Frazlibro

eo Is-tempo 4   »   sl Preteklost 4

84 [okdek kvar]

Is-tempo 4

Is-tempo 4

84 [štiriinosemdeset]

Preteklost 4

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto sloveno Ludu Pli
legi b--ti b---- b-a-i ----- brati 0
Mi legis. Br--(-)--e-. B------ s--- B-a-(-) s-m- ------------ Bral(a) sem. 0
Mi legis la tutan romanon. P---ral-a--se------r----. P--------- s-- c-- r----- P-e-r-l-a- s-m c-l r-m-n- ------------------------- Prebral(a) sem cel roman. 0
kompreni r-z-meti r------- r-z-m-t- -------- razumeti 0
Mi komprenis. R--um--(a) ---. R--------- s--- R-z-m-l-a- s-m- --------------- Razumel(a) sem. 0
Mi komprenis la tutan tekston. Ra--mel-a) sem -el-tno-----d--o. R--------- s-- c------ b-------- R-z-m-l-a- s-m c-l-t-o b-s-d-l-. -------------------------------- Razumel(a) sem celotno besedilo. 0
respondi o--o-----i o--------- o-g-v-r-t- ---------- odgovoriti 0
Mi respondis. Odg-v-ri---) -e-. O----------- s--- O-g-v-r-l-a- s-m- ----------------- Odgovoril(a) sem. 0
Mi respondis ĉiujn demandojn. Odg---ri---- --m -a --- -----a-ja. O----------- s-- n- v-- v--------- O-g-v-r-l-a- s-m n- v-a v-r-š-n-a- ---------------------------------- Odgovoril(a) sem na vsa vprašanja. 0
Mi scias tion – Mi sciis tion. Ve- to – --del--)-se- to. V-- t- – v------- s-- t-- V-m t- – v-d-l-a- s-m t-. ------------------------- Vem to – vedel(a) sem to. 0
Mi skribas tion – Mi skribis tion. Pi-e---o-- ---i-a--a- -e- -o. P---- t- – n--------- s-- t-- P-š-m t- – n-p-s-l-a- s-m t-. ----------------------------- Pišem to – napisal(a) sem to. 0
Mi aŭdas tion – Mi aŭdis tion. Sl-š-- to-– s-išal(-)--em-t-. S----- t- – s-------- s-- t-- S-i-i- t- – s-i-a-(-) s-m t-. ----------------------------- Slišim to – slišal(a) sem to. 0
Mi iras serĉi tion – Mi iris serĉi tion. G-em t--i----–--la se---o--sk--. G--- t- i----- š-- s-- t- i----- G-e- t- i-k-t- š-a s-m t- i-k-t- -------------------------------- Grem to iskat– šla sem to iskat. 0
Mi alportas tion – Mi alportis tion. Pr-ne--m-t--- p-----el-(p--ne-la--se- t-. P------- t- – p------- (--------- s-- t-- P-i-e-e- t- – p-i-e-e- (-r-n-s-a- s-m t-. ----------------------------------------- Prinesem to – prinesel (prinesla) sem to. 0
Mi aĉetas tion – Mi aĉetis tion. Ku--m to – to sem-k--i--a-. K---- t- – t- s-- k-------- K-p-m t- – t- s-m k-p-l-a-. --------------------------- Kupim to – to sem kupil(a). 0
Mi atendas tion – Mi atendis tion. Pri---u-em -o-–-t- --m pr-č---v--(-). P--------- t- – t- s-- p------------- P-i-a-u-e- t- – t- s-m p-i-a-o-a-(-)- ------------------------------------- Pričakujem to – to sem pričakoval(a). 0
Mi klarigas tion – Mi klarigis tion. P---sn-m -o-– to --- --ja-nil-a-. P------- t- – t- s-- p----------- P-j-s-i- t- – t- s-m p-j-s-i-(-)- --------------------------------- Pojasnim to – to sem pojasnil(a). 0
Mi konas tion – Mi konis tion. Po--am-t--- -- sem ---n-----. P----- t- – t- s-- p--------- P-z-a- t- – t- s-m p-z-a-(-)- ----------------------------- Poznam to – to sem poznal(a). 0

La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon

Legante, la plurlingvuloj senkonscie tradukas en sian gepatran lingvon. Tio aŭtomate okazas, do la legantoj tion ne rimarkas. Eblus diri ke la cerbo funkcias kiel samtempa tradukisto. Sed ĝi ne ĉion tradukas! Esploro montris ke la cerbo havas enkonstruitan filtrilon. Tiu filtrilo decidas pri tio, kio tradukendas. Kaj ŝajnas kvazaŭ la filtrilo ignorus iujn vortojn. La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon. Por sia eksperimento, la esploristoj elektis denaskajn ĉinparolantojn. Ĉiuj subjektoj parolis la anglan kiel duan lingvon. La subjektoj devis taksi plurajn anglajn vortojn. Tiuj vortoj havis malsamajn emociajn enhavojn. Temis pri pozitivaj, negativaj kaj neŭtralaj terminoj. Dum la subjektoj legis la vortojn, ilia cerbo estis analizita. Tio signifas ke la esploristoj mezuris la cerban aktivecon. Ili povis tiuokaze ekkompreni kiel la cerbo laboras. Kiam vortoj tradukatas, difinitaj signaloj estigatas. Ili indikas ke la cerbo aktivas. Sed la subjektoj montris neniun aktivecon kaze de la negativaj vortoj. Nur la pozitivaj aŭ neŭtralaj terminoj tradukatis. La esploristoj ankoraŭ ne scias la kialon de tio. Teorie, la cerbo devus egale trakti ĉiujn vortojn. Sed povas esti ke la filtrilo mallonge kontrolas ĉiun vorton. Tiu analizatas dum ĝi plu legatas en la dua lingvo. Kiam vorto estas negativa, la memoro estas blokita. Alidirite, ĝi ne povas apogiĝi sur la gepatralingva vorto. La homoj povas tre senteme reagi al la vortoj. La cerbo eble volas protekti ilin kontraŭ emociaj ŝokoj…