Да--и je т---оз -а Бер-ин?
Д_ л_ j_ т_ в__ з_ Б______
Д- л- j- т- в-з з- Б-р-и-?
--------------------------
Да ли je то воз за Берлин? 0 Da l---e -o-vo---a -e-li-?D_ l_ j_ t_ v__ z_ B______D- l- j- t- v-z z- B-r-i-?--------------------------Da li je to voz za Berlin?
К-д- --иже-во- у ---ли-?
К___ с____ в__ у Б______
К-д- с-и-е в-з у Б-р-и-?
------------------------
Када стиже воз у Берлин? 0 Ka-a--ti-e v-z - --rl--?K___ s____ v__ u B______K-d- s-i-e v-z u B-r-i-?------------------------Kada stiže voz u Berlin?
К--а -а--п--а-е су -а крају в--а.
К___ з_ с______ с_ н_ к____ в____
К-л- з- с-а-а-е с- н- к-а-у в-з-.
---------------------------------
Кола за спавање су на крају воза. 0 K--- za-spav-nj- s--na----ju -oza.K___ z_ s_______ s_ n_ k____ v____K-l- z- s-a-a-j- s- n- k-a-u v-z-.----------------------------------Kola za spavanje su na kraju voza.
М-гу--и с--ват----ср--и--?
М___ л_ с______ у с_______
М-г- л- с-а-а-и у с-е-и-и-
--------------------------
Могу ли спавати у средини? 0 Mog--li---a-ati --s-ed--i?M___ l_ s______ u s_______M-g- l- s-a-a-i u s-e-i-i---------------------------Mogu li spavati u sredini?
Може л--се-овд--до-ити -ешт---а је-ти-- -и--?
М___ л_ с_ о___ д_____ н____ з_ ј____ и п____
М-ж- л- с- о-д- д-б-т- н-ш-о з- ј-с-и и п-т-?
---------------------------------------------
Може ли се овде добити нешто за јести и пити? 0 M--e--i-se -v-- dob-ti neš---z- --s---i----i?M___ l_ s_ o___ d_____ n____ z_ j____ i p____M-ž- l- s- o-d- d-b-t- n-š-o z- j-s-i i p-t-?---------------------------------------------Može li se ovde dobiti nešto za jesti i piti?
Lernante paroli la beboj rigardas la buŝon de siaj gepatroj.
Tion malkovris evolupsiĥologoj.
La beboj komencas liplegi ĉirkaŭsesmonatiĝante.
Ili tiel lernas kiel ili formu sian buŝon por produkti sonojn.
Unujariĝante la beboj jam komprenas iujn vortojn.
Ekde tiu aĝo ili denove rigardas la okulojn de la homoj.
Ili tiel ricevas multajn gravajn informojn.
Per iliaj okuloj ili ekscias ĉu siaj gepatroj gajas aŭ malgajas.
Ili tiel lernas koni la mondon de la sentoj.
Interese iĝas kiam oni parolas al ili en fremda lingvo.
La beboj tiam rekomencas ja liplegi.
Ili tiel lernas formi ankaŭ fremdajn sonojn.
Parolante kun beboj oni tial ĉiam rigardu ilin.
La beboj krome bezonas dialogon por sia lingva evoluo.
La gepatroj ja tre ofte ripetas tion, kion la beboj diras.
La beboj tiel ricevas reagon.
Tio tre gravas por la etinfanoj.
Ili tiam scias ke ili komprenatas.
Tiu konfirmo motivas la bebojn.
Ili poste plu ĝuas lerni paroli.
Do ne sufiĉas aŭdigi sonregistraĵojn al beboj.
Ke la beboj vere povas liplegi pruvas esploroj.
En eksperimentoj oni montris sensonajn videofilmojn al etinfanoj.
Temis pri videofilmoj en la gepatra lingvo de la beboj kaj en fremdaj lingvoj.
La beboj pli longe rigardis la videofilmojn en sia propra lingvo.
Ili ankaŭ estis evidente pli atentemaj tiuokaze.
Sed la unuaj bebaj vortoj samas en la tuta mondo.
Panjo kaj paĉjo, tio facile elparoleblas en ĉiuj lingvoj!