Frazlibro

eo rajti fari ion   »   mk нешто смее

73 [sepdek tri]

rajti fari ion

rajti fari ion

73 [седумдесет и три]

73 [syedoomdyesyet i tri]

нешто смее

nyeshto smyeye

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto makedona Ludu Pli
Ĉu vi jam rajtas stiri aŭton? См-е- ли-в-ќ-----вози- -в-----ил? С____ л_ в___ д_ в____ а_________ С-е-ш л- в-ќ- д- в-з-ш а-т-м-б-л- --------------------------------- Смееш ли веќе да возиш автомобил? 0
Smy-y-s- li -yek--e-d- --z-s- avt-mo---? S_______ l_ v______ d_ v_____ a_________ S-y-y-s- l- v-e-j-e d- v-z-s- a-t-m-b-l- ---------------------------------------- Smyeyesh li vyekjye da vozish avtomobil?
Ĉu vi jam rajtas trinki alkoholon? Смее---- -е---д- ---ш-ал----л? С____ л_ в___ д_ п___ а_______ С-е-ш л- в-ќ- д- п-е- а-к-х-л- ------------------------------ Смееш ли веќе да пиеш алкохол? 0
S-----sh l--vyek-y- -a-p--es----------? S_______ l_ v______ d_ p_____ a________ S-y-y-s- l- v-e-j-e d- p-y-s- a-k-k-o-? --------------------------------------- Smyeyesh li vyekjye da piyesh alkokhol?
Ĉu vi jam rajtas sole veturi eksterlanden? Смееш-----еќе--ам---с-м- -а---ту-----о --р-нство? С____ л_ в___ с__ / с___ д_ п______ в_ с_________ С-е-ш л- в-ќ- с-м / с-м- д- п-т-в-ш в- с-р-н-т-о- ------------------------------------------------- Смееш ли веќе сам / сама да патуваш во странство? 0
Sm-eyes--l--vyekjye--am / -a----a-p---o-a-h -o-st-a--t--? S_______ l_ v______ s__ / s___ d_ p________ v_ s_________ S-y-y-s- l- v-e-j-e s-m / s-m- d- p-t-o-a-h v- s-r-n-t-o- --------------------------------------------------------- Smyeyesh li vyekjye sam / sama da patoovash vo stranstvo?
rajti с-ее с___ с-е- ---- смее 0
s--eye s_____ s-y-y- ------ smyeye
Ĉu ni rajtas fumi ĉi-tie? С-е--е -и --д- -а ----м-? С_____ л_ о___ д_ п______ С-е-м- л- о-д- д- п-ш-м-? ------------------------- Смееме ли овде да пушиме? 0
S----em-- -----d-e--- p-o-hi--e? S________ l_ o____ d_ p_________ S-y-y-m-e l- o-d-e d- p-o-h-m-e- -------------------------------- Smyeyemye li ovdye da pooshimye?
Ĉu oni rajtas fumi ĉi-tie? С-ее ли ов-- -- -е п-ш-? С___ л_ о___ д_ с_ п____ С-е- л- о-д- д- с- п-ш-? ------------------------ Смее ли овде да се пуши? 0
S--eye-li-o-dy- da---e-p-oshi? S_____ l_ o____ d_ s__ p______ S-y-y- l- o-d-e d- s-e p-o-h-? ------------------------------ Smyeye li ovdye da sye pooshi?
Ĉu oni rajtas pagi per kreditkarto? Мо---л--д- с- --а-- с- кр-дит-а -а----ка? М___ л_ д_ с_ п____ с_ к_______ к________ М-ж- л- д- с- п-а-и с- к-е-и-н- к-р-и-к-? ----------------------------------------- Може ли да се плати со кредитна картичка? 0
M-ʐ-e--- da sy- -lati s-------i----k-r-ic--a? M____ l_ d_ s__ p____ s_ k________ k_________ M-ʐ-e l- d- s-e p-a-i s- k-y-d-t-a k-r-i-h-a- --------------------------------------------- Moʐye li da sye plati so kryeditna kartichka?
Ĉu oni rajtas pagi per ĉeko? Мож---и-да--е плат- со ч-к? М___ л_ д_ с_ п____ с_ ч___ М-ж- л- д- с- п-а-и с- ч-к- --------------------------- Може ли да се плати со чек? 0
M-ʐ-e--i -- --e p-at--s- -hy--? M____ l_ d_ s__ p____ s_ c_____ M-ʐ-e l- d- s-e p-a-i s- c-y-k- ------------------------------- Moʐye li da sye plati so chyek?
Ĉu oni rajtas pagi nur kontante? М-же-ли ----- -лат--с-мо во-г-т---? М___ л_ д_ с_ п____ с___ в_ г______ М-ж- л- д- с- п-а-и с-м- в- г-т-в-? ----------------------------------- Може ли да се плати само во готово? 0
M-ʐ-e--- da s---p---i--a-o--o g--t---? M____ l_ d_ s__ p____ s___ v_ g_______ M-ʐ-e l- d- s-e p-a-i s-m- v- g-o-o-o- -------------------------------------- Moʐye li da sye plati samo vo guotovo?
