Որտ--ղ-----ա ակնո--:
Ո_____ է ն__ ա______
Ո-տ-՞- է ն-ա ա-ն-ց-:
--------------------
Որտե՞ղ է նրա ակնոցը: 0 V-rte-gh-- n-a---nots-yV_______ e n__ a_______V-r-e-g- e n-a a-n-t-’------------------------Vorte՞gh e nra aknots’y
Ժ-մ--ույ-ը--ա-վա--- պ-տ-ց:
Ժ_________ կ_____ է պ_____
Ժ-մ-ց-ւ-ց- կ-խ-ա- է պ-տ-ց-
--------------------------
Ժամացույցը կախված է պատից: 0 Z-a---s-u--s-- kakhva------ati-s’Z_____________ k_______ e p______Z-a-a-s-u-t-’- k-k-v-t- e p-t-t-’---------------------------------Zhamats’uyts’y kakhvats e patits’
Նա-կորցր---- իր -----գի--:
Ն_ կ______ է ի_ ա_________
Ն- կ-ր-ր-լ է ի- ա-ձ-ա-ի-ը-
--------------------------
Նա կորցրել է իր անձնագիրը: 0 Na--o----r-l-- -- an-zna-i-yN_ k________ e i_ a_________N- k-r-s-r-l e i- a-d-n-g-r-----------------------------Na korts’rel e ir andznagiry
Ո-տե------ր--ան--ա-ի--:
Ո_____ է ն__ ա_________
Ո-տ-՞- է ն-ա ա-ձ-ա-ի-ը-
-----------------------
Որտե՞ղ է նրա անձնագիրը: 0 V---e--h ----a a-d--ag-ryV_______ e n__ a_________V-r-e-g- e n-a a-d-n-g-r--------------------------Vorte՞gh e nra andznagiry
Ահա -ա----են ---նց -ն-ղն--ը:
Ա__ գ____ ե_ ն____ ծ________
Ա-ա գ-լ-ս ե- ն-ա-ց ծ-ո-ն-ր-:
----------------------------
Ահա գալիս են նրանց ծնողները: 0 Aha gal-s yen nran--’--s------ryA__ g____ y__ n______ t_________A-a g-l-s y-n n-a-t-’ t-n-g-n-r---------------------------------Aha galis yen nrants’ tsnoghnery
Чалавек можа размаўляць дзякуючы генетычнай мутацыі
З усіх жывых істот у свеце толькі чалавек можа размаўляць.
Гэта адрознівае яго ад жывёл і раслін.
Канешне, жывёлы і расліны таксама маюць зносіны адно з адным.
Але яны не валодаюць складанай складовай мовай.
Але чаму чалавек можа размаўляць?
Для мовы патрэбныя пэўныя арганічныя прызнакі.
Гэта фізічныя ўласцівасці, якія ёсць толькі ў чалавека.
Але гэта не абавязкова азначае, што яны з'явіліся ў чалавека самі.
У гісторыі эвалюцыі нічога не адбываецца без прычыны.
Калісьці чалавек пачаў размаўляць.
Калі гэта адбылося дакладна, ніхто не ведае.
Але нешта, што дала чалавеку мову, павінна было адбыцца.
Даследчыкі лічаць, што гэта была генетычная мутацыя.
Антраполагі параўналі генетычны матэрыял розных жывых істотаў.
Вядома, што на мову ўплывае пэўны ген.
Людзі, у якіх ён пашкоджаны, маюць праблемы з мовай.
Яны не могуць добра перадаваць свае думкі і дрэнна разумеюць словы.
Гэты ген даследавалі ў людзей, малпаў і мышаў.
У людзей і шымпанзэ ён вельмі падобны.
Ёсць толькі два маленькіх адрознення.
Але гэтыя адрозненні адлюстроўваюцца ў працы мозгу.
Разам з іншымі генамі яны ўплываюць на пэўную актыўнасць мозгу.
Дзякуючы гэтаму людзі размаўляюць, а малпы - не.
Такім чынам, загадка чалавечай мовы яшчэ не разгадана.
Адной геннай мутацыі недастаткова, каб выклікаць з'яўленне мовы.
Даследчыкі імплантавалі чалавечы варыянт гена мышам
Яны не пачалі размаўляць…
Але іх піск пачаў гучаць па-іншаму!