yem-- -- -a s---n--mye?Smyeyemye li da syednyemye?S-y-y-m-e l- d- s-e-n-e-y-?---------------------------Smyeyemye li da syednyemye?
С----е-ли ----о -оби-ме -е--то?
Смееме ли да го добиеме менито?
С-е-м- л- д- г- д-б-е-е м-н-т-?
-------------------------------
Смееме ли да го добиеме менито? 0 Sm--ye-y--li d- -uo-do-iyem-- --e-i-o?Smyeyemye li da guo dobiyemye myenito?S-y-y-m-e l- d- g-o d-b-y-m-e m-e-i-o---------------------------------------Smyeyemye li da guo dobiyemye myenito?
С---ме-ли-д- пла-им---д--ено?
Смееме ли да платиме одвоено?
С-е-м- л- д- п-а-и-е о-в-е-о-
-----------------------------
Смееме ли да платиме одвоено? 0 S------ye li-da --at---e o-v-y-n-?Smyeyemye li da platimye odvoyeno?S-y-y-m-e l- d- p-a-i-y- o-v-y-n-?----------------------------------Smyeyemye li da platimye odvoyeno?
Kiam ni lernas vortojn, nia cerbo memorigas novajn enhavojn.
Sed la lerno funkcias nur per ripetado.
La bona memorigo de vortoj fare de nia cerbo dependas de pluraj faktoroj.
Sed plej gravas ke ni regule ripetu la vortojn.
Konserviĝas nur la vortoj, kiujn ni ofte legas aŭ skribas.
Eblus diri ke tiujn vortojn oni arĥivas kiel bildon.
Tiu lerna principo ankaŭ validas por la simioj.
La simioj kapablas lerni ‘legi’ vortojn kiam ili sufiĉe ofte vidas ilin.
Kvankam ili ne komprenas la vortojn, ili rekonas ilin per ilia formo.
Por flue paroli lingvon, ni bezonas multajn vortojn.
Por tio, la vortoj devas esti bone organizitaj.
Ĉar nia memoro funkcias kiel arĥivo.
Por rapide trovi vorton, ĝi devas scii kie ĝi serĉu.
Tial pli bonas lerni vortojn en difinita konteksto.
Tiele, nia memoro ĉiam povas malfermi la ĝustan dosierujon.
Sed ankaŭ tion de ni bone lernitan ni povas reforgesi.
La scio tiam moviĝas de la aktiva al la pasiva memoro.
Forgesante, ni liberiĝas el la scio kiun ni ne bezonas.
Tiele, nia cerbo estigas lokon por novaj kaj pli gravaj aferoj.
Tial gravas ke ni regule aktivigu nian scion.
Sed kio troviĝas en la pasiva memoro, tio ne estas perdita por ĉiam.
Kiam ni vidas forgesitan vorton, ni rememoras ĝin.
Kion oni unufoje lernis, tion oni pli rapide lernas la duan fojon.
Kiu volas plivastigi sian vortprovizon, tiu devas ankaŭ plivastigi siajn ŝatokupojn.
Ĉar ĉiu el ni havas difinitajn interesojn.
Tial nin ĝenerale okupas ĉiam la samaj aferoj.
Sed lingvo konsistas el multaj malsamaj vortkampoj.
Kiu interesiĝas pri politiko devus ankaŭ foje legi sportgazetojn!