Хоћ--у-библ-о--к-.
Х___ у б__________
Х-ћ- у б-б-и-т-к-.
------------------
Хоћу у библиотеку. 0 H--́--u---bl--te-u.H___ u b__________H-c-u u b-b-i-t-k-.-------------------Hoću u biblioteku.
Хоћ--у ---ж---.
Х___ у к_______
Х-ћ- у к-и-а-у-
---------------
Хоћу у књижару. 0 Hoću u-------r-.H___ u k________H-c-u u k-j-ž-r-.-----------------Hoću u knjižaru.
Ја хоћу---б-б---те-- ----з-а-мим-к--гу.
Ј_ х___ у б_________ д_ и_______ к_____
Ј- х-ћ- у б-б-и-т-к- д- и-н-ј-и- к-и-у-
---------------------------------------
Ја хоћу у библиотеку да изнајмим књигу. 0 J-----́- ---i-l----ku--- -z-------k-jigu.J_ h___ u b_________ d_ i_______ k______J- h-c-u u b-b-i-t-k- d- i-n-j-i- k-j-g-.-----------------------------------------Ja hoću u biblioteku da iznajmim knjigu.
Ј- хоћу --к---а-у -а к--и- -њиг-.
Ј_ х___ у к______ д_ к____ к_____
Ј- х-ћ- у к-и-а-у д- к-п-м к-и-у-
---------------------------------
Ја хоћу у књижару да купим књигу. 0 Ja -o-́u u-k-již--- da kupim------u.J_ h___ u k_______ d_ k____ k______J- h-c-u u k-j-ž-r- d- k-p-m k-j-g-.------------------------------------Ja hoću u knjižaru da kupim knjigu.
Ј--хоћ- -- -у----зем-чк----хле-.
Ј_ х___ д_ к____ з______ и х____
Ј- х-ћ- д- к-п-м з-м-ч-е и х-е-.
--------------------------------
Ја хоћу да купим земичке и хлеб. 0 Ja--oć- da-kupi--ze---ke i hle-.J_ h___ d_ k____ z______ i h____J- h-c-u d- k-p-m z-m-č-e i h-e-.---------------------------------Ja hoću da kupim zemičke i hleb.
У Еўропе размаўляюць на шматлікіх розных мовах.
Большасць з іх з'яўляюцца індаеўрапейскімі.
Разам з распаўсюджанымі нацыянальнымі мовамі існуюць таксама мовы з маленькай колькасцю размаўляючых на іх.
Гэта мовы меншасцяў.
Мовы меншасцяў адрозніваюцца ад афіцыйных моў.
Але яны не з'яўляюцца дыялектамі.
Таксама яны не з'яўляюцца мовамі эмігрантаў.
Мовы меншасцяў заўсёды вызначаюцца этнічна.
Гэта значыць, яны з'яўляюцца мовамі пэўнай этнічнай групы.
Амаль у кожнай краіне Еўропы прысутнічаюць мовы меншасцяў.
У Еўрапейскім саюзе гэта каля 40 моў.
На некаторых такіх мовах размаўляюць толькі ў адной краіне.
Да іх належыць, напрыклад, сербалужыцкая мова ў Германіі.
Размаўляючыя на цыганскай мове, наадварот, ёсць ў многіх еўрапейскіх краінах.
Мовы меншасцяў маюць асаблівы статус.
Таму што на іх размаўляе адносна невялікія групы людзей.
Гэтыя групы не могуць дазволіць сябе пабудаваць уласныя школы.
Таксама ім цяжка публікаваць уласную літэратуру.
У выніку многім мовам меншасцяў пагражае выміранне.
Еўрапейскі саюз хоча абараніць такія мовы.
Таму што кожная мова - гэта важная частка культуры або ідэнтычнасці.
У некаторых нацый няма дзяржаў, і яны існуюць толькі як меншасці.
Розныя праграмы і праэкты павінны спрыяць падтрымцы гэтых моў.
Таксама гэта можа дапамагчы захаваць культуру маленькіх этнічных груп.
Тым не менш, некаторыя мовы меншасцяў неўзабаве знікнуць.
Да іх належыць ліўская мова, на якой размаўляюць у адной з правінцый Латвіі.
Ліўская мова мае толькі 20 носьбітаў.
Гэта робіць ліўскую мову самай маленькай у Еўропе...