Ко---а му----се --жда.
К----- м- н- с- в-----
К-с-т- м- н- с- в-ж-а-
----------------------
Косата му не се вижда. 0 Ko--t--m- ne s---i-h--.K----- m- n- s- v------K-s-t- m- n- s- v-z-d-.-----------------------Kosata mu ne se vizhda.
И-у-ите--у--е -----жда-.
И у---- м- н- с- в------
И у-и-е м- н- с- в-ж-а-.
------------------------
И ушите му не се виждат. 0 I-u-h--- -u--e--- v--h-a-.I u----- m- n- s- v-------I u-h-t- m- n- s- v-z-d-t---------------------------I ushite mu ne se vizhdat.
Р--увам--чит-----с-ата.
Р------ о---- и у------
Р-с-в-м о-и-е и у-т-т-.
-----------------------
Рисувам очите и устата. 0 Ri-u-am-o-h-te -----at-.R------ o----- i u------R-s-v-m o-h-t- i u-t-t-.------------------------Risuvam ochite i ustata.
Ч--екъ- та-ц-ва - -е см-е.
Ч------ т------ и с- с----
Ч-в-к-т т-н-у-а и с- с-е-.
--------------------------
Човекът танцува и се смее. 0 Ch-v---- -ant-uva---s--s-e-.C------- t------- i s- s----C-o-e-y- t-n-s-v- i s- s-e-.----------------------------Chovekyt tantsuva i se smee.
Т---но---пръ--- в-р---т- --.
Т-- н--- п----- в р----- с--
Т-й н-с- п-ъ-к- в р-ц-т- с-.
----------------------------
Той носи пръчка в ръцете си. 0 T-- n--i-pry-h---v r-tse-e---.T-- n--- p------ v r------ s--T-y n-s- p-y-h-a v r-t-e-e s-.------------------------------Toy nosi prychka v rytsete si.
Н--и и------коло -рат- -и.
Н--- и ш-- о---- в---- с--
Н-с- и ш-л о-о-о в-а-а с-.
--------------------------
Носи и шал около врата си. 0 No-- i---a---ko-o vr--a--i.N--- i s--- o---- v---- s--N-s- i s-a- o-o-o v-a-a s-.---------------------------Nosi i shal okolo vrata si.
Зи-а---и-е студе--.
З--- е и е с-------
З-м- е и е с-у-е-о-
-------------------
Зима е и е студено. 0 Zim--y--- -- ---de--.Z--- y- i y- s-------Z-m- y- i y- s-u-e-o----------------------Zima ye i ye studeno.
И----ката му----с--ни.
И к------ м- с- с-----
И к-а-а-а м- с- с-л-и-
----------------------
И краката му са силни. 0 I--r-k--a mu-sa s-lni.I k------ m- s- s-----I k-a-a-a m- s- s-l-i-----------------------I krakata mu sa silni.
Ч--ек---- ---с-яг.
Ч------ е о- с----
Ч-в-к-т е о- с-я-.
------------------
Човекът е от сняг. 0 C-o-e--t-----t sn---.C------- y- o- s-----C-o-e-y- y- o- s-y-g----------------------Chovekyt ye ot snyag.
Т----- -о-- ---тало- и--алто.
Т-- н- н--- п------- и п-----
Т-й н- н-с- п-н-а-о- и п-л-о-
-----------------------------
Той не носи панталон и палто. 0 To---e--os- pa-t-l-n i-p--t-.T-- n- n--- p------- i p-----T-y n- n-s- p-n-a-o- i p-l-o------------------------------Toy ne nosi pantalon i palto.
Н------у - -т---но.
Н- н- м- е с-------
Н- н- м- е с-у-е-о-
-------------------
Но не му е студено. 0 No n- -u ye --u-e--.N- n- m- y- s-------N- n- m- y- s-u-e-o---------------------No ne mu ye studeno.
Сучасныя мовы могуць даследавацца лінгвістамі.
Для гэтага выкарыстоўваюцца розныя метады.
Але як людзі размаўлялі тысячы год таму?
Адказаць на гэтае пытанне значна цяжэй.
Тым не менш вучоныя даўно займаюцца пошукам адказу.
Яны хочуць даследаваць тое, як людзі размаўлялі раней.
Для гэтага яны спрабуюць рэканструіраваць старыя моўныя формы.
Амерыканскія даследчыкі зрабілі цікавае адкрыццё.
Яны прааналізавалі больш за 2000 моў.
Пры гэтым перш за ўсё яны разглядалі структуры сказаў.
Вынік іх даследавання быў вельмі цікавым.
Каля паловы моў мае наступную структуру сказу: S-O-V.
Гэта значыць, што дзейнічае прынцып ‘суб'ект (S), аб'ект (O), дзеяслоў (V)’.
Больш за 700 моў трымаецца структуры S-V-O.
І каля 160 - структуры V-S-O.
Структура V-O-S ужываецца ўсяго ў каля 40 мовах.
У 120 мовах ужываюцца змешаныя структуры.
З другога боку, структуры O-V-S і O-S-V сустракаюцца значна радзей.
Такім чынам, у большасці даследаваных моў ужываецца структура S-O-V.
Да іх належаць, напрыклад, персідская, японская і турэцкая мовы.
Але ў большасці жывых моў ужываецца структура S-V-O.
У індаеўрапейскай моўнай сям'і гэта структура сёння дамініруе.
Вучоныя лічаць, што раней ужывалася структура S-O-V.
На гэтай сістэме заснаваны ўсе мовы.
Але затым мовы развіваліся па розных напрамках.
Чаму гэта здарылася, яшчэ невядома.
Але змена структуры сказу павінна была мець прычыну.
Таму што ў выніку эвалюцыі застаецца толькі тое, што мае перавагу…