І --і -орц-ї з-м-й---з--.
І д-- п----- з м---------
І д-і п-р-і- з м-й-н-з-м-
-------------------------
І дві порції з майонезом. 0 I-----p--tsii- z -ay--ne---.I d-- p------- z m----------I d-i p-r-s-i- z m-y-o-e-o-.----------------------------I dvi portsiï z may̆onezom.
І-т-и п-рції--маж-------вба-----гі---це-.
І т-- п----- с------- к------ з г--------
І т-и п-р-і- с-а-е-о- к-в-а-и з г-р-и-е-.
-----------------------------------------
І три порції смаженої ковбаси з гірчицею. 0 I -r----r-sii---m-z-e-oï ---b--y-z --rchyts--u.I t-- p------- s--------- k------ z h-----------I t-y p-r-s-i- s-a-h-n-i- k-v-a-y z h-r-h-t-e-u-------------------------------------------------I try portsiï smazhenoï kovbasy z hirchytseyu.
Що у-ва- - з--во-і-?
Щ- у в-- є з о------
Щ- у в-с є з о-о-і-?
--------------------
Що у вас є з овочів? 0 Sh--o ---a- -e ---v-ch-v?S---- u v-- y- z o-------S-c-o u v-s y- z o-o-h-v--------------------------Shcho u vas ye z ovochiv?
У -а--- -в-сол-?
У в-- є к-------
У в-с є к-а-о-я-
----------------
У вас є квасоля? 0 U vas ------so---?U v-- y- k--------U v-s y- k-a-o-y-?------------------U vas ye kvasolya?
У -ас - цві-н- --п-ста?
У в-- є ц----- к-------
У в-с є ц-і-н- к-п-с-а-
-----------------------
У вас є цвітна капуста? 0 U v-s ---------a ----sta?U v-- y- t------ k-------U v-s y- t-v-t-a k-p-s-a--------------------------U vas ye tsvitna kapusta?
Я-н--л-блю-мас---.
Я н- л---- м------
Я н- л-б-ю м-с-и-.
------------------
Я не люблю маслин. 0 Y- ne l--bl-u ma-l--.Y- n- l------ m------Y- n- l-u-l-u m-s-y-.---------------------YA ne lyublyu maslyn.
Shumica e gjuhëve që fliten në të gjithë botën janë gjuhë tonale.
Lartësia e tonit është vendimtar tek gjuhët tonale.
Ai përcakton kuptimin e fjalëve ose rrokjeve.
Kështu që toni është pjesë e fjalës.
Shumica e gjuhëve që fliten në Azi janë gjuhë tonale.
Kinezishtja, tailandishtja dhe vietmanishtja i përkasin kësaj kategorie.
Gjuhë tonale ekzistojnë gjithashtu në Afrikë.
Shumë gjuhë indigjene të Amerikës janë gjithashtu gjuhë tonale.
Gjuhët indo-evropiane kryesisht përmbajnë vetëm elemente tonale.
Kjo vlen për suedishten ose serbishten.
Numri i kontrasteve tonale ndryshon në varësi të gjuhës.
Ekzistojnë katër tone të ndryshme në gjuhën kineze.
Prandaj rrokja
ma
mund të ketë katër kuptime.
Ato janë:
nënë, farë kërpi, kalë
dhe
sharje
.
Interesant është fakti se gjuhët tonale ndikojnë në dëgjimin tonë.
Këtë e kanë treguar studime të dëgjimit absolut.
Dëgjimi absolut është aftësia për të përcaktuar saktësisht tingujt e dëgjuar.
Dëgjimi absolut është shumë i rrallë në Evropë dhe në Amerikën e Veriut.
Më pak se 1 në 10000 njerëz e kanë atë.
Ky fakt është i ndryshëm me folësit nativë të gjuhës kineze.
Ku 9 herë më shume njerëz e kanë këtë aftësi të veçantë.
Të gjithë e kemi gëzuar këtë aftësi kur ishim foshnje.
Ajo ka qenë e nevojshme për të mësuar të flasim saktë.
Për fat të keq, shumica e njerëzve e humbasin me kalimin e kohës.
Lartësia e tonit është sigurisht shumë e rëndësishme edhe në muzikë.
Kjo është veçanërisht e vërtetë për kulturat që flasin një gjuhë tonale.
Melodia duhet ndjekur me shumë saktësi.
Përndryshe një këngë e bukur dashurie bëhet një këngë e pakuptimtë!