Ĉu mi rajtas nur telefoni? Сме-м--и -а-о да---л-фо--рам? С____ л_ с___ д_ т___________ С-е-м л- с-м- д- т-л-ф-н-р-м- ----------------------------- Смеам ли само да телефонирам? 0
Smy-a--l----mo da--y---e-oni--m? S_____ l_ s___ d_ t_____________ S-y-a- l- s-m- d- t-e-y-f-n-r-m- -------------------------------- Smyeam li samo da tyelyefoniram?
Ĉu mi rajtas nur demandi ion? С--ам ли---м- -а пра-ам---ш--? С____ л_ с___ д_ п_____ н_____ С-е-м л- с-м- д- п-а-а- н-ш-о- ------------------------------ Смеам ли само да прашам нешто? 0
Smy-----i---mo -a ---sham-n-es---? S_____ l_ s___ d_ p______ n_______ S-y-a- l- s-m- d- p-a-h-m n-e-h-o- ---------------------------------- Smyeam li samo da prasham nyeshto?
Ĉu mi rajtas nur diri ion? С-еа- ---са-- -а кажам---што? С____ л_ с___ д_ к____ н_____ С-е-м л- с-м- д- к-ж-м н-ш-о- ----------------------------- Смеам ли само да кажам нешто? 0
Smyeam-l---amo--a k-ʐa--nye-hto? S_____ l_ s___ d_ k____ n_______ S-y-a- l- s-m- d- k-ʐ-m n-e-h-o- -------------------------------- Smyeam li samo da kaʐam nyeshto?
Li ne rajtas dormi en la parko. То--н----е-----сп-- -о-п--кот. Т__ н_ с___ д_ с___ в_ п______ Т-ј н- с-е- д- с-и- в- п-р-о-. ------------------------------ Тој не смее да спие во паркот. 0
T-----e-s--ey--da---iye -o park--. T__ n__ s_____ d_ s____ v_ p______ T-ј n-e s-y-y- d- s-i-e v- p-r-o-. ---------------------------------- Toј nye smyeye da spiye vo parkot.
Li ne rajtas dormi en la aŭto. Т-- н--с-ее-да ---е -о -----об-лот. Т__ н_ с___ д_ с___ в_ а___________ Т-ј н- с-е- д- с-и- в- а-т-м-б-л-т- ----------------------------------- Тој не смее да спие во автомобилот. 0
T-- -ye -m--ye da-spiy---o-avtomobi---. T__ n__ s_____ d_ s____ v_ a___________ T-ј n-e s-y-y- d- s-i-e v- a-t-m-b-l-t- --------------------------------------- Toј nye smyeye da spiye vo avtomobilot.
Li ne rajtas dormi en la stacidomo. Тој-не-смее да-с-и--на-же---ни-кат-----н-ц-. Т__ н_ с___ д_ с___ н_ ж___________ с_______ Т-ј н- с-е- д- с-и- н- ж-л-з-и-к-т- с-а-и-а- -------------------------------------------- Тој не смее да спие на железничката станица. 0
T-- nye-s-ye---da-sp-ye -a---e-ye-ni-h-a-a-stani-z-. T__ n__ s_____ d_ s____ n_ ʐ______________ s________ T-ј n-e s-y-y- d- s-i-e n- ʐ-e-y-z-i-h-a-a s-a-i-z-. ---------------------------------------------------- Toј nye smyeye da spiye na ʐyelyeznichkata stanitza.
Ĉu ni rajtas sidiĝi? С--ем- л---а --днеме? С_____ л_ д_ с_______ С-е-м- л- д- с-д-е-е- --------------------- Смееме ли да седнеме? 0
Sm-eyemy--l- da----d-ye---? S________ l_ d_ s__________ S-y-y-m-e l- d- s-e-n-e-y-? --------------------------- Smyeyemye li da syednyemye?
Ĉu ni rajtas havi la menuon? С-е----л- д-----доб---е---н-т-? С_____ л_ д_ г_ д______ м______ С-е-м- л- д- г- д-б-е-е м-н-т-? ------------------------------- Смееме ли да го добиеме менито? 0
Smy-y-my--l---a---- d-bi-e--e my--i--? S________ l_ d_ g__ d________ m_______ S-y-y-m-e l- d- g-o d-b-y-m-e m-e-i-o- -------------------------------------- Smyeyemye li da guo dobiyemye myenito?
Ĉu ni rajtas pagi aparte? С-еем- -и--а пл-т-м--одв-ен-? С_____ л_ д_ п______ о_______ С-е-м- л- д- п-а-и-е о-в-е-о- ----------------------------- Смееме ли да платиме одвоено? 0
S-ye--my- li-d--pl-t-m-e--d-oyen-? S________ l_ d_ p_______ o________ S-y-y-m-e l- d- p-a-i-y- o-v-y-n-? ---------------------------------- Smyeyemye li da platimye odvoyeno?

