І д-- п-рці- з-----н-з-м.
І д__ п_____ з м_________
І д-і п-р-і- з м-й-н-з-м-
-------------------------
І дві порції з майонезом. 0 I-d-i -or---i- z m-y-----o-.I d__ p______ z m_________I d-i p-r-s-i- z m-y-o-e-o-.----------------------------I dvi portsiï z may̆onezom.
І --и--о---ї--м-ж--ої --вб-си-з г--чиц-ю.
І т__ п_____ с_______ к______ з г________
І т-и п-р-і- с-а-е-о- к-в-а-и з г-р-и-е-.
-----------------------------------------
І три порції смаженої ковбаси з гірчицею. 0 I-t-y p-rts-i- -maz--n-i- ko---sy----irchyt-e--.I t__ p______ s________ k______ z h___________I t-y p-r-s-i- s-a-h-n-i- k-v-a-y z h-r-h-t-e-u-------------------------------------------------I try portsiï smazhenoï kovbasy z hirchytseyu.
Щ----в-с---з-о--чі-?
Щ_ у в__ є з о______
Щ- у в-с є з о-о-і-?
--------------------
Що у вас є з овочів? 0 Shcho---v-s-y--z ----h--?S____ u v__ y_ z o_______S-c-o u v-s y- z o-o-h-v--------------------------Shcho u vas ye z ovochiv?
У---с -----с--я?
У в__ є к_______
У в-с є к-а-о-я-
----------------
У вас є квасоля? 0 U-v-s -- -----ly-?U v__ y_ k________U v-s y- k-a-o-y-?------------------U vas ye kvasolya?
У ва- --ц-і-н---ап-с--?
У в__ є ц_____ к_______
У в-с є ц-і-н- к-п-с-а-
-----------------------
У вас є цвітна капуста? 0 U -----e t-v-tn- k-p--ta?U v__ y_ t______ k_______U v-s y- t-v-t-a k-p-s-a--------------------------U vas ye tsvitna kapusta?
Я їм -хо-е--гір-и.
Я ї_ о____ о______
Я ї- о-о-е о-і-к-.
------------------
Я їм охоче огірки. 0 YA i---ok-oc-e -h--ky.Y_ ï_ o______ o______Y- i-m o-h-c-e o-i-k-.----------------------YA ïm okhoche ohirky.
Я-н---ю--ю -ас---.
Я н_ л____ м______
Я н- л-б-ю м-с-и-.
------------------
Я не люблю маслин. 0 Y- ne l--b-----a--y-.Y_ n_ l______ m______Y- n- l-u-l-u m-s-y-.---------------------YA ne lyublyu maslyn.
Я не л-бл- г-и-ів.
Я н_ л____ г______
Я н- л-б-ю г-и-і-.
------------------
Я не люблю грибів. 0 YA--- ---bl---hr----.Y_ n_ l______ h______Y- n- l-u-l-u h-y-i-.---------------------YA ne lyublyu hrybiv.
Shumica e gjuhëve që fliten në të gjithë botën janë gjuhë tonale.
Lartësia e tonit është vendimtar tek gjuhët tonale.
Ai përcakton kuptimin e fjalëve ose rrokjeve.
Kështu që toni është pjesë e fjalës.
Shumica e gjuhëve që fliten në Azi janë gjuhë tonale.
Kinezishtja, tailandishtja dhe vietmanishtja i përkasin kësaj kategorie.
Gjuhë tonale ekzistojnë gjithashtu në Afrikë.
Shumë gjuhë indigjene të Amerikës janë gjithashtu gjuhë tonale.
Gjuhët indo-evropiane kryesisht përmbajnë vetëm elemente tonale.
Kjo vlen për suedishten ose serbishten.
Numri i kontrasteve tonale ndryshon në varësi të gjuhës.
Ekzistojnë katër tone të ndryshme në gjuhën kineze.
Prandaj rrokja
ma
mund të ketë katër kuptime.
Ato janë:
nënë, farë kërpi, kalë
dhe
sharje
.
Interesant është fakti se gjuhët tonale ndikojnë në dëgjimin tonë.
Këtë e kanë treguar studime të dëgjimit absolut.
Dëgjimi absolut është aftësia për të përcaktuar saktësisht tingujt e dëgjuar.
Dëgjimi absolut është shumë i rrallë në Evropë dhe në Amerikën e Veriut.
Më pak se 1 në 10000 njerëz e kanë atë.
Ky fakt është i ndryshëm me folësit nativë të gjuhës kineze.
Ku 9 herë më shume njerëz e kanë këtë aftësi të veçantë.
Të gjithë e kemi gëzuar këtë aftësi kur ishim foshnje.
Ajo ka qenë e nevojshme për të mësuar të flasim saktë.
Për fat të keq, shumica e njerëzve e humbasin me kalimin e kohës.
Lartësia e tonit është sigurisht shumë e rëndësishme edhe në muzikë.
Kjo është veçanërisht e vërtetë për kulturat që flasin një gjuhë tonale.
Melodia duhet ndjekur me shumë saktësi.
Përndryshe një këngë e bukur dashurie bëhet një këngë e pakuptimtë!