Kiel la cerbo lernas novajn vortojn

Kiam ni lernas vortojn, nia cerbo memorigas novajn enhavojn. Sed la lerno funkcias nur per ripetado. La bona memorigo de vortoj fare de nia cerbo dependas de pluraj faktoroj. Sed plej gravas ke ni regule ripetu la vortojn. Konserviĝas nur la vortoj, kiujn ni ofte legas aŭ skribas. Eblus diri ke tiujn vortojn oni arĥivas kiel bildon. Tiu lerna principo ankaŭ validas por la simioj. La simioj kapablas lerni ‘legi’ vortojn kiam ili sufiĉe ofte vidas ilin. Kvankam ili ne komprenas la vortojn, ili rekonas ilin per ilia formo. Por flue paroli lingvon, ni bezonas multajn vortojn. Por tio, la vortoj devas esti bone organizitaj. Ĉar nia memoro funkcias kiel arĥivo. Por rapide trovi vorton, ĝi devas scii kie ĝi serĉu. Tial pli bonas lerni vortojn en difinita konteksto. Tiele, nia memoro ĉiam povas malfermi la ĝustan dosierujon. Sed ankaŭ tion de ni bone lernitan ni povas reforgesi. La scio tiam moviĝas de la aktiva al la pasiva memoro. Forgesante, ni liberiĝas el la scio kiun ni ne bezonas. Tiele, nia cerbo estigas lokon por novaj kaj pli gravaj aferoj. Tial gravas ke ni regule aktivigu nian scion. Sed kio troviĝas en la pasiva memoro, tio ne estas perdita por ĉiam. Kiam ni vidas forgesitan vorton, ni rememoras ĝin. Kion oni unufoje lernis, tion oni pli rapide lernas la duan fojon. Kiu volas plivastigi sian vortprovizon, tiu devas ankaŭ plivastigi siajn ŝatokupojn. Ĉar ĉiu el ni havas difinitajn interesojn. Tial nin ĝenerale okupas ĉiam la samaj aferoj. Sed lingvo konsistas el multaj malsamaj vortkampoj. Kiu interesiĝas pri politiko devus ankaŭ foje legi sportgazetojn!